Từ cổ chí kim, những ngai vị như Thái hậu hay Hoàng Thái hậu vẫn thường được xem như đỉnh cao về danh vọng và quyền lực đối với các phi tần trong hậu cung thời phong kiến.
Thế nhưng để có thể bước lên những ngôi vị cao quý ấy chưa bao giờ là điều dễ dàng, bởi hoàng tộc thời xưa vốn rất xem trọng những yếu tố về dòng máu và xuất thân.
Dù vậy thì lịch sử Trung Hoa vẫn ghi nhận một trường hợp hết sức đặc biệt. Nhân vật chính của câu chuyện đổi đời ngoạn mục này chính là Thái hậu mang gốc gác da màu duy nhất trong suốt mấy ngàn năm phong kiến Trung Quốc.
Vị Thái hậu này đã vươn lên từ vị trí của một tỳ nữ để bước tới đỉnh cao danh vọng chốn hậu cung. Thế nhưng điểm đáng nói nằm ở chỗ, "chìa khóa" đổi đời của nàng lại là một lời tiên tri ứng nghiệm của bậc thầy tướng số nổi tiếng đương thời.
Nhân vật sở hữu cuộc đời may mắn hiếm có ấy chính là Lý Lăng Dung (351 - 400) - người thiếp da màu của Giản Văn Đế Tư Mã Dục và cũng là mẹ ruột thân sinh ra Hiếu Vũ Đế Tư Mã Diệu thuộc nhà Đông Tấn.
Lời tiên tri thay đổi cuộc đời của tỳ nữ ngoại lai
Nếu không có lời tiên tri của bậc thầy tướng số nổi tiếng đương thời, có lẽ vị Thái hậu da màu này cả đời sẽ phải chấp nhận sống trong thân phận của một tỳ nữ. (Ảnh minh họa).
Năm xưa khi Giản Văn Đế nhà Đông Tấn là Tư Mã Dục còn chưa kế vị, ba người con trai của ông đều không may yểu mệnh qua đời từ rất sớm. Bấy giờ, Tư Mã Dục dù đã ngoài tam tuần mà vẫn không có người nối dõi, điều này khiến ông vô cùng lo lắng.
Vì mong muốn có được một người con trai để kế thừa sự nghiệp, ông đã cất công mời về một thầy tướng số có đao hạnh cao thâm nổi tiếng đương thời là Hỗ Chiêm tới phủ của mình xem thử.
Tương truyền rằng, thầy tướng họ Hỗ này có tài xem tướng giỏi tới nỗi chỉ cần nhìn thoáng qua bất kỳ cô gái nào cũng có thể biết người đó sẽ sinh con trai hay con gái.
Khi đến phủ của Tư Mã Dục, Hỗ Chiêm dù đã cẩn thận quan sát tướng mạo của tất cả các thê thiếp ở đây, nhưng vẫn không thể tìm ra một người có thể sinh quý tử cho vương gia.
Tư Mã Dục vẫn không nản lòng, cho mời tất cả nữ nhân trong vương phủ tới để Hỗ Chiêm nhìn mặt, ngay đến những tỳ nữ thấp kém nhất cũng được gọi ra.
Cuối cùng, chỉ có duy nhất một cô gái được thầy tướng số họ Hỗ khẳng định là có thể sinh hạ người nối dõi. Thế nhưng người này lại khiến cho Tư Mã Dục không khỏi lắc đầu ngán ngẩm.
Bởi lẽ, người phụ nữ duy nhất có thể giúp vương gia sinh hạ người kế nghiệp lại là một tỳ nữ ngoại lai sở hữu nhan sắc khó có thể coi là đẹp. Đó chính là tỳ nữ da màu Lý Lăng Dung.
Hình tượng của Lý Lăng Dung trong một vài bức vẽ minh họa. (Ảnh: Nguồn Baidu).
