"Nước cờ" gây choáng váng
Theo National Interest, hồi cuối tháng 8 vừa qua, Nga đã triển khai lực lượng hải quân tới phía Tây Địa Trung Hải, ngoài khơi Syria. Đây là đợt triển khai quân lớn nhất của Nga kể từ thời kết thúc chiến tranh Lạnh.
Động thái triển khai lực lượng hải quân diễn ra ngay sau khi Điện Kremlin tuyên bố Mỹ và các đồng minh phương Tây đang âm mưu mở đợt tấn công mới vào chính quyền Tổng thống Syria Assad.
Việc triển khai lực lượng hải quân này cũng diễn ra trước khi Syria tiến hành trận chiến chống khủng bố cuối cùng ở tỉnh Idlib của quốc gia Trung Đông này.
Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ John Bolton đã cảnh báo rằng Mỹ sẽ hành động "rất mạnh" nếu Syria sử dụng vũ khí hóa học ở Idlib.
Hồi tháng 4/2017 và một năm sau đó, tháng 4/2018, lực lượng Mỹ đã tấn công vào các mục tiêu của Syria nhằm đáp trả các vụ tấn công hóa học xảy ra ở quốc gia Trung Đông này.
Về phần mình, Moscow tuyên bố các phiến quân kiểm soát Idlib đang lên kế hoạch dàn dựng vụ tấn công hóa học và đổ lỗi cho chính quyền Syria để kích động phương Tây tấn công.
Những giả thuyết âm mưu liên quan tới việc dàn dựng vụ tấn công bằng vũ khí hóa học tràn ngập khắp truyền thông Nga.
Nga cũng cảnh báo Mỹ và các cường quốc phương Tây về việc can thiệp vào các hoạt động ở Idlib.
"Chúng tôi có thông tin thực tế và đã phát đi một cảnh báo mạnh mẽ tới các đối tác phương tây thông qua bộ Quốc phòng và bộ Ngoại giao của Nga rằng, đừng có đùa với lửa", Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov phát biểu trong một cuộc họp báo cùng người đồng cấp Syria Walid Muallem.
Các phát biểu trên dường như đi ngược lại thực tế là Nga đang tăng cường hiện diện hải quân ngoài bờ biển Syria.
"Tôi nghĩ có không ít tính chất PR ở đây, và sự xuất hiện của các tàu Nga phần nhiều liên quan tới chiến dịch tấn công Idlib...Hoặc cũng có thể họ muốn thực hiện một màn phô diễn lớn trong cuộc tập trận sắp tới", ông Michael Kofman, một học giả tại viện Kennan thuộc trung tâm Wilson dự đoán.
Quy mô của lực lượng hải quân, với nhiều tàu chiến như tàu khu trục, tàu ngầm, một số được trang bị tên lửa hành trình Kalibr cũng phần nào cho thấy mục tiêu của Nga là "triển khai quân là chủ yếu chứ không chỉ là các bài huấn luyện quân sự", ông Kerim Has, một nhà phân tích về các vấn đề Nga và Thổ Nhĩ Kỳ cho hay.
Tổng thống Nga Putin
Nga cần thêm thời gian để thiết lập cơ sở hạ tầng nhằm duy trì "sự hiện diện lâu dài của đội tàu lớn tại đây" vì những nỗ lực mở rộng cảng Tartus tại Syria "vẫn đang được tiến hành".
Mục tiêu khác mà Nga hướng tới trong việc triển khai lực lượng hải quân là nhằm ngăn chặn các cuộc tấn công của Mỹ vào chính quyền Syria.
"Nga dường như muốn tạo nên một lá chắn với lực lượng không quân và hải quân để ngăn cản các cuộc tấn công mà lực lượng hải quân và không quân Mỹ tiến hành ở khu vực này", ông Kerim Has cho biết đồng thời nói thêm rằng ông không mong muốn có một cuộc "đụng độ quân sự trực tiếp giữa hai bên".
Lá chắn thép?
Timur Akhmetov, một nhà nghiên cứu về Trung Đông tại hội đồng các vấn đề quốc tế của Nga nhận định, Nga triển khai quân là hành động "ngăn chặn bất kỳ sự can thiệp nào của phương Tây vào Syria".
"Nga muốn đẩy cuộc tranh đua từ quân sự sang lĩnh vực chính trị bằng cách cho thấy, mọi bước tiến quân sự của phương Tây đều sẽ vấp phải biện pháp phản công hiệu quả", ông Akhmetov giải thích thêm.
Học giả Kofman cũng dự đoán, Moscow có thể sẽ gửi thêm quân tới khu vực này.
"Nhiều người có thể không nhớ, nhưng quân đội Nga từng bị tấn công tại Syria trong thời gian họ tập trận Zapad vào tháng 9/2017", ông Kofman cho hay.
Tại cuộc tấn công đó, các phiến quân nhằm vào các lực lượng Nga tại Idlib và đã "đe doạ bao vây và phá hủy các cứ điểm của Nga".
Đáp trả Moscow triển khai một cuộc không kích vào Idlib – chấm dứt lệnh ngừng bắn kéo dài 6 tháng do chính Nga dàn xếp tại đây.
Số lượng tàu Nga đến Địa Trung Hải để hỗ trợ cho chiến dịch tổng tấn công của Chính phủ Syria trong chiến dịch Idlib hiện vẫn còn là điều bí ẩn.
Các cuộc tập trận này cũng được cho là sẽ tiếp diễn đến 8/9, ngày sau khi Thổ Nhĩ Kỳ, Nga và Iran họp ở Tehran để thảo luận về tình hình Syria.
"Ít có khả năng chiến dịch Idlib sẽ diễn ra trước hội nghị thượng đỉnh này", chuyên gia Has cho biết.
"Một số tàu Nga có thể sẽ rời khỏi khu vực này sau tập trận hoặc ít nhất chúng sẽ ở lại theo thể thức luân phiên", ông Has cho biết thêm.
Thêm nữa, Nga cũng có thể dựa rất nhiều vào không lực trong chiến dịch Idlib. Theo ông Has, số lượng phi cơ chiến đấu Nga triển khai tới căn cứ Khmeimim gần Damasucs "đã tăng lên đáng kể".
Một lý do khác để Nga triển khai quân tới vùng Địa Trung Hải là để thử nghiệm các hệ thống vũ khí của mình trong thực chiến, ông Has cho biết thêm.