Trụ sở UBND TPHCM được xây dựng từ năm 1889 và hoàn thành vào năm 1909. Đây là công trình do do kiến trúc sư nổi tiếng Femand Gardès thiết kế và Nhà điêu khắc Louis - Lucien Ruffier đảm nhiệm phần trang trí kiến trúc ngoại thất ngoài.
Lấy hình mẫu từ tòa thị chính ở Paris theo phong cách Phục Hưng , công trình được thiết kế theo dạng lầu chuông đúc cao - kiểu kiến trúc phổ biến ở miền Bắc nước Pháp với phần chính giữa là tháp nhọn nhô cao, hai bên có tầng mái cân đối. Trang trí bên ngoài toà nhà có sự pha trộn của nhiều phong cách kiến trúc châu Âu như bố cục mặt bằng kiểu Phục Hưng và các chi tiết trang trí đều mang độ tinh xảo, sắc nét cao.
Công viên Tượng đài Bác Hồ trên Phố đi bộ Nguyễn Huệ trước mặt tiền trụ sở UBND TPHCM hiện nay (Ảnh TL)
Sau khi hoàn thành, toà nhà được chính quyền Pháp thuộc gọi tên là Hotel de ville, còn người Việt thường gọi là Dinh xã Tây. Đến thời Việt Nam Cộng hòa, tòa nhà được đổi tên là Tòa đô chánh Sài Gòn. Sau năm 1975, nơi này trở thành trụ sở UBND TPHCM.
Cùng với một số công trình như Nhà thờ Đức Bà, Nhà hát Lớn, Bưu điện TP, Tòa án nhân dân TP..., trụ sở UBND TPHCM là một trong những di sản kiến trúc Pháp còn lại của TPHCM. Năm 2020, toà nhà đã được Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch công nhận là Di tích kiến trúc nghệ thuật cấp quốc gia.
Trụ sở UBND TPHCM nhìn từ trên cao (Ảnh TL)
Để tham quan trụ sở UBND TPHCM, du khách cần đăng ký trước với Sở Du lịch. Thành phố sẽ phát hành thư mời tới một số trường hợp. Thời gian tham quan được tổ chức từ 8h đến 12h và từ 14h đến 17h trong ngày 29 và 30/4 tới. Các du khách sẽ được đi xem một phần toà nhà như sảnh chính, phòng tiếp khách quốc tế ở tầng trệt, tầng hai, phòng họp số 5 và ban công.
Xuyên suốt chuyến tham quan, du khách sẽ được nghe thuyết minh về lịch sử hình thành và phát triển của tòa nhà, điểm nhấn kiến trúc, thiết kế nghệ thuật và công năng từng phòng.
Một phần kiến trúc của toà nhà
Chương trình tổ chức cho du khách tham quan trụ sở UBND TPHCM đã được triển khai từ năm 2017. Tuy nhiên, vì một số khó khăn, mãi tới dịp lễ 30/4 năm nay TPHCM mới có thể thực hiện.
Tổ chức chương trình cho du khách tham quan trụ sở UBND TPHCM là một trong những hoạt động để giới thiệu về các di tích quốc gia trên địa bàn. Bên cạnh đó, thành phố cũng mong muốn xây dựng hình ảnh một thành phố luôn cởi mở, thân thiện và hiếu khách.