Theo miêu tả của một số tài liệu, Lý Lăng Dung sở hữu ngoại hình tương đối thô kệch với vóc dáng cao lớn, làn da ngăm đen cùng mái tóc quăn đặc trưng của người ngoại quốc. Vì sở hữu nhan sắc không phù hợp với quan niệm thẩm mỹ Trung Hoa xưa, nên từ khi còn là tỳ nữ, nàng vẫn thường bị mọi người trong vương phủ trêu chọc bằng biệt danh "Nô tỳ Côn Luân".
Cho tới ngày nay vẫn có một số giả thiết khác nhau về xuất thân của Lý Lăng Dung. Tuy nhiên các giả thiết này đều thống nhất một quan điểm: Nàng vốn không phải là người gốc Trung Nguyên.
Có tài liệu còn ghi lại rằng, Lý Lăng Dung xuất thân là người thuộc tộc Lâm Ấp – bộ tộc thường định cư ở một số khu vực như Ấn Độ, Trung Đông hoặc phía nam châu Phi ngày nay. Vì vậy hầu hết các nhận định đều cho rằng nàng chính là một người da màu.
Rất có thể nhờ vào các mối giao thương kinh tế thời bấy giờ, Lý Lăng Dung đã có cơ hội được đến đất Trung Nguyên và khả năng cao là bị bán làm tỳ nữ cho vương phủ của Tư Mã Dục từ khi còn nhỏ.
Thế nhưng chỉ nhờ vào một lời tiên tri của thầy tướng số, tỳ nữ dệt vải có lai lịch không rõ ràng trong vương phủ ngày ấy đã nhanh chóng đổi đời và trở thành nhân vật may mắn hiếm có của lịch sử Trung Hoa.
Điềm báo may mắn giúp vị phi tần da màu trở thành Hoàng hậu không ngai của hậu cung
Mặc dù sở hữu nhan sắc không phù hợp với quan niệm thẩm mỹ của người Trung Hoa xưa, thế nhưng Lý Lăng Dung vẫn trở thành một người có tiếng nói trong hậu cung Tấn triều nhờ sinh hạ cho nhà vua 2 vị hoàng tử. (Ảnh minh họa)
Đối với dung mạo và xuất thân của Lý Lăng Dung, một vương gia như Tư Mã Dục vốn không hề có nửa điểm hài lòng. Thế nhưng khi nghĩ tới lời tiên tri của thầy tướng số, lại thêm việc bản thân chưa có nổi một người nối dõi, ông vẫn quyết định phong nàng làm thiếp và sủng hạnh.
Không lâu sau đó, Lý Lăng Dung đã nhanh chóng hoài thai. Và quả nhiên không ngoài dự liệu của thầy tướng Hỗ Chiêm, nàng đã sinh hạ một người con trai đầu lòng cho Tư Mã Dục. Người ấy chính là Tư Mã Diệu – Hiếu Vũ Đế của nhà Đông Tấn sau này.
Có giai thoại còn truyền lại rằng, năm xưa khi mới trở thành thiếp thất của Tư Mã Dục, Lý Lăng Dung đã từng mơ thấy một giấc mộng kỳ lạ. Trong giấc mơ, nàng thấy có hai con rồng quỳ lạy mình.
Tư Mã Dục biết được chuyện ấy thì cho đó là điềm lành. Quả nhiên sau này Lý Lăng Dung chẳng những sinh hạ được trưởng tử Tư Mã Diệu mà còn hạ sinh thêm người con trai là Tư Mã Đạo Tử cùng một người con gái khác.
Năm 371, Tư Mã Dục lên ngôi Hoàng đế, sử cũ gọi là Giản Văn Đế. Do vợ cả đã mất từ khi còn làm Vương gia, vị vua này sau đó không lập hậu.
