Lắng nghe giai điệu bài hát đã "câm lặng" trong suốt 1000 năm

May | 29/04/2016 22:35

Lần đầu tiên giai điệu của ca khúc "thất truyền" từ thời Trung Cổ được tái hiện nhờ công nghệ của ĐH Cambridge.

Vào thế kỷ thứ 6, Boethius - một triết gia nổi tiếng của La Mã - đã viết nên tác phẩm "Sự an ủi của Triết học" trong thời gian bị cầm tù trước khi ra pháp trường.

Đây được xem là một trong những tác phẩm rất quan trọng thời Trung Cổ, được dịch ra nhiều ngôn ngữ khác nhau.

Thậm chí sau này, những dịch giả của tác phẩm này cũng là những người không đơn giản, ví dụ như Alfred Đại đế, nữ hoàng Elizabeth I, nhà triết học kiêm ngoại giao người anh Geoffrey Chaucer...

Và đến thế kỷ thứ 11, một bản nhạc đã ra đời dựa trên tác phẩm này, mang tên "Songs of Consolation" (tạm dịch: bài hát của sự an ủi). Bài hát đã trở thành một trong những giai điệu cực kỳ phổ biến thời Trung cổ.

Tuy nhiên qua thời gian, chẳng ai còn nhớ đến nó nữa. Những gì còn lại là một bản chép tay được lưu tại thư viện Cambridge, và thậm chí bản ghi chép này còn bị thất lạc trong suốt 142 năm, kể từ những năm 1840.

Nhưng đến cuối thế kỷ 20, các nhà khoa học tại ĐH Cambridge đã tìm lại được và quyết định tái hiện giai điệu của ca khúc này.

Vậy tại sao đến tận gần đây, bài hát này mới có thể được tái hiện? Đó là vì tái tạo lại những giai điệu từ thời Trung Cổ không phải là chuyện đơn giản.

Vào giai đoạn 1000 năm trước, các bản nhạc không được ký âm bằng nốt nhạc như hiện nay, mà bằng một hình thức ký hiệu khác là neumes.

Vấn đề là ở chỗ những bản nhạc này có giai điệu không rõ ràng. Hơn nữa, hình thức đọc nhạc bằng neumes đã "tuyệt chủng" từ thế kỷ thứ 12, nên việc tái hiện lại những bản nhạc đã "thất truyền" thường được xem là chuyện bất khả thi.

Nhưng cuối cùng, sau một dự án kéo dài hơn 20 năm về việc xác định phương thức đọc neumes, tiến sĩ Sam Barret tại ĐH Cambridge đã có thể tái hiện lại giai điệu từ những bản nhạc vốn đã biến mất từ lâu.

Barret cho biết: "Neumes chỉ ra xu hướng của giai điệu - tức là lên xuống như thế nào - nhưng không có chi tiết về cao độ, và đó là một vấn đề rất lớn. Chúng tôi có thể biết được họ đã hát như thế nào, nhưng về cao độ thì không thể rõ được".

Nhưng rốt cục, họ cũng đã làm được - theo dự đoán là chính xác tới 80-90% giai điệu của bài hát. Hãy thử lắng nghe xem bài hát này qua video dưới đây.