Phòng ngự thị trấn Chipu và những trận đánh quyết liệt...
Chiphu là một thị trấn nhỏ trên lộ 1 trên đất Campuchia, cách biên giới Việt Nam đoạn cửa khẩu Mộc Bài khoảng 10 km.
Mờ sáng ngày 19/6/1978, theo hướng dẫn của trinh sát, tiểu đoàn 3 bí mật tiếp cận mục tiêu hướng đông nam ngã ba Chiphu. Do mấy ngày mưa liên tục, các cánh đồng nhanh chóng ngập đầy nước. Chúng tôi cố khoét mỗi người một cái hố cá nhân vừa đủ để ép mình xuống che đạn.
Tác giả Lê Thái Thọ - Nguyên chiến sỹ Đại đội 11, Tiểu đoàn 3, Trung đoàn 1, Sư đoàn 9, Quân đoàn 4 trong Chiến tranh Biên giới Tây Nam.
Thời gian cứ chầm chậm trôi, thời khắc chờ đợi đến giờ nổ súng thật chẳng dễ chịu chút nào. Tôi chợt nghĩ đến những khuôn mặt thân quen của bố mẹ, của anh em, bạn bè. Liệu tôi có qua được trận này không nhỉ?
5g30! Tiếng pháo chi viện của quân đoàn, sư đoàn đã phát hoả. Vi…u… u ... Oành... oành… Những ánh lửa loé lên như chớp giật, những đám lửa bùng cháy như muốn xé rách bầu trời vừa tảng sáng.
Tiếng súng các cỡ nổ dồn dập, tôi siết cò súng. Từng tràng đạn nổ dài hoà nhịp với tất cả. Trong tôi, mọi suy nghĩ vớ vẩn về cái chết, về quê hương, gia đình, bạn bè lúc trước khi nổ súng bỗng biến đâu hết.
Pháo chi viện vừa ngưng bắn.
Xung pho...o...ong!
Quân tình nguyện Việt Nam chiến đấu ở Chiến trường K.
Tôi xách súng vượt qua mấy bụi cây mắc cỡ, ào lên chiếm ngay mô đất sát cạnh ngã ba. Địch dựa vào hệ thống hầm hào phòng ngự, chống đỡ quyết liệt. Tiếng DK75, DK82 của địch nổ chát chúa, mấy chiếc xe tăng T-54 không thể tiến lên được.
Mùa mưa đã đến, xe tăng T-54 chỉ còn mỗi con đường độc đạo là lộ 1, nên không thể tạo thế bao vây chia cắt quân địch. Chúng tôi giành nhau với địch từng mét đất trong ngã ba.
Chúng tôi tiến đến gần một ngôi nhà. "Oàng "! Một quả pháo 105mm nổ ngay bên cạnh đội hình đại đội. Anh Xuyên đại đội trưởng ôm đầu đau đớn. Cũng may có bức tường che chắn nếu không chắc nửa đội hình đại đội dính hết. Tôi đi ngay sau lưng anh Xuyên nhưng không bị sao.
Anh Xuyên bị sức ép phải đưa về tuyến sau điều trị. Đến quá trưa, địch ta chia nhau mỗi bên giữ một nửa thị trấn Chiphu. Đại đội chiếm được một khu nhà sàn ngay sát bên trái lộ 1. Chúng tôi nhanh chóng đào hầm, triển khai kế hoạch chiến đấu phòng ngự giữ chốt.
Những bữa ăn lương khô cộng nước ao tù của mấy ngày qua bắt đầu gây hậu quả. Bụng tôi đau quặn. Tôi cứ xì xoẹt ra suốt, không biết là bao nhiêu lần. Người choáng váng, mệt bã. Tôi vốn có bộ máy tiêu hoá cực kém, ăn hơi lạ bụng là biết tay nhau ngay.
Minh lo lắng ra mặt, nó trèo lên cây ổi ngay cạnh hầm hái mấy bút ổi non đưa cho tôi nhai nuốt. Sang ngày hôm sau, bụng tôi êm dần.
Thời gian chốt tại Chiphu của đại đội không êm ả như lần chốt trước ở dưới ngã ba rừng sở. Địch ta cùng chung nhau một phum, chỉ cách nhau một khoảng trống nhỏ rộng chừng hơn 100 mét.
Phía trước hầm của B tôi là một rặng le dày, bên một gốc cây me cổ thụ, trước rặng le là một cái giếng xây, vài ruộng rau muống đã cằn. Qua mấy ruộng rau đã là bên địch. Bên phải ruộng, sát lộ 1 là những bầu sen chạy dài lên phía trước.
Sáng nào cũng vậy, lũ M113 gắn DK75, DK82, pháo 105 mm của Polpot nằm bên kia sông Bang Kougne phía cầu Tà Yên cũng ùng oành nhả đạn vào chốt của chúng tôi. Chúng bắn từ sáng đến trưa mới dứt.
Lính bộ binh Polpot hò hét "trô… trô… trô…" nhặng xị. Chúng tôi đợi địch đến gần, đồng loạt nổ súng hất ngược bọn chúng ra xa. Cứ như vậy, ngày nào cũng giống ngày nào, kéo dài hết cả tuần.
Pháo binh của ta bảo vệ biên giới Tây Nam. (Ảnh: Vũ Xuân Bân/TTXVN)
... bỗng khẩu RPD "câm như hến"
Xế trưa ngày 22/6/1978, anh Nẳm B phó, người dân tộc Mường Hoà Bình lên sát gốc cây me để quan sát tình hình địch. Một quả cối 82 nổ bất thình lình ngay trên ngọn, mảnh văng tứ tung. Anh gục xuống tại chỗ.
