Trong cuộc họp báo hiếm hoi, Văn phòng sự vụ Hồng Kông và Macau thuộc Quốc vụ viện Trung Quốc ngày hôm nay đã tái khẳng định sự ủng hộ của Bắc Kinh đối với chính quyền đặc khu và cảnh sát Hồng Kông.
Phát ngôn viên của Văn phòng, ông Dương Quang cho biết Trung Quốc duy trì cam kết với chính sách "Một quốc gia, hai chế độ" để bảo đảm cơ chế tự trị đối với Hồng Kông kể từ khi đặc khu này được Anh trao trả cho Trung Quốc vào năm 1997.
"Những gì diễn ra tại Hồng Kông thời gian gần đây đã vượt xa khuôn khổ tuần hành và mít-tinh hòa bình, làm suy yếu sự ổn định và thịnh vượng của Hồng Kông, đồng thời chạm đến giới hạn cuối cùng của nguyên tắc 'Một quốc gia, hai chế độ," ông Dương nói. "Không có xã hội văn minh dưới nền tảng pháp trị nào lại cho phép những hành vi bạo lực xảy ra."
Phát ngôn viên Văn phòng sự vụ Hồng Kông và Macau, ông Dương Quang (Ảnh: Bloomberg)
Theo tờ Bưu điện Hoa Nam Buổi sáng (SCMP), cuộc họp báo chiều nay là sự kiện đầu tiên ở quy mô này của chính phủ Trung Quốc, kể từ ngày Hồng Kông được trao trả. Cuộc biểu tình bùng phát vào 8 tuần trước ở Hồng Kông nhằm phản đối nỗ lực của chính quyền đặc khu để thông qua dự luật cho phép dẫn độ tội phạm hình sự đến các nước và vùng lãnh thổ chưa có thỏa thuận dẫn độ, bao gồm Trung Quốc Đại lục. Các cuộc tuần hành quy mô lớn và tình trạng bạo lực đã liên tục leo thang sau đó.
Ông Dương Quang nêu trong cuộc họp báo, "Chúng tôi kêu gọi công chúng Hồng Kông nhận thức tính chất nghiêm trọng của tình hình hiện nay và chung tay lên án hành động xấu xa, tộ phạm bởi các nhân tố cực đoan, cũng như ngăn chặn chúng gây thêm rắc rối ở Hồng Kông".
Cảnh sát đặc khu đã triển khai hơi ga và đạn cao su tới các khu trung tâm của Hồng Kông vào ngày Chủ nhật 28/7, nhằm đẩy lùi hàng nghìn người biểu tình tuần hành qua các quận trung tâm sầm uất của thành phố.
Bắc Kinh vẫn hoàn toàn ủng hộ bà Lâm Trịnh Nguyệt Nga
Cũng tại cuộc họp báo, người phát ngôn Văn phòng sự vụ Hồng Kông và Đài Loan Từ Lộ Dĩnh cho biết chính phủ trung ương vẫn dành hoàn toàn sự ủng hộ đối với Trưởng đặc khu Hồng Kông Lâm Trịnh Nguyệt Nga.
Theo bà Từ, "trung ương hoàn toàn khẳng định về công tác của Trưởng đặc khu Lâm Trịnh Nguyệt Nga và chính quyền đặc khu từ trước đến nay".
"Ý định ban đầu của công tác sửa đổi luật [của Hồng Kông] là nhằm bù đắp lỗ hổng trong luật pháp, cùng nhau chống lại tội phạm, nêu cao chính nghĩa. Chính phủ trung ương ủng hộ điều này," bà Từ nói. "Về việc quá trình sửa đổi luật phát sinh chia rẽ lớn trong xã hội, khơi dậy diễu hành thị uy, chính quyền đặc khu đã quyết định tạm hoãn sửa luật nhằm nhanh chóng khôi phục an ninh, và trung ương cũng bày tỏ ủng hộ, thông cảm và tôn trọng."
