Reuters ngày 21/12 đưa tin, Đài Loan đã cáo buộc Trung Quốc lợi dụng những khó khăn về tài chính của Sao Tome và Principe để thúc đẩy chính sách "Một Trung Quốc" của mình sau khi nước cộng hòa Tây Phi này tuyên bố chấm dứt quan hệ với Đài Loan.
Phát biểu trong buổi họp báo tại Đài Bắc, quan chức ngoại giao Đài Loan David Lee tuyên bố: Đài Loan sẽ không viện tới "chính sách đô-la" (sử dụng tài chính để mở rộng tầm ảnh hưởng - PV) sau quyết định của Sao Tome.
"Chúng tôi nghĩ, chính quyền Bắc Kinh không nên lợi dụng lỗ hổng tài chính của Sao Tome, coi đó là cơ hội để thúc đẩy chính sách Một Trung Quốc. Hành động này không có lợi cho quan hệ êm ả giữa hai bờ eo biển".
Người đứng đầu cơ quan ngoại giao Đài Loan, ông David Lee. Ảnh: Reuters.
Văn phòng lãnh đạo Đài Loan cũng lên tiếng, cho rằng hành động của Trung Quốc sẽ làm tổn hại tới sự ổn định giữa hai bờ eo biển Đài Loan.
Trong khi đó, Trung Quốc hoan nghênh động thái này, dù không nói rõ về việc thiết lập quan hệ giữa hai bên, hay đề cập tới yêu cầu hỗ trợ tài chính.
"Chúng tôi đã thấy thông cáo từ Chính phủ Sao Tome và Principe ngày 20/12, tuyên bố cắt đứt cái gọi là 'quan hệ ngoại giao' với Đài Loan. Trung Quốc đánh giá cao hành động này và hoan nghênh Sao Tome quay trở lại con đường đúng đắn của chính sách Một Trung Quốc", Bộ Ngoại giao Trung Quốc nói trong một thông cáo.
Sao Tome và Principe là một đảo quốc nhỏ ở Tây Phi.
Bắc Kinh khẳng định, Đài Loan không có quyền thiết lập quan hệ ngoại giao bởi Đài Loan là một phần của Trung Quốc và vấn đề này đặc biệt nhạy cảm đối với Bắc Kinh.
Tại châu Phi, hiện chỉ còn Burkina Faso và Swaziland duy trì quan hệ chính thức với Đài Loan. Lãnh đạo Đài Loan Thái Anh Văn sẽ tới thăm các đồng minh ở Trung Mỹ gồm Honduras, Nicaragua, Guatemala và El Salvador vào tháng tới
"Hiện nay chúng ta chỉ còn lại 21 đồng minh. Chúng ta phải yêu mến họ", Lee nói.
Sao Tome và Principe là một đảo quốc nhỏ ở châu Phi. Nền kinh tế của nước này phụ thuộc vào ngành xuất khẩu cacao nhưng vì nằm trong khu vực Vịnh Guinea với trữ lượng dầu mỏ dồi dào nên Sao Tome và Principe được coi là một nước sản xuất dầu khí tiềm năng trong tương lai.
Theo nguồn tin ở Bắc Kinh của Reuters, Sao Tome là một trong những nước nằm đầu danh sách các quốc gia mà Trung Quốc muốn kéo khỏi Đài Loan. Năm 2013, đảo quốc này cho biết, Trung Quốc dự định mở một văn phòng kinh tế để thúc đẩy các dự án ở đó, 16 năm sau khi Bắc Kinh cắt đứt quan hệ vì Sao Tome công nhận Đài Loan.
Suốt nhiều năm liền, Bắc Kinh và Đài Loan luôn tìm cách lôi kéo đồng minh của nhau bằng cách hứa hẹn các gói viện trợ hào phóng. Tuy nhiên, hai bên đã ngừng sử dụng phương thức này từ khi ký một loạt các thỏa thuận thương mại và kinh tế năm 2008, sau khi ông Mã Anh Cửu lên làm lãnh đạo Đài Loan.