Các trung tâm khí tượng châu Á và truyền thông phương Tây đang nói rất nhiều về siêu bão Hagibis, bởi không chỉ là một trận bão mạnh cấp 5 (cấp mạnh nhất trên thang bão Saffir–Simpson), Hagibis còn là một trong những siêu bão có tốc độ tăng cấp mãnh liệt nhất trong lịch sử khí tượng, do khả năng tăng tốc từ cơn bão Cấp 2 (sức gió 161 km/giờ) lên thành siêu bão Cấp 5 (đạt sức gió hủy diệt 270km/giờ) chỉ trong vòng 18 giờ đồng hồ (từ ngày 6-7/10/2019).
Trong lịch sử khí tượng hơn 20 năm tính từ năm 1996 đến nay, đây là lần đầu tiên Lưu vực Tây Bắc Thái Bình Dương (1 trong 7 ổ bão lớn của Trái Đất) ghi nhận một siêu bão có mức độ tăng cấp nhanh đến vậy.
Vì đâu siêu bão Hagibis tăng cấp dữ dội như vậy? Các nhà khí tượng đã có câu trả lời. Hiểu đơn giản, khi một cơn bão nhiệt đới gặp một vùng nước biển ấm, sức mạnh tự nhiên của nó sẽ gia tăng mạnh mẽ, tỉ lệ thuận với mức nhiệt cũng như độ rộng của vùng biển đó(xem chi tiết).
"Tính đến ngày 6/10, bão nhiệt đới Hagibis duy trì với sức gió 161km/giờ, sau khi di chuyển, nó gặp một vùng nước đại dương ấm khoảng 30 độ C. Như lửa gặp xăng, Hagibis nhanh chóng gia tăng sức mạnh vào hệ thống của nó, trở thành siêu bão Cấp 5." - Giáo sư Kazuhisa Tsuboki, chuyên gia về bão thuộc Đại học Quốc gia Nagoya (Nhật Bản) cho biết.
Ảnh vệ tinh về siêu bão Hagibis (của NOAA, Mỹ). Nguồn: NOAA/NASA
Nguyên nhân siêu bão tăng cấp đã có, vậy đường đi dự kiến của siêu bão Hagibis sinh ra từ 'ổ bão' Tây Bắc Thái Binh Dương được các chuyên gia dự báo thế nào? Đâu là khu vực có khả năng bị bão tấn công lớn nhất?
Hiện tại, siêu bão Hagibis tuy đã giảm một chút sức mạnh nhưng nó vẫn thuộc Cấp 5 với sức gió mạnh nhất là 257km/giờ, New York Times cho biết.
Do đó, Hagibis vẫn tiếp tục hoành hành khu vực Tây Bắc Thái Bình Dương, khiến các chuyên gia khí tượng thế giới theo sát tỉ mỉ đường đi dự kiến của nó.
Vậy quốc gia nào của châu Á khả năng bị siêu bão Hagibis càn quét? Nhật Bản là quốc gia được dự báo là sẽ bị Hagibis đổ bộ.
Trên Japan Times, Cơ quan Khí tượng Nhật Bản (JMA) cho biết, sau khi tiếp cận Quần đảo Ogasawara ở phía nam Nhật Bản hôm 9/10, siêu bão Hagibis dự báo đang tiếp tục di chuyển về phía đảo Honshu. Điều đáng nói là, Hagibis chỉ suy yếu một chút trước khi đổ bộ vào các ngày thứ Bảy và Chủ Nhật tuần này.
Cảnh báo khẩn cấp của Cơ quan Khí tượng Nhật Bản:
- Từ thứ Sáu (11/10): Mưa lớn xảy ra ở nhiều nơi tại Nhật Bản.
- Chiều tối thứ Bảy (12/10): Hagibis đổ bộ.
- Cảnh báo khẩn cấp: Các vùng đông dân ở Kanto, đặc biệt là Vịnh Tokyo.
- Hagibis khả năng gây cuồng phong, mưa lớn, lũ lụt ven biển...
JMA vẫn tiếp tục quan sát siêu bão Hagibis, họ đánh giá Hagibis là một siêu bão khó lường. Việc dự báo chính xác đường đi của nó vẫn rất khó khăn. Các khả năng bão 'đánh' vào phía Tây, trung tâm Nhật Bản hoặc phía Đông đều được đưa ra.
Sau khi miêu tả siêu bão Hagibis là "hung dữ", thuộc loại "mãnh liệt nhất", cơ quan này ra báo động khẩn cấp cho vùng Kanto (phía Đông của đảo Honshu) nhằm đối phó với cuồng phong, mưa lớn, sóng mạnh và lũ lụt ven biển.
Các chuyên gia cũng không loại trừ khả năng siêu bão Hagibis sẽ tấn công Vịnh Tokyo (phía nam vùng Kanto).
Phát biểu trên tờ New York Times, nhà khí tượng học Jeff Masters thuộc Tạp chí Khoa học Mỹ cảnh báo: Nếu đường đi của siêu bão càn quét qua các khu vực đông dân của Nhật Bản theo đúng dự báo thì rất có thể siêu bão Hagibis sẽ trở thành một trong những thảm họa gây thiệt hại nặng nề nhất trong lịch sử Nhật Bản.
Siêu bão Jebi tàn phá đường phố, giao thông tại Osaka tháng 9/2018. Nguồn: Jiji Press/Agence France-Presse — Getty Images
"Chỉ riêng việc siêu bão Hagibis tấn công Vịnh Tokyo cũng đã khiến nó trở thành thảm họa tự nhiên thiệt hại hàng tỷ USD." - Tiến sĩ Jeff Masters bổ sung.
Tháng 9/2018, Nhật Bản đã phải hứng chịu siêu bão Jebi (tồi tệ nhất trong lịch sử 25 năm của Nhật) khiến 11 người thiệt mạng, hàng trăm người bị thương và gây thiệt hại lên đến 12,6 tỷ USD. Khoảng 49.000 người dân Nhật đã phải sơ tán khẩn cấp khi Jebi đổ bộ.
Bài viết sử dụng các nguồn: Japan Times, New York Times, Washington Post
* Đọc bài cùng tác giả Trang Ly tại đây.