Lính đánh thuê trẻ em Darfur - Sudan tham chiến tại Yemen
Cuộc nội chiến ở Darfur, Sudan đã cướp đi của Hager Shomo Ahmed gần như hoàn toàn hy vọng. Các băng nhóm vũ trang đã cướp tất cả gia súc của gia đình anh ta, và hàng chục năm khu vực này chìm trong đổ máu đã khiến gia đình cậu càng thêm tuyệt vọng.
Tuy nhiên, giống như "ánh sáng cuối đường hầm", một tia hy vọng đổi đời vụt sáng cuối năm 2016 khi Vương quốc Arab Saudi đã đưa ra một phao cứu sinh.
Arab Saudi cam kết sẽ trả cho gia đình Hager 10.000 USD và có thể nhiều hơn nữa nếu cậu gia nhập lực lượng can thiệp vào Yemen, cách xa 1.200 dặm (1.930 km) với quê hương cậu.
Chiến binh Sudan phòng thủ một vị trí trong chiến dịch cảng Hodeidah, Yemen năm 2018
Hager, mới 14 tuổi và việc không thể tìm thấy Yemen trên bản đồ khiến mẹ cậu sợ hãi.
Nhưng tương lai của gia đình đã chế ngự bà mẹ. Hager nói trong một cuộc phỏng vấn tại thủ đô Khartoum, vài ngày sau sinh nhật thứ 16 của cậu:
"Các gia đình của chúng tôi biết rằng cách duy nhất để cuộc sống của họ thay đổi là con cái của họ tham chiến và mang tiền trở về".
Một số gia đình Sudan tỏ ra rất háo hức với số tiền mà họ có thể nhận được, và họ đã hối lộ các sĩ quan dân quân để cho con trai họ tham chiến. Nhiều người ở độ tuổi từ 14 đến 17.
Hầu như tất cả các chiến binh Sudan tham chiến tại Yemen đều đến từ vùng Darfur đầy vết sẹo chiến tranh và lâm vào cảnh nghèo đói.
Darfur có khoảng 300.000 người thiệt mạng và 1,2 triệu người phải di tản trong hàng chục năm xung đột vì đất canh tác không thể sử dụng được và các nguồn tài nguyên khan hiếm.
Hầu hết trong số họ thuộc về "Lực lượng phản ứng nhanh", một tổ chức bán quân sự bộ lạc trước đây có tên là Janjaweed.
Họ đang bị cáo buộc vì các tội ác như các vụ cưỡng hiếp có hệ thống, thảm sát bừa bãi và các tội ác chiến tranh khác trong cuộc xung đột Darfur.
Ngày hôm nay ngoài những chiến binh trẻ em, các cựu chiến binh liên quan đến những nỗi kinh hoàng trong quá khứ đó đã được triển khai đến Yemen, mặc dù đây là một chiến dịch quân sự chính thức và có tổ chức hơn.
Chiến binh Janjaweed khét tiếng di chuyển bằng lạc đà trong xung đột tại Darfur, Sudan
Trẻ em và nam giới Darfur được gì sau khi trở thành "củi để sưởi" của Arab Saudi?
Liên Hiệp Quốc đã gọi cuộc chiến ở Yemen là cuộc khủng hoảng nhân đạo tồi tệ nhất trong phạm vi toàn cầu. Một cuộc phong tỏa bằng không quân liên tục của Saudis và Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE) đã đẩy 12 triệu người Yemen đến bờ vực chết đói.
Các cuộc không kích và giao tranh cũng đã gây ra cái chết cho ít nhất 85.000 trẻ em, theo các nhóm viện trợ nhân đạo.
Được lãnh đạo bởi Thái tử Mohammed bin Salman của Arab Saudi nói rằng họ đang can thiệp để giải cứu Yemen khỏi một nhóm vũ trang thù địch được Iran hậu thuẫn.
Nhưng để thực hiện chiến dịch can thiệp, Arab Saudi đã linh hoạt sử dụng nguồn lợi dầu mỏ khổng lồ của mình để "thuê" người phục vụ cho chiến tranh.
Arab Saudi chủ yếu thuê hàng chục nghìn người sống sót một cách tuyệt vọng trong cuộc xung đột ở Darfur để chiến đấu, đa phần trong số họ là trẻ em.
Tại mọi thời điểm trong gần 5 năm trực tiếp can thiệp, Saudi duy trì 14.000 dân quân người Sudan chiến đấu song song với lực lượng dân quân địa phương được Arab Saudi và UAE hậu thuẫn. Hàng trăm người đã thiệt mạng ở Yemen.
Liên minh quân sự do Arab Saudi dẫn đầu tuyên bố họ đang đấu tranh để khôi phục chính phủ Yemen được quốc tế công nhận và các lực lượng liên minh đã và đang thực hiện tất cả các hành động nhân đạo và nhân quyền, bao gồm cả việc "từ chối tuyển dụng chiến binh trẻ em".
"Các cáo buộc cho rằng có trẻ em trong hàng ngũ của lực lượng Sudan là hư cấu và không có cơ sở" theo người phát ngôn của Arab Saudi Turki al-Malki.
Các quan chức Saudi cho biết binh lính của họ cũng đã thiệt mạng ở Yemen, nhưng từ chối tiết lộ con số.
Trong các cuộc phỏng vấn 5 chiến binh đã trở về từ Yemen và một người khác sắp ra đi nói rằng trẻ em chiếm từ 20 tới 40% các đơn vị Sudan tham chiến tại Yemen.