"Đối với những khiếm khuyết tồn tại trong công tác sửa đổi luật lần này, chúng tôi nhận thấy chính quyền đặc khu đã nghiêm túc tổng kết và đánh giá, Trưởng đặc khu Lâm Trịnh Nguyệt Nga phát biểu trong tiệc kỷ niệm 22 năm trao tra Hồng Kông, cho biết sẽ thay đổi phong cách điều hành, cởi mở, bao dung hơn trong lắng nghe dân ý. Chúng tôi cũng nhận thấy có không ít người dân vẫn thầm lặng ủng hộ công tác của Trưởng đặc khu và chính quyền đặc khu."
"Chính phủ trung ương sẽ tiếp tục kiên định ủng hộ Trưởng đặc khu Lâm Trịnh Nguyệt Nga và chính quyền đặc khu chấp chính theo luật pháp, đoàn kết dẫn dắt các tầng lớp ở Hồng Kông cùng gìn giữ tốt cục diện chính trị ổn định, thịnh vượng ở Hồng Kông," bà Từ Lộ Dĩnh cho hay.
Trước đó cùng ngày 29, báo đảng Trung Quốc Nhân dân Nhật báo đăng bài xã luận thúc giục cảnh sát Hồng Kông có hành động quyết đoán nhằm giải quyết tình trạng căng thẳng leo thang trong thành phố.
"Trong những thời điểm như thế này, chính quyền đặc khu Hồng Kông và cảnh sát không nên ngần ngại hay có bất kỳ 'lo lắng tâm lý' nào về việc phải đưa ra những bước đi cần thiết" nhằm tái lập trật tự - Nhân dân Nhật báo có đoạn.
Cảnh sát trưởng Hồng Kông Stephen Lo khen ngợi tinh thần chuyên nghiệm của lực lượng cảnh sát đặc khu trong xử lý các cuộc biểu tình hồi cuối tuần qua, đồng thời nhấn mạnh phải kiên trì và gìn giữ pháp trị - tờ Hong Kong Economic Times dẫn nguồn tin nội bộ cho biết. Trong khi đó, người biểu tình được cho là đang có kế hoạch mở rộng hành động, bao gồm leo thang về bạo lực, nhằm buộc bà Lâm Trịnh Nguyệt Nga phải đáp ứng các yêu cầu của họ.
Cảnh sát chống bạo động Hồng Kông đẩy lùi người biểu tình gần ngôi làng Nam Pin Wai ở khu Yuen Long, ngày 27/7 (Ảnh: Sam Tsang: SCMP)
Ba "lằn ranh" của Bắc Kinh đối với phong trào biểu tình Hồng Kông
Trả lời nghi vấn về cam kết "Một quốc gia, hai chế độ" mà Bắc Kinh theo đuổi có nhiều xu hướng thiên về "một quốc gia" mà không cho phép "hai chế độ", ông Dương Quang kêu gọi cần phải có lý giải toàn diện và chuẩn xác về khái niệm "Một quốc gia, hai chế độ", bởi đây là một chính sách phương châm hoàn chỉnh.
Để quán triệt và thực thi phương châm nói trên tại Hồng Kông, Macau, theo ông Dương, "cần phải nhấn mạnh '3 lằn ranh' không được vượt qua", gồm: Không được phép để bất cứ điều gì gây nguy hại cho an ninh chủ quyền; Không được phép thách thức quyền lực của trung ương và thẩm quyền của Luật cơ bản đặc khu Hồng Kông; Không được lợi dụng Hồng Kông để tiến hành hoạt động phá hoại Đại lục.
"Chỉ có trên nền tảng 'một quốc gia' thì mới có thể đề cập 'hai chế độ', do đó thực tiễn 'Một quốc gia, hai chế độ' của chúng tôi cần phải toàn diện và chuẩn xác, không sính ngoại, không biến tướng," ông Dương Quang nói trong họp báo.
Ông Dương cho rằng, căn nguyên sự xuất hiện của những ý kiến trái chiều mỗi khi Bắc Kinh thi hành quyền lực đối với Hồng Kông kể từ khi tiếp nhận đặc khu xuất phát từ sự không hiểu biết toàn diện phương châm "Một quốc gia, hai chế độ", hoặc cố ý hiểu sai lệch tinh thần của phương châm này.