Tổng thống đắc cử Donald Trump. Ảnh: Reuters.
Tổng thống Pháp Emmanuel Macron và Thủ tướng Đức Olaf Scholz đã chúc mừng ông Trump về chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ.
Tuy nhiên, họ cũng nhanh chóng nhấn mạnh những thách thức do chính sách thương mại bảo hộ "Nước Mỹ trên hết" và lời lẽ cô lập ông Trump đặt ra.
"EU phải sát cánh cùng nhau và hành động theo cách thống nhất" - ông Scholz nói với phóng viên, đồng thời cho biết ông và Macron đang phối hợp chặt chẽ với các nguyên thủ quốc gia và chính phủ EU khác.
Tổng thống Macron phát biểu trên X rằng Berlin và Paris sẽ làm việc vì một châu Âu thống nhất, mạnh mẽ hơn trong "bối cảnh mới".
Tuy nhiên, việc đạt được sự thống nhất của châu Âu sẽ là một thách thức, một phần là do trong những năm qua, Paris và Berlin ngày càng bất đồng quan điểm về các vấn đề từ cách tài trợ cho việc tăng chi tiêu quốc phòng cho đến thương mại, đặc biệt là thuế quan đối với ô tô điện Trung Quốc.
Các nhà lãnh đạo Pháp và Đức cũng đang ở trong tình thế chính trị khó khăn trong nước, khi ông Macron mất đi phần lớn quyền lực sau thất bại trong cuộc bầu cử đầu năm nay và ông Scholz đang phải vật lộn để giữ vững liên minh của mình.
"Trái ngược với những tuyên bố, châu Âu không chuẩn bị cho tác động kinh tế của mức thuế quan cao hơn, khả năng đảo ngược chính sách đối với Ukraine và tối hậu thư về chi tiêu quốc phòng - chúng tôi dự đoán EU sẽ chia rẽ theo đường lối tương tự như chính Mỹ", các nhà phân tích của Eurointelligence cho biết.
Tổng thống Pháp Emmanuel Macron. Ảnh: Reuters.
Chiến tranh thương mại?
Nhiều quan chức châu Âu đã nói trước cuộc bầu cử Mỹ rằng họ lo ngại về chiến thắng của ông Trump, xét đến mối quan hệ xuyên Đại Tây Dương căng thẳng trong nhiệm kỳ đầu tiên của ông, sự chỉ trích mạnh mẽ của ông đối với NATO, quan điểm của ông về xung đột Ukraine và biến đổi khí hậu.
Một mối quan tâm đặc biệt đối với châu Âu là thương mại: Ông Trump nói vào tháng trước rằng EU sẽ phải "trả giá đắt" vì không mua đủ hàng xuất khẩu của Mỹ nếu ông thắng cử.
Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen đã chúc mừng ông Trump về chiến thắng của ông nhưng cũng cho biết việc tránh các cuộc chiến thương mại sẽ vì lợi ích của Mỹ cũng như của châu Âu.
"Hàng triệu việc làm và hàng tỷ USD trong thương mại và đầu tư ở mỗi bên bờ Đại Tây Dương phụ thuộc vào sự năng động và ổn định của mối quan hệ kinh tế của chúng ta", bà nói.
Ông Trump đã tuyên bố sẽ áp thuế 10% đối với hàng nhập khẩu từ tất cả các quốc gia và thuế 60% đối với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc. Các nhà kinh tế cảnh báo rằng điều này sẽ ảnh hưởng đến chuỗi cung ứng trên toàn thế giới, có khả năng làm tăng chi phí và Trung Quốc đang tìm cách chuyển hướng xuất khẩu sang châu Âu.
Xung đột Ukraine
Một mối lo khác đối với châu Âu là sự thay đổi chính sách đối ngoại của Mỹ, đặc biệt là về cuộc chiến ở Ukraine. Ông Trump đã chỉ trích mức độ hỗ trợ của Mỹ cho nỗ lực chiến tranh của Ukraine và trước cuộc bầu cử đã hứa sẽ chấm dứt xung đột trước khi nhậm chức, tuy không giải thích cách thức.
Thủ tướng Hungary Viktor Orban đã công khai ủng hộ nỗ lực tranh cử tổng thống của Trump. Ông cho biết châu Âu hiện cần phải xem xét lại việc hỗ trợ Ukraine. Ông Orban thường xuyên khiến Brussels tức giận vì mối quan hệ chặt chẽ của ông với Nga và phản đối viện trợ cho Ukraine.
Tổng thư ký NATO Mark Rutte nằm trong số nhiều người khác ở châu Âu đã chúc mừng ông Trump và hy vọng có sự hợp tác tốt đẹp. Một số bộ trưởng cho biết sự trở lại Nhà Trắng của ông Trump sẽ đòi hỏi châu Âu phải chịu trách nhiệm lớn hơn đối với an ninh của mình.