Để giữ khoảng cách an toàn cho mạng sống bản thân, cách xa chiến tuyến, các giám sát viên Saudi hoặc UAE chỉ huy các chiến binh Sudan hoàn toàn từ xa.
Các sĩ quan này chỉ đạo họ tấn công hoặc rút lui qua vô tuyến điện và hệ thống định vị GPS cung cấp cho các sĩ quan Sudan cấp thấp phụ trách chỉ huy trực tiếp.
Mohamed Suleiman al-Fadil, 28 tuổi là thành viên của bộ tộc Bani Hussein trở về từ Yemen vào cuối năm 2017:
"Người Saudi đã ra lệnh cho chúng tôi phải làm gì thông qua điện thoại và các thiết bị định vị. Họ không bao giờ tham chiến trực tiếp tại Yemen, chỉ có chúng tôi.".
Ahmed, 25 tuổi là thành viên của bộ lạc Awlad Zeid, đã trực tiếp tham chiến trong trận đánh cảng Hodeidah năm 2018 và không muốn tên tuổi bị tiết lộ vì sợ bị chính phủ trả thù.
"Họ đối xử với người Sudan như củi để sưởi, người Saudi tung chúng tôi vào các trận chiến chỉ bằng một cuộc điện thoại và sau đó ra lệnh rút quân bằng một cuộc điện thoại khác.".
Năm chiến binh đã trở về từ Yemen và gia đình của 2 chiến binh đã tử trận ở đó đều đưa ra các miêu tả giống nhau.
Họ đã được chuyển đến các trại huấn luyện bên trong lãnh thổ Arab Saudi, nơi một số người đếm được tới 8.000 người Sudan.
Người Saudi cấp cho họ quân phục và vũ khí, mà các chiến binh Sudan tin rằng do người Mỹ sản xuất. Sau đó các sĩ quan Saudi đã huấn luyện họ trong vòng từ 2 tới 4 tuần, chủ yếu là lắp ráp và vệ sinh súng.
Cuối cùng, họ được chia thành các đơn vị từ 500 đến 750 chiến binh, băng qua biên giới tới Yemen, tham chiến trong các trận chiến ở sa mạc Midi, trại Khalid ibn Walid ở Tỉnh Taiz, hoặc xung quanh Cảng Aden và Cảng Hodeidah.
Binh lính Sudan tham chiến tại cảng Hodeidah, Yemen năm 2018
Tất cả đều nói rằng họ chỉ chiến đấu vì tiền. Họ được trả bằng Riyal Saudi, tương đương khoảng 480 USD/tháng cho chiến binh trẻ em và khoảng 530 USD/tháng cho một sĩ quan Janjaweed có kinh nghiệm.
Họ được nhận thêm từ 185 đến 285 USD cho những tháng họ tham chiến trực tiếp. Mỗi một vòng tham chiến ước tính là 6 tháng, và mỗi chiến binh và gia đình nhận được khoản thanh toán một lần là 700.000 bảng Sudan tương đương với 10.000 USD.
Để so sánh, một bác sĩ người Sudan làm việc cả trong và ngoài giờ chỉ có thể kiếm được số tiền tương đương 500 USD/tháng, theo nhà tư vấn kinh tế Mohamed.
Binh lính Sudan được cho là đang hỗ trợ những người biểu tình tại thủ đô Khartoum ngày 8/4
Abdul Raheem, một thành viên 32 tuổi của bộ tộc Rezeigat nói rằng năm ngoái gia đình anh đã trả cho một thủ lĩnh dân quân địa phương một khoản hối lộ trị giá 1.360 USD để một người trong gia đình có thể đến Yemen làm sĩ quan.
"Người anh em đó, Abdul Rahman, đã thiệt mạng trong trận chiến vào tháng 2/2018. Cuộc sống là như vậy" Abdul Raheem nói.
Vợ và ba đứa con của Abdul Rahman đã nhận được số tiền tuất tương đương 35.000 Bảng Sudan (5.000 USD), mặc dù các hạn chế của ngân hàng đã cản trở việc tiếp cận ngay lập tức với số tiền.
Một số sĩ quan Sudan đã nói với các binh sĩ một cách dứt khoát: "Đừng chiến đấu hăng hái hơn số tiền được trả", Ahmed, thuộc bộ lạc Awlad Zeid nhớ lại.
Tất cả các chiến binh người Sudan đều sợ hãi tên lửa tự chế và mìn của lực lượng Houthi.
Fadil kể rằng mức độ thương vong của đơn vị anh là từ 135 đến khoảng 200 ở đơn vị của Ahmed.
Hager, người đã đến Yemen lúc 14 tuổi và trở về vào tháng 11/2017 kể rằng đơn vị của anh ta đã mất ít nhất 20 người trong cuộc hành trình từ Arab Saudi đến một căn cứ gần Aden, nơi họ mất thêm 22 người trong giao tranh đầu tiên và 35 người trong giao tranh thứ hai.
Tổng số đơn vị của Hager đã mất 180 người sau 6 tháng.
Anh nói rằng họ đã rất sợ hãi mỗi ngày. Nhưng các sĩ quan Sudan thỉnh thoảng cho họ điện thoại cho gia đình. Còn bây giờ họ rất vui. Khi họ trở về, họ đã mua gia súc, xe bán tải do Hàn Quốc sản xuất hoặc các cửa hàng tạp hóa nhỏ...
(Còn tiếp)
Cuộc tấn công của lực lượng Houthi vào các nhóm lính đánh thuê Sudan hôm 31/3/2019