Lịch sử không phải lúc nào cũng giống như chúng ta vẫn được nghe kể. Bằng rất nhiều hình thức, chúng đã được thêu dệt làm tăng tính sử thi cũng như nhấn mạnh một sự việc nào đó.
Và những “sự thật hư cấu” dưới đây đã làm tốt đến mức chúng phần nào đã thay thế dần những sự kiện thật sự đã xảy ra.
1. Con ngựa thành Troy
Con ngựa thành Troy là một điển tích nổi tiếng của Hy Lạp, khi quân Hy Lạp đã dùng một con ngựa gỗ khổng lồ có giấu quân bên trong để tặng cho thành Troy, sau đó đánh úp và chiếm thành từ bên trong.
Tuy nhiên sự thật là quân Hy Lạp đã không nhiều mưu mẹo như vậy. Họ chỉ dùng một loại xe cơ giới mô phỏng theo một chú ngựa dùng để phá cổng và tường thành mà thôi.
2. Archimedes và chiếc bồn tắm Eureka
Một trong những giai thoại nổi tiếng nhất về Archimedes (Ác-si-méc) đó là việc ông tìm ra cách giải bài toán tìm thể tích của một vật có hình dạng đặc biệt bằng nước. Chính bài toán này đã giúp ông tìm ra chiếc vương miện của vua là vàng thật hay bị pha tạp mà không cần phải phá hủy nó.
Thật ra việc ông tìm ra cách giải từ trong bồn tắm và lao ra ngoài phố vui mừng reo lên Eureka (tiếng Hy Lạp nghĩa là “Tìm ra rồi”) là một chi tiết hư cấu nhưng lại được rất nhiều người tin là thật. Tuy nhiên không loại trừ khả năng sự việc xảy ra trong bồn tắm đã gợi ý cho ông một phần nào đó.
3. Kim tự tháp được xây bởi các nô lệ
Đó là điều chúng ta được thấy trong rất nhiều các loại hình truyền thông khác nhau. Hình ảnh những người nô lệ lao động ngày đêm dưới làn roi và cái nắng gay gắt khiến chúng ta cảm thấy những kim tự tháp thêm phần vĩ đại bởi mồ hôi và máu của con người.
Tuy nhiên, sự thật là những công trình vĩ đại đó lại được xây dựng nên bởi những nhân công tự do và những chuyên gia xây dựng Ai Cập.
4. Chỉ có đàn ông mới làm cướp biển
Chúng ta vẫn thường hay nghe bảo rằng cho phụ nữ lên tàu sẽ mang đến vận xui, vậy nên chuyện phụ nữ làm cướp biển nghe có vẻ hư cấu.
Tuy nhiên thế giới từng ghi nhận tướng cướp biển là nữ giới như Cheng I Sao (hay còn gọi là Ching Shih). Thậm chí bà còn gieo rắc nỗi kinh hoàng khắp đại dương không kém những đồng nghiệp nam là mấy.
5. Võ sĩ giác đấu là phải đấu đến chết
Thật ra một võ sĩ được huấn luyện đủ để có thể bước ra đấu trường phải tốn rất nhiều tiền, và chẳng vị vua nào muốn một đống tiền của mình đánh một trận rồi lăn ra chết.
Bằng chứng từ những di tích cũng như khi khám nghiệm xương của các võ sĩ giác đấu xưa cho thấy họ có tuổi thọ trung bình không thua kém dân thường chứ không chết sớm như chúng ta vẫn thường thấy trên phim.
6. Mozart bị Salieri đầu độc
Rất nhiều lời đồn thổi diễn ra xung quanh mối thù địch giữa Salieri và Mozart, và họ cho rằng chính nhà soạn nhạc người Ý đã đầu độc đồng nghiệp người Áo.
Nhưng kết quả từ những nghiên cứu đã cho thấy Mozart mất đơn thuần vì bệnh tật, và bản thân Salieri khi đó có sự thành công và nổi tiếng hơn hẳn Mozart nên việc ganh ghét là khó có thể xảy ra.
7. Tượng cổ chỉ toàn màu trắng
Những bức tượng cổ thường được gắn liền với màu trắng khiến chúng ta lầm tưởng rằng đó là “trending” lúc xưa.
Tuy nhiên sự thật là màu sắc được dùng khi đó có nguồn gốc tự nhiên, và tất nhiên sẽ bị vi khuẩn ăn mòn, để lại những bức tượng màu trắng như chúng ta thấy ngày nay.
Các nhà khoa học chỉ có thể phát hiện ra màu sắc thật sự bằng cách dùng tia cực tím lên những bức tượng cổ mà thôi.
8. Walt Disney là người vẽ ra chuột Mickey
Cha đẻ thật sự của chú chuột Mickey là Ub Iwerks, một họa sĩ nổi tiếng của hãng. Tuy nhiên Disney cũng góp một phần trong ánh hòa quang của Mickey, đó là khi phim hoạt hình lần đầu tiên có tiếng, Disney đã dùng chính giọng của mình để lồng tiếng cho nhân vật sau này trở thành hình ảnh đại diện cho hãng.
9. Những trận đấu súng của cao bồi
Hình ảnh lôi nhau ra từ quán rượu, mỗi người một phía và xem ai rút súng nhanh hơn hoàn toàn chỉ là tưởng tượng của những nhà làm phim. Họ đã làm tốt đến nỗi khiến mọi người đều nghĩ những trận đấu súng là điều xảy ra như cơm bữa thời “miền Tây hoang dã”.
Tuy nhiên sự thật là những chàng cao bồi rất hiếm khi phải dùng đến khẩu súng của mình, trừ khi để bảo vệ đàn gia súc khỏi lũ sói hoang mà thôi.
10. Vì sao không có giải Nobel toán học
Người ta nói giải Nobel toán không tồn tại vì vợ của Alfred Nobel đã dan díu với một nhà toán học. Tuy nhiên đây nghe giống một câu chuyện cười truyền miệng hơn.
Vì thực tế ngài Alfred Nobel chưa bao giờ kết hôn, và lý do để không xét toán vào danh sách giải Nobel là vì toán được xem như một môn khoa học trừu tượng.
11. Mendeleev tìm ra bảng tuần hoàn hóa học trong mơ
Chính bản thân ông cũng phải thốt lên rằng: "Tôi đã phải sắp xếp từng nguyên tố trên đó trong suốt 20 năm ròng vậy mà mọi người cứ nghĩ như chúng tự nằm sẵn ở đó vậy".
Thật ra việc ông tìm ra bảng tuần hoàn trong mơ là một câu chuyện cười do chính người bạn của ông, nhà khoa học A. A. Inostrancev kể cho các sinh viên của mình.
Nguồn: Neatorama, History, Brightside