Gỗ giáng hương, một loại gỗ quý hiếm, đã trở thành một phần không thể thiếu trong đời sống và văn hóa của nhiều quốc gia, đặc biệt là ở Việt Nam. Được biết đến với tên khoa học là Pterocarpus macrocarpus, giáng hương thuộc họ Đậu và có mặt ở nhiều quốc gia như Myanmar, Campuchia, Lào, Thái Lan, Trung Quốc và Việt Nam.
Loại gỗ quý nhóm 1, được ghi nhận trong Sách đỏ Việt Nam
Gỗ giáng hương được du nhập từ Trung Quốc vào Việt Nam từ thời nhà Thanh. Người Trung Quốc đã sử dụng gỗ giáng hương để thay thế cho gỗ sưa do sự khan hiếm của loại gỗ này. Tại Việt Nam, giáng hương từng được tìm thấy ở nhiều địa phương như Phú Yên, Kon Tum, Đắk Lắk, Khánh Hòa, Tây Ninh, Bình Dương và Đồng Nai.
Hiện nay, giáng hương nằm trong danh sách gỗ quý nhóm 1 và bị cấm khai thác, được ghi nhận trong Sách đỏ Việt Nam (2007).
Giáng hương là cây gỗ thường cao từ 15-25m, với vỏ màu nâu xám và thân thẳng. Nhựa cây có màu đỏ tươi, và gỗ giáng hương có mùi thơm dễ chịu, đậm đà. Khi chạm vào gỗ, mùi thơm sẽ vương trên tay. Vân gỗ giáng hương đẹp, gỗ chắc nịch và cứng cáp, được sử dụng cho nhiều mục đích khác nhau. Loại gỗ này thường mọc ở độ cao từ 100-800m so với mực nước biển và vùng có lượng mưa từ 1270-1520mm/năm.
Giáng hương là cây gỗ thường cao từ 15-25m, với vỏ màu nâu xám và thân thẳng. (Ảnh: Nội thất Hpro)
Theo tài liệu cổ Trung Quốc, giá của gỗ giáng hương luôn cao hơn gỗ Hoàng hoa lê hay còn gọi là (gỗ sưa). Ví dụ gỗ giáng hương có giá 1 đồng bạc/kg, trong khi gỗ Hoàng hoa lê (bao gồm cả Hoàng hoa lê Hải Nam) chỉ có giá 4 xu.
Một điểm đặc biệt của giáng hương là sự xuất hiện của "cục bướu" trên thân cây, được gọi là gỗ nu (hay gỗ nu hương). Phần này là sản phẩm sinh ra từ sự tác động của côn trùng và vi sinh vật vào cây. Dù chỉ là một phần "xấu xí" của cây, nhưng nó lại khiến gỗ nu có giá trị cao hơn hẳn so với gỗ thường.
Tại Trung tâm Triển lãm và Hội chợ hàng thủ công mỹ nghệ Việt Nam ở Hoàng Thành Thăng Long, Hà Nội vào tháng 8/2016, một bộ bàn ghế được điêu khắc từ gỗ nu nhập khẩu đã được bán với giá 1 tỷ đồng.
Gỗ giáng hương ngày càng quý hiếm và được trưng dụng tối đa vì chất lượng cao. (Ảnh: Thư viện gỗ)
Thời gian sinh trưởng của loại gỗ này vô cùng chậm, có khi phải đợi tới 800 năm mới có thể thu hoạch. Đây là một trong những lý do khiến giáng hương trở nên khan hiếm và quý giá.
Theo quan niệm phong thủy, gỗ giáng hương đem đến sự may mắn, bình an và tài lộc cho gia chủ. Bởi vậy, gia chủ sở hữu gỗ giáng hương sẽ dễ nhận được may mắn và mọi sự hanh thông.
Theo Tạp chí Môi trường & Cuộc sống, cây giáng hương có rất nhiều công dụng như làm thuốc (các hoạt chất trong gỗ hương hỗ trợ tốt với bệnh đái tháo đường), nhựa cây còn được dùng làm thuốc nhuộm máu đỏ.
Câu chuyện về cây giáng hương cổ thụ
Theo báo Dân Việt, vào năm 2017, ở thôn Yuk Kla, xã Đắk Liêng, huyện Lắk, tỉnh Đắk Lắk, đã xuất hiện một cây gỗ giáng hương cổ thụ. Một người đàn ông có kinh nghiệm trong nghề khai thác gỗ đã được cấp phép di dời cây này tới tỉnh Thanh Hóa. Tại đây, nhiều người tìm tới hỏi mua cây gỗ giáng hương này nhưng ông không bán. Theo lời chia sẻ của người đàn ông, nhiều đại gia đã trả giá 1 triệu USD (hơn 25 tỷ đồng) để sở hữu cây gỗ giáng hương cổ thụ.
Cây giáng hương cổ thụ được nhiều đại gia trả giá 1 triệu USD. (Ảnh: Báo Dân Việt)
Ngày nay, gỗ giáng hương trong xây dựng, sản xuất đồ mỹ nghệ và đồ dùng cao cấp khác thường là loại gỗ nhập khẩu có nguồn gốc hợp pháp. Đồ nội thất làm từ gỗ giáng hương như giường, tủ, sàn gỗ... không chỉ mang đến vẻ đẹp lâu dài mà còn được cho là đem lại may mắn, bình an và tài lộc theo quan niệm phong thủy. Do đó, nó trở thành một lựa chọn hàng đầu của giới thượng lưu.
Gỗ giáng hương không chỉ là một loại gỗ quý hiếm mà còn mang trong mình những giá trị văn hóa và phong thủy đặc biệt. Sự khan hiếm và thời gian sinh trưởng lâu dài của giáng hương càng làm tăng thêm giá trị của loại gỗ này. Việc bảo vệ và duy trì nguồn tài nguyên gỗ giáng hương là vô cùng quan trọng để đảm bảo sự bền vững và bảo tồn giá trị văn hóa của loại gỗ quý này.
Tổng hợp
