Lữ Hậu (hay Lã Hậu) thời Tây Hán được coi là một trong những người phụ nữ tàn ác nhất trong lịch sử Trung Hoa, bà đã ra tay giết chết tất cả những người dám cản đường mình, thậm chí là hành hạ ái phi của chồng (Hán Cao Tổ Lưu Bang) thành một kẻ tàn phế chỉ vì ghen tức.
Hình tượng Lã hậu do Tần Lam thủ vai trong Hán Sở Truyền Kỳ.
Lưu Bang xuất thân là thường dân, thời trẻ từng làm đình trưởng, cha của Lữ Trí (sau là Lữ Hậu) có con mắt tinh tường, nhận thấy Lưu Bang có vẻ ngoài khác thường, bèn gả con gái cho ông. Lữ Trí đã phải chịu không ít khổ cực khi chồng gây dựng nhà Hán. Lưu Bang tranh giành thiên hạ với Hạng Vũ, Lữ Trí đã bị Hạng Vũ bắt làm con tin trong suốt 2 năm trời.
Chẳng những thế bà còn góp công rất lớn để giúp Lưu Bang lên ngôi hoàng đế bằng cách tiếp tế tiền bạc, giải nguy cho Lưu Bang trong các trận đánh lớn, mở rộng các mối quan hệ với những nhà cầm quyền nổi danh đương thời.
Tuy nhiên, đối với một người phụ nữ như Lữ Trí mà nói, điều đau khổ nhất chính là sau khi giành được thiên hạ, chồng bà lại đi ân sủng người phụ nữ khác và không đoái hoài tới mình nữa.
Vậy ai đã là người khiến cho Lưu Bang từ bỏ người vợ thủy chung, cùng chung hoạn nạn? Người này chính là Thích phu nhân. Vốn dĩ Lưu Bang và Lữ Trĩ cũng có thể coi là một đôi vợ chồng ân ái mặn nồng, nhưng từ sau khi gặp Thích phu nhân, Lưu Bang đã thay đổi.
Trước đó, khi Lưu Bang thảm bại bởi Hạng Vũ, bản thân không còn con đường nào chạy trốn đã được cha con Thích phu nhân cưu mang. Khi ấy Thích phu nhân dung mạo xinh đẹp, thoát tục dịu dàng, hơn nữa lại là ân nhân của Lưu Bang, điều này đã khiến ông rơi vào lưới tình.
Khi ấy bên cạnh Hạng Vũ có một giai nhân tuyệt sắc là Ngu Cơ. Đều là anh hùng nên Lưu Bang cũng không chịu thua kém Hạng Vũ, Thích phu nhân và Ngu Cơ đều xinh đẹp nghiêng nước nghiêng thành, điều này đã thỏa mãn sự tham hư vinh của Lưu Bang.
Ngoài ra Thích phu nhân còn có biệt tài độc đáo này, đó chính là nhảy múa. Nàng không chỉ xinh đẹp, dung mạo ngời ngời, khi nàng nhảy múa, dáng vẻ thanh thoát của nàng khiến Lưu Bang mê đắm. Thích phu nhân không hiểu chuyện chính trị, nhưng hiểu được làm thế nào để chồng của nàng vui vẻ thoải mái. Khi Lưu Bang buồn bực trong lòng, nàng chỉ cần múa một bài là bao phiền muộn tan biến hết, đây chính là sở trường khiến Lưu Bang chỉ sủng ái một mình nàng.
Lưu Bang đặc biệt yêu chiều Thích phu nhân, tới bất cứ đâu ông cũng dẫn Thích phu nhân đi theo, thậm chí ông còn dự định phế bỏ thái tử Lưu Doanh (con trai Lữ Hậu), để lập Lưu Như Ý (con trai Thích phu nhân) làm người thừa kế.
Sau đó vì bị các lão thần phản đối nên Lưu Bang mới từ bỏ ý định này. Tuy nhiên, hành động của Hán Cao Tổ đã chọc giận Lữ Hậu. Bà vốn là thiên kim tiểu thư lại bỏ tất cả để theo Hán Cao Tổ "nếm mật nằm gai" lập nên nhà Hán, song đến khi công thành danh toại, Hán Cao Tổ không chỉ thờ ơ lạnh lùng với Lữ Hậu mà còn có ý định phế truất con Lưu Doanh.
