Bác sĩ Nguyễn Duy Khánh (Trung tâm Nam học Bệnh viện Việt Đức) giải thích: “ Thủ dâm (tự sướng) là một hành vi phổ biến xảy ra ở cả trẻ em gái và trẻ em trai khi bước vào giai đoạn dậy thì. Ở giai đoạn này, sự thay đổi nội tiết tố khiến các em bắt đầu có nhu cầu sinh lý, đồng thời tò mò về cơ thể mình. Việc 'tự sướng' giúp các em giải tỏa căng thẳng, thỏa mãn nhu cầu sinh lý và hiểu rõ hơn về bản thân”.
Các bác sĩ cho rằng thủ dâm là hành vi hoàn toàn bình thường ở hầu hết các thanh thiếu niên và bố mẹ không cần thiết phải quá lo lắng.
Mặc dù ' tự sướng ' là hành vi bình thường, nhưng trong một số trường hợp, theo bác sĩ Khánh, cha mẹ cần lưu ý và có biện pháp can thiệp phù hợp. Không nên hốt hoảng, cấm đoán hoặc tỏ thái độ không bằng lòng, đe nẹt, coi đó là hành vi đáng xấu hổ. Có người không biết cách nói chuyện với con như thế nào nên đành nhắm mắt làm ngơ, mặc kệ con, thậm chí tặc lưỡi “là bản năng, chắc là chúng sẽ biết làm thế nào và tự khắc một ngày sẽ thay đổi”…
Hãy để ý nhiều hơn đến con trong giai đoạn nhạy cảm này. Một số phụ huynh nhờ “ra đa bám sát” đã phát hiện con dành quá nhiều thời gian cho việc tự sướng, ảnh hưởng đến học tập, sinh hoạt và các hoạt động khác. Theo bác sĩ Khánh, đây có thể là dấu hiệu của vấn đề tâm lý hoặc nghiện. Một số thanh thiếu niên lại có hành vi 'tự sướng' ở nơi công cộng, điều này cho thấy trẻ thiếu nhận thức về ranh giới riêng tư và có thể dẫn đến những hậu quả tiêu cực. Hãy giải thích cho con hiểu rằng 'tự sướng' chỉ nên thực hiện ở nơi riêng tư và không nên phô bày hành vi này trước mặt người khác.
Ngoài ra, nếu con bạn sử dụng vật dụng nguy hiểm để ' tự sướng ', hãy tìm cách can thiệp vì điều này có thể gây ra tổn thương cho cơ thể con. Trường hợp con bạn có những biểu hiện như buồn bã, lo lắng, chán ăn, hoặc có hành vi nguy hiểm như lạm dụng chất kích thích, tự tử, thì đây có thể là dấu hiệu của vấn đề tâm lý nghiêm trọng và cần được hỗ trợ chuyên nghiệp.
Đối với câu hỏi cha mẹ nên làm gì khi phát hiện con 'tự sướng', bác sĩ Khánh khẳng định: đầu tiên, cha mẹ nên giữ bình tĩnh và tôn trọng, thay vì la mắng hay trừng phạt con. Bởi vì khi trẻ nghĩ thủ dâm là xấu, mình đang làm chuyện xấu, dẫn đến việc chúng coi thường bản thân, lén lút "tự xử". Càng căng thẳng, trẻ càng thủ dâm nhiều. Đây là vòng tròn luẩn quẩn không lối thoát.
Khi phát hiện con 'tự sướng', cha mẹ nên giữ bình tĩnh và tôn trọng, cho con biết rằng cha mẹ luôn sẵn sàng lắng nghe con để con có thể chia sẻ những tâm tư, suy nghĩ của mình.
Cách ứng xử phù hợp nhất ở trường hợp này là hãy tìm cách tiếp cận con một cách nhẹ nhàng, tôn trọng, cho con biết rằng cha mẹ luôn sẵn sàng lắng nghe con để con có thể chia sẻ những tâm tư, suy nghĩ của mình. Nên tạo cho trẻ một không gian tâm lý thoải mái, khi thấy con không còn ranh giới gì với bố mẹ nữa thì có thể hỏi như: “Thời bố (hoặc mẹ) vào tuổi con, lúc đi ngủ bố cũng không thích mặc gì trên người. Con có như vậy không?”. Hoặc “Có lần mẹ cũng tò mò làm thế này, thế kia. Sau đó mẹ lo lắm nên đã hỏi bà ngoại…”.
Đây cũng là thời điểm quan trọng để cha mẹ cung cấp cho con kiến thức về giới tính , tình dục và sức khỏe sinh sản một cách cởi mở và phù hợp với lứa tuổi. Hãy giúp con hiểu rằng 'tự sướng' là hành vi bình thường, nhưng cần thực hiện một cách an toàn và phù hợp. Nếu bạn lo lắng về hành vi tự sướng của con hoặc con bạn có những biểu hiện tâm lý tiêu cực, hãy tìm kiếm sự trợ giúp từ các chuyên gia tâm lý hoặc chuyên gia về sức khỏe sinh sản.
Ngoài ra, bác sĩ cũng lưu ý thêm một số điểm sau: Việc cấm đoán con 'tự sướng' là không hiệu quả và có thể khiến con cảm thấy bí bách, xấu hổ, thậm chí dẫn đến những hậu quả tiêu cực về mặt tâm lý. Bố mẹ cũng nên quá kỳ vọng rằng con sẽ thay đổi ngay. Hãy để con có thời gian để thích nghi dần với sự thay đổi của tâm sinh lý.
Hãy hướng con đến những hoạt động thể thao lành mạnh để cân bằng tâm sinh lý ở tuổi dậy thì.
Một điều quan trọng nữa là cần phải đảm bảo tách biệt con khỏi môi trường văn hóa phẩm độc hại như sách truyện khiêu dâm, phim ảnh, băng hình đồi trụy… Để giúp con giải tỏa tâm sinh lý, bố mẹ nên cho con tham gia những môn thể thao, vận động thân thể; nâng cao khả năng làm việc bằng trí óc (cho con tham gia các câu lạc bộ đọc sách, định hướng và khơi gợi mục tiêu cuộc sống) để hướng niềm say mê của trẻ vào đọc sách, học tập và rèn luyện thể chất…