Lý Lăng Dung khi ấy với tư cách là người duy nhất sinh được con trai cho nhà vua nên rất có tiếng nói ở hậu cung. Mặc dù không được ban cho danh phận chính thức nào khi Hoàng đế còn tại vị, nhưng có hai người con trai làm chỗ dựa, nàng vẫn được xem là người chấp chưởng hậu cung của Giản Văn Đế.
Những bi ai ít biết phía sau hào quang của vị Hoàng Thái hậu ngoại tộc
Sự thật là để có thể bước lên ngai vị Hoàng Thái hậu, Lý Lăng Dung đã từng phải nhận về không ít thiệt thòi và tủi hổ. (Ảnh minh họa
Chỉ vẻn vẹn vài tháng sau khi lên ngôi, Tư Mã Dục qua đời, con trai trưởng của ông và Lý Lăng Dung là Tư Mã Duệ thuận lợi kế vị.
Thế nhưng sự thua thiệt về xuất thân và khác biệt về ngoại hình đã khiến Lý Lăng Dung có khoảng thời gian dài phải chịu thiệt thòi ngay cả khi con trai ở ngôi Thiên tử.
Vào thời điểm Tư Mã Duệ mới nối ngôi, nàng thân là mẹ ruột của nhà vua nhưng chỉ được con trai tôn làm Thục phi, còn ngôi vị Thái hậu thuộc về Trử thị - Hoàng hậu của Tấn Khang Đế (gọi Giản Văn Đế là chú ruột).
Phải tới gần một thập kỷ sau đó, trải qua nhiều lần thay đổi danh vị, Lý Lăng Dung mới được thăng làm Hoàng Thái phi và được ban cho nghi phục giống Thái hậu đương triều.
Tới năm 391 trước sự thỉnh cầu của người em trai là Tư Mã Đạo Tử, Tư Mã Diêu mới chính thức tôn mẹ mình làm Hoàng Thái hậu. Như vậy là phải đến gần 2 thập kỷ sau khi con trai kế vị, Lý Lăng Dung mới chính thức được ngồi lên ngai vị đáng lẽ nên thuộc về mình từ sớm hơn.
Cũng kể từ thời điểm ấy, cuộc đời của vị Hoàng Thái hậu mang xuất thân ngoại lai ấy đã bắt đầu chạm tới đỉnh cao danh vọng. Năm 396 sau khi Hiếu Vũ Đế qua đời, người cháu ruột Tấn Ai Đế kế vị, Lý Lăng Dung tiếp tục được thăng làm Thái Hoàng Thái Hậu.
Do Tân đế sinh ra đã không biết nói, mọi quyền hành trong triều rơi vào tay người con thứ của Lý Lăng Dung là Tư Mã Đạo Tử. Nhờ vậy mà địa vị và danh phận của bà trong hoàng cung càng lúc càng trở nên vững chắc.
Tới năm 400 sau công nguyên, Lý Lăng Dung qua đời tại Hàm Chương điện ở tuổi 51, được truy tôn là Văn Hoàng Thái hậu.
Nhận định về cuộc đời của vị Thái hậu có xuất xứ ngoại tộc này, không ít người cho rằng bà chính là một trường hợp "vô tiền khoáng hậu" của lịch sử Trung Hoa.
Bởi lẽ từ cổ chí kim, những mỹ nhân có thể đứng đầu trong chốn hậu cung đa số đều có nhan sắc phù hợp với mắt thẩm mỹ đương thời, hoặc sở hữu những thủ đoạn cung đấu thượng thừa, cũng có khi là sau lưng có hậu thuẫn và gia thế vững chắc.
Ngược lại, Lý Lăng Dung vốn sở hữu tướng mạo không hợp mắt người đương thời, xuất thân lại thua thiệt, thế nhưng có thể nhờ vào một lời tiên tri của thầy tướng số mà thay đổi vận mệnh, thậm chí còn trở thành người da màu hiếm hoi bước lên đỉnh cao danh vọng trong hậu cung Tấn triều, âu cũng có thể được xem là kỳ tích.
*Theo quan điểm của KKNews