Không dám làm gì Lưu Bang, Lữ Hậu chuyển cơn giận sang Thích phu nhân và bắt đầu bày mưu tính kế để giữ vững ngôi vị thái tử cho con trai cũng như giải quyết tình địch.
Khi Hán Cao Tổ qua đời, Lưu Doanh lập tức lên ngôi, lấy hiệu là Hán Huệ đế. Lữ Hậu nhìn thấy thời cơ đã chín muồi bèn ra tay trả thù.
Trước tiên, bà cho bắt ái phi của Hán Cao Tổ là Thích phu nhân, sau đó cắt tóc, dùng gông trói chặt chân tay và bắt Thích phu nhân phải kéo những tảng đá to như trâu ngựa. Thích phu nhân vừa lặng lẽ xay gạo vừa khẽ hát: "Con làm vương, mẹ làm tù nhân, ngày ngày xay gạo tới tối, gần kề với cái chết" (sau khi Lưu Bang quyết định giữ Lưu Doanh làm thái tử đã phong cho Như Ý làm Triệu vương).
Những câu hát của bà lập tức truyền tới tai Lữ Hậu, Lữ Hậu nghe xong rất tức giận bèn nghĩ Thích phu nhân muốn lợi dụng con trai để báo thù mình, chi bằng ra tay trước. Vì vậy, Lữ Hậu đã lừa Như Ý khi đó mới 12 tuổi tới Tràng An rồi hạ độc.
Sau đó, Lữ Hậu đã dẫn theo hai tên tù nhân hung dữ vào trong đại lao và nói với Thích phu nhân rằng: "Con trai ngươi đã bị Mông Thiên Vương triệu về âm gian rồi". Thích phu nhân nghe xong bèn khóc lớn: "Ngươi đã giết hại con trai ta thì giết luôn ta đi, ta và con trai ở âm phủ sẽ biến thành ma để báo thù ngươi".
Lữ Hậu quay sang nói với tên tù nhân đi cùng: "Tùy ngươi giải quyết!" rồi giao Thích phu nhân cho hắn. Thích phu nhân đã bị tra tấn một cách dã man như bị chặt chân tay, móc mắt, ép uống thuốc độc, đổ lưu huỳnh vào tai…
Khi tỉnh lại, cơ thể tàn phế, đầy thương tích của bà còn bị người ta vứt vào chuồng lợn. Mấy hôm sau, Lữ Hậu gọi Huệ đế tới và nói: "Con nhìn chuồng lợn kìa, trong đó có một con người lợn rất thú vị đấy!".
Huệ đế thấy con người lợn bên trong chính là Thích phu nhân, vốn là người có tính cách lương thiện, nhân hậu nên đã bị sự độc ác của mẹ đẻ hù dọa đến mức sợ hãi thốt lên: "Đây không phải là việc người làm! Tôi là con của Thái hậu, như vậy thì làm sao có thể trị vì thiên hạ đây!".
Không lâu sau, bất lực trước sự độc ác của mẹ, Hán Huệ đế buồn rầu sinh bệnh mà qua đời khi mới 23 tuổi. Thiên hạ nhà Hán rơi vào tay Lữ Hậu, bà ta đã phong tước, phong hầu cho con cháu nhà họ Lữ, đối với những người không nghe lời, Lữ Hậu giết không tha, số người bị Lữ Hậu giết nhiều tới nỗi chính bà ta cũng không nhớ nổi.
Năm 180 TCN, Lữ Hậu mắc bệnh nặng rồi qua đời ở tuổi 61. Sau khi Lữ Hậu qua đời, các đại thần của nhà Hán đã giết hết tướng quân họ Lã của bà và giành lại quyền thống trị cho nhà họ Lưu. Dẫu vậy người ta vẫn an táng Lữ Hậu cùng với Hán Cao Tổ ở Trường lăng.
Không ai ngờ được 200 năm sau đó, thi hài của Lữ Hậu lại bị quân khởi nghĩa Xích Mi cướp phá và đào bới. Sau khi Hán Quang Vũ Đế Lưu Tú khôi phục nhà Hán lại cho người dời mộ phần của Lữ Hậu khỏi Trường lăng và thờ tại một ngôi miếu riêng.
Thay thế vị trí hợp táng của bà là Bạc phu nhân, một trong những phi tần của Hán Cao Tổ và là mẹ của Hán Văn Đế Lưu Hằng.