Anh Truyền y tá đại đội băng lên, kéo anh vào nấp sau bức tường đổ. Chúng tôi xé áo của anh ra, một dòng máu đỏ tươi rịn ra ngay sát dưới vú trái. Anh đã tắt thở.
- Đứt cuống tim chúng mày ạ. Anh Truyền thở dài phán.
Cũng mảnh quả cối đó, thằng Minh dính ngay một mảnh vào ngón tay ở bàn tay phải.
- Nhẹ thôi, trúng mánh rồi - Nó nhe răng cười với tôi và giao hẹn - tao đi viện vài ngày rồi lại về với mày.
Bạn đi, thế là còn lại chỉ một mình, tôi thầm nghĩ. Xung quanh vẫn còn biết bao đồng đội nhưng tôi vẫn không tránh được cái cảm giác trống trải khẽ len vào. Có nó ở bên cạnh chia sẻ, tôi yên tâm biết bao.
Mấy hôm nay, chiều nào trời cũng mưa rất to. Những cơn mưa tháng sáu ràn rạt quất mù trắng cánh đồng. Địch lại xung phong. Hạt mưa rơi xuống nòng trung liên nóng bỏng, sôi xèo xèo, bốc hơi nghi ngút. Tôi thẳng tay quất những loạt đạn thẳng căng vào bọn địch.
Bỗng "xoạch", tiếng súng tắt đột ngột. Khẩu RPD của tôi câm như hến. Hết đạn rồi à? Không phải, dây tiếp đạn vẫn còn thòng ra những viên đạn vàng choé. Kéo quy lát lên đạn. Quy lát chặt cứng, không nhúc nhích.
Bọn địch thấy tiếng trung liên im bặt lại hò hét xông lên. Giữa lúc như thế này mà lại dở chứng tắc súng.Tôi thét gọi:
- Anh Nhạn, súng em bị tắc rồi!
Anh Nhạn hô khẩu đội đại liên Kalinốp bắn yểm trợ, nhào sang hầm tôi. Tôi mở ốp khoá nòng, tháo băng đạn ra. Viên đạn kẹt cứng trong ổ chứa. Hai anh em mắm môi, mắm lợi kéo khoá nòng. Vẫn không được.
- Mày mang súng chạy về quan sát sở đại đội, bảo bọn nó sửa. ..., mưa gió thế này, mấy hôm nay không chịu lau súng. Cho mày chết.
Tôi chui ra khỏi hầm, chạy băng về hầm đại đội trong tiếng đạn rít vèo vèo bên tai. Anh Hoà "trắng" B trưởng vừa lên quyền đại đội trưởng thấy tôi mang súng về, liền hỏi:
- Tại thằng em lười quá, không chịu lau chùi bảo quản phải không?
Tôi gật đầu xác nhận. Đánh nhau liên miên, tôi thấy súng còn mới toanh, cứ bóp cò là nổ, cần gì phải lau với chùi. Ai ngờ nó lại tắc tị giữa lúc như thế này. Một bài học thấm thía.
Trong lúc ngồi chờ cho quân khí khắc phục khẩu súng. Anh Hoà, anh Truyền y tá pha bồi dưỡng cho tôi một cốc bột sữa trứng, tiêu chuẩn của cán bộ đại đội. Anh Truyền vỗ vai tôi:
- Ở dưới này, nghe RPD của em nổ, bọn anh yên tâm lắm. Rất đĩnh đạc.
Súng đã sửa xong, tôi vác súng lao cắm cổ về vị trí chiến đấu quen thuộc. Tiếng súng lại nổ giòn đĩnh đạc. Trong lúc tôi chạy về, một quả DK82 đã " hốt " gọn khẩu đại liên của đại đội. Ba người, hai hy sinh tại chỗ, một bị thương rất nặng.
Ước " lác " - dân Nghệ An cùng đoàn với tôi đang nằm thở khò khè, nặng nhọc. Anh Nhạn lật người lên xem, thở dài bảo:
- Cũng sắp đi rồi!
Ước bỗng rướn đầu lên, thều thào:
- E… m... em… chưa…chết.. đâu…Các anh… cứu..em với… !
Đang lo lắng, liên lạc đại đội báo cho tôi biết, tôi phải về quan sát sở đại đội ngay. Về đến nơi, anh Hoà, anh Truyền nói:
- Chắc em đã biết, khẩu đại liên vừa bị xoá. Bọn anh đã cân nhắc kỹ, trong đại đội không ai có thể sử dụng khẩu đại liên này hơn em cả. Nghe tiếng điểm xạ của em, bọn anh tin rằng khẩu đại liên sẽ phát huy tốt tác dụng nếu trong tay em. Trinh sát tiểu đoàn thông báo có ít nhất hơn 40 tên ngục ngã trước chiến hào của đại đội ta.
Tôi trở về bàn giao lại khẩu RPD để sang nắm khẩu đội đại liên. Kình… kình... kình… tiếng đại liên của tôi lại vang lên giòn giã, góp phần đánh bật mũi tấn công của bọn địch.
Rạng sáng ngày 25/6, tiểu đoàn 3 của chúng tôi được lệnh rút về phía sau để nghỉ ngơi và củng cố. Trận địa phòng ngự Chiphu được giao lại cho tiểu đoàn 1 đảm trách. Bàn giao trận địa xong, chúng tôi rút theo lộ 1 về tuyến sau. Gọi là tuyến sau nhưng thực chất cũng chỉ cách tiền duyên chừng hơn 1 cây số.
Vậy là trong vòng nửa tháng tôi đã dự 3 trận đánh đầu tiên trong đời lính. Hai trận đánh tấn công và một trận phòng ngự giữ chốt và tôi đã vượt qua được bài "kiểm tra" khắc nghiệt ấy.