Các lãnh đạo BRICS tại thượng đỉnh ở Nam Phi. (Ảnh: Getty)
Mở rộng BRICS, nhóm hiện gồm Brazil, Nga, Ấn Độ, Trung Quốc và Nam Phi, trở thành vấn đề nổi bật của chương trình nghị sự tại hội nghị thượng đỉnh kéo dài 3 ngày ở Johannesburg và cho thấy quan điểm khác biệt giữa các thành viên.
Trung Quốc muốn phát triển nhanh chóng BRICS trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng gia tăng với Mỹ, trong khi Ấn Độ cảnh giác với ý định của đối thủ địa - chính trị.
Các quan chức Nam Phi cho biết, gần 20 quốc gia đã chính thức nộp đơn xin gia nhập BRICS, khu vực chiếm 40% dân số thế giới và 1/4 nền kinh tế toàn cầu.
Ngày 23/8, Ngoại trưởng Nam Phi Naledi Pandor cho biết các nhà lãnh đạo BRICS đã "đồng ý về vấn đề mở rộng" và một thông báo chi tiết sẽ được đưa ra trước khi hội nghị thượng đỉnh kết thúc vào ngày 24/8.
“Chúng tôi có tài liệu đã được thông qua để hướng dẫn và nêu các nguyên tắc, quy trình xem xét các quốc gia mong muốn trở thành thành viên của BRICS. Điều đó rất tích cực", ông Pandor nói với đài phát thanh Ubuntu .
BRICS chưa kết nạp thêm thành viên mới nào kể từ khi chào đón Nam Phi năm 2010.
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình cho rằng việc mở rộng khối sẽ "tổng hợp sức mạnh và tập hợp trí tuệ của chúng ta để làm cho việc quản trị toàn cầu trở nên công bằng và bình đẳng hơn".
“Chúng ta tập hợp vào thời điểm thế giới đang trải qua những thay đổi, chia rẽ và tái tập hợp. Thế giới đã bước vào một thời kỳ hỗn loạn và chuyển đổi mới”, ông Tập nói.
Các quan chức Mỹ hạ thấp khả năng BRICS sẽ nổi lên như một đối thủ địa - chính trị, mô tả khối này là một “tập hợp rất đa dạng các quốc gia”, bao gồm cả bạn bè và đối thủ.
Các nhà phân tích cho rằng, khi xem xét thành viên mới, Brazil, Nam Phi và Ấn Độ sẽ phải cân bằng giữa mong muốn giữ quan hệ tốt đẹp với Trung Quốc và Nga với nguy cơ bị Mỹ ghẻ lạnh.
Các quốc gia nộp đơn đăng ký vào BRICS rất đa dạng, từ những cường quốc thuộc G20 như Indonesia và Ả-rập Xê-út đến các quốc gia bị cô lập như Iran.
Khoảng 50 nguyên thủ và người đứng đầu chính phủ đã tham gia họp cùng các lãnh đạo BRICS tại Johannesburg lần này.
Các nhà lãnh đạo BRICS cho rằng mức độ quan tâm lớn như vậy là bằng chứng cho thấy thông điệp của tổ chức này đã gây được tiếng vang sâu sắc ở Nam bán cầu, khái niệm nói đến các nước ngoài phương Tây.