Nga đã phát động cuộc tấn công lớn xung quanh thị trấn Avdiivka , phía Tây Bắc Donetsk, vào ngày 10/10, điều hàng nghìn binh sỹ và một số lượng lớn xe bọc thép theo 2 hướng, trong một nỗ lực nhằm bao vây các lực lượng Ukraine. Đây là cuộc tấn công lớn nhất của Nga vào khu vực này kể từ xung đột nổ ra vào tháng 2/2022.
Một ngôi nhà bị phá hủy tại Avdiivka. Ảnh: AP
Avdiivka là một trong những vị trí chiến lược cuối cùng của quân đội Ukraine trên chiến tuyến cũ kể từ cuộc xung đột ở miền Đông năm 2014. Đây cũng là khu vực gần nhất với các vùng Nga kiểm soát tại Donetsk. Trong gần 10 năm qua, nơi đây đã trở thành tiền đồn quan trọng của Ukraine.
Trung tâm thị trấn nằm cách các vùng ngoại ô của trung tâm khu vực Donetsk khoảng 12 km. Việc Ukraine kiểm soát Avdiivka đã đe dọa phòng tuyến của Nga ở phía Đông và các vùng ngoại ô ở khu vực Donetsk. Vì thế Nga đang thực hiện mọi nỗ lực để chiếm thị trấn này.
Các lực lượng Nga đã tấn công cứ điểm của Ukraine theo hình bán nguyệt, từ Vodiane đến Krasnohorivka. Theo chuyên gia quân sự Oleh Petrenko, cuộc tấn công diễn ra theo hướng Berdychi và Stepove ở phía Bắc, từ các hướng Severne và Tonenke thuộc khu vực Opytne, phía Tây Bắc Krutaya Balka và phía nam Vesele.
Ông Vitaliy Barabash – người đứng đầu chính quyền quân sự Avdiivka cho biết, nhiều vụ pháo kích kéo dài suốt đêm và tiếng súng vang lên liên tục từ các vị trí xung quanh. “Họ đã triển khai tất cả các nguồn lực sẵn có. Sau nhiều ngày giảm cường độ tấn công, chúng tôi đã quan sát thấy sự leo thang các cuộc pháo kích và không kích của Nga vào hôm 19/10”.
Theo ông Vitaliy Barabash, Nga đang duy trì nỗ lực bao vây thành phố nhằm xác định các điểm yếu trong tuyến phòng thủ của lực lượng vũ trang Ukraine.
Mục tiêu quân sự và chính trị
Giới phân tích suy đoán, Nga có hai mục tiêu chính khi cố gắng giành quyền kiểm soát thị trấn chiến lược Avdiivka. Thứ nhất là mục tiêu quân sự. Avdiivka là một trong những thị trấn gần thành phố Donetsk nhất.
Việc Avdiivka nằm dưới sự kiểm soát của Lực lượng vũ trang Ukraine đã đặt ra thách thức lớn cho quân đội Nga. Về cơ bản, toàn bộ vùng Donetsk là một khối thống nhất – nơi các thành phố nằm đan xen và liền kề với nhau. Yasynuvata - ngã ba đường sắt quan trọng, nằm gần Avdiivka. Còn sân bay Donetsk cũng chỉ cách thị trấn khoảng 5km. Xa hơn một chút là thành phố Horlivka hiện do Nga nắm giữ. Bằng cách chiếm giữ Avdiivka, quân đội Ukraine có thể duy trì quyền kiểm soát một số địa điểm có tầm quan chiến lược và các trung tâm hậu cần, chuyên gia quân sự Pavlo Narozhnyi lưu ý.
“Avdiivka giống như một cái gai trong hàng phòng ngự của đối phương. Thị trấn này nằm sâu vào lãnh thổ do Nga kiểm soát khoảng 10km, tạo ra tình huống bấp bênh đối với Nga. Chiến tuyến càng ngắn và càng phẳng thì càng tốt cho họ. Vì thế họ cần phải giành được thị trấn này để giảm bớt áp lực đối với các đơn vị đang đồn trú tại Donetsk”, ông Narozhnyi nhấn mạnh.
Binh sỹ Ukraine nỗ lực bám trụ tại Avdiivka. Ảnh: Getty Images
Thứ hai là mục tiêu chính trị. Trong bối cảnh cuộc bầu cử tại Nga đang đến gần, Tổng thống Putin mong muốn giành được thêm chiến thắng để gia tăng sự ủng hộ của người dân trong nước và Avdiivka là lựa chọn phù hợp Điện Kremlin có thể chứng minh rằng họ sẽ sớm đạt được các mục tiêu trong chiến dịch quân sự đặc biệt. Ông Oleksandr Stupun, người phát ngôn quân đội Ukraine, cho rằng Avdiivka rất quan trọng đối với Nga "bởi vì đây là cơ hội duy nhất để thể hiện chiến thắng. Họ không có lựa chọn nào khác". Nếu như ở giai đoạn đầu xung đột, Moscow không quá chú trọng đến vai trò của thị trấn này thì hiện tại, việc kiểm soát hoặc bao vây Avdiivka có lẽ là một trong những ưu tiên hàng đầu.
Các nhà phân tích phương Tây cho rằng, nỗ lực của Nga nhằm kiểm soát Avdiivka chắc chắn sẽ gặp nhiều thách thức. Frederik Mertens, nhà phân tích chiến lược của Trung tâm Nghiên cứu An ninh Hague nhận định: “Hiện Ukraine vẫn giành được ưu thế ngay cả khi họ chưa vượt qua được tuyến phòng thủ của Nga”.
Chính phủ Anh cũng cho rằng cơ hội của Nga để kiểm soát thị trấn Avdiivka ngày càng khó xảy ra bởi các lực lượng trên bộ của nước này đã mệt mỏi sau nhiều tháng đối phó với cuộc phản công của Ukraine. Chưa kể, Avdiivka là nơi Ukraine phòng thủ khá kiên cố.
Bản đồ thị trấn Avdiivka.
Nhưng theo Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW) có trụ sở tại Washington, Nga có thể đã đạt được một số bước tiến xung quanh Avdiivka, "mặc dù với tốc độ chậm hơn so với các cuộc tấn công ban đầu". ISW suy đoán cuộc tấn công của quân đội Nga vào Avdiivka có thể sẽ giúp Moscow giành được một số thắng lợi chiến lược hoặc có thể thực hiện chiến dịch tấn công rộng lớn hơn, vì thị trấn này là thành trì kiên cố, được Ukraine bảo vệ rất nghiêm ngặt.
Hiện, quân đội Nga đã kiểm soát các khu vực quan trọng của đường cao tốc N20 Donetsk-Konstantinivka-Kramatorsk-Slaviansk và các tuyến đường khác chạy gần Avdiivka, do vậy, nếu chiếm được Avdiivka, Moscow sẽ dễ dàng tấn công vào các khu vực còn lại của Donetsk do Ukraine kiểm soát. Ngoài ra, những cuộc giao tranh xung quanh Avdiivka có thể giúp Nga có thời gian để củng cố phòng tuyến tại những vùng lãnh thổ mà nước này chiếm giữ.