Củ năng (hay còn gọi là củ mã thầy) là loại củ sống dưới nước, đầm lầy, ao, ruộng lúa hoặc hồ cạn. Loại củ này rất phổ biến ở các nước Đông Nam Á, Châu Phi, Úc và một số đảo trên Thái Bình Dương và Ấn Độ Dương.
Củ năng có lớp vỏ dày màu nâu, phần bên trong trắng giòn, mọng nước, ngọt mát. Có thể ăn sống củ năng sau khi gọt vỏ hoặc sử dụng chúng để làm nguyên liệu cho các món xào, món chè, bánh hoặc salad. Mặc dù là loại củ rất quen thuộc với nhiều người Việt nhưng không phải ai cũng biết được đến những lợi ích sức khỏe tuyệt vời của củ năng.
Theo Đông Y, củ năng có tác dụng giải độc, mát gan, giúp tiêu hóa khỏe, cầm máu, giải độc rượu và lợi tiểu, chữa bệnh do nhiệt như lở loét khoang miệng, kiết lỵ, hỗ trợ trị liệu với bệnh tim mạch, tiểu đường… Dưới đây là lợi ích sức khỏe được y học hiện đại chứng minh của loại củ này.
Kiểm soát đường huyết, ngăn ngừa tiểu đường
Theo Hiệp hội Tiểu đường Hoa Kỳ, củ năng thuộc nhóm rau không chứa tinh bột, ít calo và rất lý tưởng cho những người mắc bệnh tiểu đường theo chế độ ăn kiêng.
Củ năng chứa hàm lượng lớn các chất chống oxy hóa và nhờ đó có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường lại 2. Theo Healthline, căng thẳng oxy hóa chính là nguyên nhân dẫn đến bệnh tiểu đường loại 2, trong khi đó thực phẩm giàu chất chống oxy hóa như củ năng có thể giúp ngăn ngừa điều này.
Bên cạnh đó, theo nghiên cứu trên Thư viện Y khoa Quốc gia Mỹ, hàm lượng chất xơ cao có trong củ năng còn có thể điều chỉnh và kiểm soát lượng đường trong máu ở mức an toàn.
Ít calo, phù hợp với người ăn kiêng, giảm cân
Củ năng rất ít calo. Nửa cốc củ năng thái lát chỉ chứa khoảng 50 calo. Tuy nhiên, chúng lại rất bổ dưỡng nhờ chứa nhiều chất xơ, kali, mangan, đồng, vitamin B6 và riboflavin.
Đồng thời, củ năng cũng chứa đến 74% lớn nước, giúp chúng trở thành một bữa ăn nhẹ lý tưởng khiến bạn no lâu hơn với ít calo hơn. Nếu bạn đang theo chế độ ăn kiêng mà vẫn muốn nạp vào cơ thể đầy đủ, đa dạng dưỡng chất, củ năng chính là lựa chọn tuyệt vời.
Giảm huyết áp và nguy cơ mắc bệnh tim
Theo Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh CDC Mỹ, bệnh tim là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu trên toàn cầu. Và nguy cơ mắc bệnh tim tăng lên là do các yếu tố như huyết áp cao, cholesterol trong máu cao, đột quỵ…
Còn theo nhiều nghiên cứu được đăng tải trên Thư viện Y học Quốc gia Mỹ, chế độ ăn giàu chất kali có làm giảm nguy cơ dẫn đến các yếu tố gây ra bệnh tim như huyết áp cao và đột quỵ. Và củ năng chính là nguồn cung cấp kali tự nhiên tốt cho cơ thể. Nhờ đó, thêm củ mã thầy vào chế độ ăn hàng ngày có thể giúp bạn hạ huyết áp, giảm nguy cơ mắc bệnh tim.
Cải thiện sức khỏe hệ tiêu hóa
Với 1,9g chất xơ trong mỗi nửa cốc củ năng loại củ này cung cấp 7% giá trị chất xơ cần thiết hàng ngày của bạn. Theo Mayo Clinic, nam giới dưới 50 tuổi cần 38g chất xơ mỗi ngày và phụ nữ dưới 50 tuổi nên tiêu thụ 25g. Đàn ông trên 51 tuổi nên nạp tới 30g, trong khi phụ nữ ở cùng độ tuổi nên cố gắng nạp 31g chất xơ mỗi ngày. Chất xơ giúp hệ tiêu hóa bằng cách thúc đẩy nhu động ruột và sự phát triển của vi khuẩn tốt trong ruột, từ đó ngăn ngừa táo bón.
Lưu ý khi ăn củ năng
Củ năng tương đối lành tính và không chứa độc nhưng có tính lạnh nên không phù hợp với những người có thể chất hoặc bệnh lý thuộc thể hư hàn như tay chân lạnh, dễ bị cảm lạnh,... Với người mắc tiểu đường, hãy chọn ăn củ năng không chế biến thêm các chất tạo ngọt để tránh đường huyết tăng.
Theo Healthline, MedicineNet