Ngày 23/11/1996, các du khách đang chơi đùa trên bãi biển thiên đường ở Comoros (một quốc đảo Châu Phi) đã phải chứng kiến một cảnh tượng kinh hoàng. Chiếc máy bay thân rộng Boeing 767 nghiêng một bên cánh bay, là là trên mặt biển, vài giây sau nó bất ngờ lật ngửa sang và phát nổ.
Đây chính là đoạn kết của một trong những tai nạn hàng không điên rồ nhất trong lịch sử - chuyến bay số hiệu 961 của hãng hàng không Ethiopia.
Cơ trưởng "xấu số" và 3 lần bị cướp máy bay
8:29 sáng, chiếc máy bay Ethiopian Airlines lăn bánh trên đường băng chuẩn bị cất cánh từ Addis Ababa đến Nairobi. Cơ trưởng Leul Abate (42 tuổi) đã có kinh nghiệm 11.000 giờ bay, ông cũng rất thành thạo chiếc máy bay Boeing 767 đang sử dụng.
Đáng chú ý là trước chuyến bay 961 này, vị cơ trưởng xấu số từng hai lần đụng độ không tặc vào năm 1992 và 1995. Trong 2 lần trước, không tặc đều đã đầu hàng, máy bay của ông không bị hư hại và không hành khách nào bị thương. Nhưng tới lần thứ 3, thần may mắn đã không còn mỉm cười với cơ trưởng Leul Abate.
Cơ trưởng Leul Abate đã bị không tặc tấn công 3 lần trong suốt sự nghiệp của mình. Ảnh: Ethiopian Airlines
20 phút sau khi máy bay cất cánh, hai nam hành khách trong cabin bỗng đứng khỏi ghế, tiến thẳng ra cửa buồng lái. Ban đầu, tiếp viên nghĩ họ có mâu thuẫn định cãi cọ nhưng khi một người thứ ba ở hàng ghế khác cũng nhập vào đi cùng, nữ tiếp viên đã nhận ra đây là một vụ cướp máy bay.
Hai tên không tặc cầm rìu và bình chữa cháy đập phá cửa buồng lái. Tên thứ ba đeo găng tay, cầm một vật thể lạ mà hắn tự gọi là "bom". Tên này đe dọa phi hành đoàn rằng nhóm không tặc có tổng cộng 11 người trên máy bay và nếu có bất kỳ ai cản trở chúng, chiếc máy bay này sẽ nổ tung.
Hành khách trong cabin chỉ biết im lặng. Tất cả đang chờ đợi ứng phó của phi công...
Nhóm không tặc vào buồng lái và yêu cầu cơ trưởng chở mình đến Úc. Ảnh minh họa: Mayday
Nhóm không tặc vừa vào được buồng lái, chúng yêu cầu cơ trưởng đưa máy bay đến Úc để xin tị nạn. Cơ trưởng Leul Abate có kinh nghiệm trong những vụ cướp máy bay, ông bình tĩnh giải thích rằng nhiên liệu máy bay chỉ được nạp đủ để bay trong 3 tiếng rưỡi tới Nairobi, bay tới Úc là không thể.
Bất chấp lời giải thích, ba tên không tặc vẫn khăng khăng đòi bay tới Úc. Chúng cho rằng cơ trưởng đang nói dối vì một cuốn tạp chí nào đó đã nói rằng chiếc Boeing 767 có thể bay liên tục trong 11 giờ.
Kể cả khi cơ trưởng gợi ý hạ cách tạm ở Kenya để lấy thêm nhiên liệu rồi bay đến Úc, nhóm không tặc cũng kiên quyết từ chối.
Cạn kiệt nhiên liệu trên không
Hai trong số 3 tên không tặc làm nhiệm vụ tuần tra trong cabin, khoang hành khách yên tĩnh chỉ có vài tiếng thì thầm. Tên còn lại ngồi trong buồng lái chỉ đạo cơ trưởng bay theo ý chúng, hắn khăng khăng rằng máy bay có thể đi tiếp.
Cơ trưởng Leul Abate biết chiếc Boeing đã cạn kiệt nhiên liệu. Ông hạ dần độ cao cho máy bay đi sát bờ biển, hy vọng có cơ hội hạ cánh xuống một trong những sân bay của quốc đảo Comoros.
Lúc 11 giờ 41 phút, động cơ bên phải của máy bay phát nổ. Tên dẫn đầu nhóm cướp đi ra ngoài nói chuyện với đồng bọn. Cơ trưởng tận dụng cơ hội đọc thông báo hạ cánh khẩn cấp cho cả cabin.
Nhiều hành khách làm phồng áo phao sớm bị mắc kẹt giữa mặt nước và trần máy bay. Ảnh minh họa: Mayday
Tên không tặc lập tức quay trở lại buồng lái và giật micro từ tay cơ trưởng. Động cơ còn lại của máy bay cũng đã bốc cháy ngay sau đó khiến chiếc máy bay liệng trên mặt nước. Cơ trưởng muốn thông báo về tình hình mới nhưng tên không tặc không cho phép. Cuộc cãi cọ trong buồng lái đã được hộp đen ghi lại:
"Ít nhất tôi phải nói cho hành khách biết tình hình, đó là trách nhiệm của tôi!"
"Hạ cánh đi, tăng tốc lên và hạ cánh đi" - tên không tặc hết lên.
"Không khác gì đâu. Làm ơn đấy. Chúng ta sẽ chết cả thôi. Tại sao anh lại phải làm thế này? Hãy để cho các hành khách..."
Câu nói của cơ trưởng Leul bị cắt ngang khi máy bay lao thẳng xuống mặt nước. Động cơ va vào một rạn san hô và phát nổ, cách mảnh của máy bay vỡ vụn.
Cảnh máy bay hạ cánh trên biển được một du khách ghi lại bằng máy quay. Ảnh: Google Arts & Culture
Nhiều hành khách chết ngạt vì bơm mặc áo phao quá sớm khi ở trong cabin, dù cơ trưởng đã dặn dò không bơm áo phao trong máy bay. Họ bị mắc kẹt giữa mặt nước và trần máy bay khi chiếc máy bay dần chìm xuống biển.
Tổng cộng có 125 người thiệt mạng bao gồm cả 3 tên không tặc. Sáu người sống sót bao gồm cả cơ trưởng và cơ phó.
Cảnh máy bay rơi được một hành khách trên bờ biển ghi hình lại vì ban đầu cô này nghĩ rằng đây là một phần trình diễn máy bay dành cho khách du lịch.
Ba tên không tặc trên chuyến bay được nhận dạng là người Ethiopia, bao gồm 1 y tá và 2 thanh niên vừa tốt nghiệp phổ thông đang thất nghiệp. Nhà chức trách sau đó đã xác định những tên này thực ra không mang bom, thứ chúng gọi là "bom" chỉ là một chai rượu whisky được đậy nắp. Và tất nhiên, chúng chỉ có 3 người chứ không phải 11 người như tuyên bố ban đầu.
Vụ cướp máy bay điên dồ và khó tin này đã trở thành một phần lịch sử đau thương của ngành hàng không mà người ta vẫn phải nhắc đến sau hàng chục năm.