Mạng xã hội ở Việt Nam đã phát triển lên tới hơn 35 triệu người dùng, đồng nghĩa với việc hơn 1/3 dân số của nước ta đang sở hữu một tài khoản Facebook.
Và một xã hội ảo sẽ được hình thành, nơi đó có đầy đủ các mối quan hệ, những thương vụ buôn bán, những vui chơi giải trí, và những câu chuyện đủ ngóc ngách đời sống, tất cả cùng đan xen trong các hoạt động của các facebooker sẽ xuất hiện.
Các vấn đề mâu thuẫn xã hội ảo cũng xuất hiện theo. Vấn đề là: mâu thuẫn tuy ảo nhưng hậu quả lại thật.
Đấy là sự tổn thương về mặt tình cảm.
Mạng xã hội - một thế giới rất ảo có nhiều thứ rất thật
Tôi đã từng chứng kiến chuyện hai người bạn rất yêu quý nhau ở ngoài đời thực, đã chơi với nhau từ thuở facebook chưa xuất hiện. Nhưng rồi đổ vỡ chỉ vì một mâu thuẫn trong một bức ảnh được đăng tại facebook.
Hai đội bóng họ yêu đụng độ nhau, và cả hai người vì bảo vệ đội bóng mình yêu cách xa cả triệu kilomet mà unfriend nhau trên mạng, rồi "chấm dứt tình bạn" luôn ngoài đời thực.
Facebook chỉ là mạng ảo, và bóng đá chỉ là một phần của cuộc sống. Hà cớ gì phải tiêu diệt hẳn một mối quan hệ từng gắn bó ở bên ngoài, cho một dòng tin ảo trên mạng? Thà rằng chỉ là bạn ảo, đã là bạn ảo thì mâu thuẫn khi có, đến và đi cũng ảo.
Nhưng đã từng ngồi với nhau, thậm chí còn là bạn trước khi facebook xuất hiện. Vậy mà lại kết thúc theo kiểu ấy, thì đấy là vì người dùng đã để cái "ảo" lấn át cái "thật".
Sự tổn thương còn tìm đến qua cái cách mà người dùng facebook quá thiếu tôn trọng đam mê của nhau. Facebook mê hoặc là vì dành tặng cho mỗi người trong chúng ta hẳn một "ngôi nhà riêng" để được giải phóng và thể hiện cái tôi của mình, cùng những bức hình đẹp lung linh.
Giờ ai cũng có "ngôi nhà riêng" trong một thế giới ảo
Chúng ta có nhà, nhưng nhà chúng ta lại bị nhiều người lợi dụng cái mác bạn bè ngoài đời thực vào để xâm chiếm lấy. Điều này khiến chúng ta khó sống với đam mê hoặc khó chịu vì lên trên mạng cũng không được yên.
Lỗi ở chính những người phá hoại đã quên mất rằng "Quốc có quốc pháp, gia có gia quy". Người ta có "nhà riêng" của người ta trên facebook, nên người ta được quyền đặt ra quy định.
Nếu được mời vào, hoặc chủ nhà thích tranh luận thì cùng vào nhau "chém gió", "tranh luận" gay gắt xíu không sao. Còn nếu chủ nhà không muốn tiếp, hà cớ gì lại vào phá phách?
Bạn bè ngoài đời thực, chia xa chỉ vì theo hai kiểu như thế.
Chúng ta đổ lỗi cho facebook, không, facebook chẳng có lỗi gì cả. Chỉ có chúng ta không suy nghĩ thấu đáo, không biết cách dùng, rồi để mất tình bạn mà thôi.
Facebook còn là nơi chứa chấp tin đồn. "Tin đồn bắt đầu từ người khôn, và kết thúc ở người khôn khác." Tức là, chỉ có người khôn mới tung tin đồn, vì họ cần phục vụ cho một mục đích sâu xa của họ (ví dụ bán áo quần hay gây hoang mang dư luận), và chỉ có người dại mới nghe tin đồn.
Tin đồn chỉ kết thúc khi vào tay một người khôn khác biết suy luận. Bạn thích làm người khôn hay người dại ở trên facebook?
Facebook còn là mê cung rối loạn của nhận thức. Khi người trẻ nền tảng chưa vững, rất dễ bị cuốn vào cuộc chơi của những tay bút "không có tâm".
Họ viết không phải dành cho cộng đồng, xây dựng xã hội, cũng không phải với cái tâm dành cho đất nước hay cho lời khuyên người trẻ trưởng thành hơn.
Mà viết vì các âm mưu sâu xa, hoặc bẻ cong ngòi bút, bẻ cong sự thật vì đồng tiền. Hoặc sẵn sàng bảo vệ một giá trị sai, một thương hiệu đang làm hại người tiêu dùng, hay một công ty đang hại môi trường.
Trong mê cung rối loạn nhận thức đó, người dùng facebook cần tạo cho bản thân một cái gốc bền, và một niềm tin vững vàng.
Nguy hại hơn, còn ở cách làm hại nhau trên facebook. Như đã nói ở đầu bài viết, khi một xã hội được hình thành, dù đây là một xã hội ảo, thì tính phức tạp cũng sẽ đi theo, tội phạm ảo cũng giống như tội phạm thực. Nơi ấy cũng có kẻ tiểu nhân, cũng có người quân tử, cũng kẻ cướp giật, cũng có người từ thiện.
Người viết cũng chính là một nạn nhân của những kẻ xấu xa, hồi tháng hai, tôi đã từng bị một kẻ lập hẳn một page giả mạo tôi, hòng làm hại tôi. Đương nhiên, khi bạn "cây ngay" thì bạn "không sợ chết đứng". Trong các trường hợp này, điều cần nhất là bản lĩnh đương đầu.
Facebook nếu biết sử dụng, sẽ mang đến cho bạn không chỉ niềm vui, mà còn thành công. Người học từ cái đẹp của facebook thường đều được đền đáp.
Còn không nếu dùng sai cách và sống sai bản chất trên facebook, thì mâu thuẫn facebook sẽ dẫn bạn đến những hậu quả thật: những tổn thương, rắc rối, đau đầu và việc mất mối quan hệ thực.
Dùng sai hay đúng, chính là tùy ở nhận thức của các bạn!