Ảnh: Falklands Maritime Heritage Trust / National Geographic / PA
KỲ TÍCH THÁM HIỂM
Các nhà thám hiểm đã tìm thấy một trong những con tàu đắm nổi tiếng nhất trong lịch sử: Con tàu Endurance của Sir Ernest Shackleton - nhà thám hiểm người Ireland gốc Anh trứ danh thế kỷ 20 - nằm sâu trong vùng biển băng giá ngoài khơi Nam Cực hơn một thế kỷ sau khi nó bị chìm.
Phát hiện này vừa được công bố ngày 9/3/2022 trên toàn thế giới.
Tờ The Guardian (Anh) nhận định: Đây là "cuộc tìm kiếm xác tàu đắm thử thách nhất thế giới - cho một trong những huyền thoại vĩ đại nhất của lịch sử thám hiểm (tàu Endurance) bị mất tích cách đây hơn một thế kỷ trong vùng nước băng giá ở Nam Cực - đã thành công".
Xác tàu Endurance đã được tìm thấy ở độ sâu 3.008 mét so với bề mặt biển nơi mà Sir Ernest Shackleton mô tả là “phần tồi tệ nhất của vùng biển khắc nghiệt nhất trên thế giới”.
Sir Ernest Shackleton - nhà thám hiểm người Ireland gốc Anh trứ danh thế kỷ 20.
Phát hiện phi thường về con tàu thám hiểm Nam Cực Endurance diễn ra vào cuối tuần (5/3/2022) nhân kỷ niệm 100 năm tang lễ của Sir Ernest Shackleton, Falklands Maritime Heritage Trust cho biết.
Tiến sĩ John Shears, nhà địa lý kỳ cựu dẫn đầu đoàn thám hiểm, cho biết chuyến thám hiểm Endurance22 khởi hành từ Cape Town (Nam Phi) một tháng trước, đã "đạt được mục tiêu". "Chúng tôi đã làm nên lịch sử vùng cực với việc phát hiện ra xác tàu Endurance và hoàn thành xuất sắc cuộc tìm kiếm con tàu đắm thử thách nhất thế giới".
Tiến sĩ John Shears hy vọng mọi người sẽ được truyền cảm hứng từ "những gì con người có thể đạt được và những trở ngại họ có thể vượt qua khi họ làm việc cùng nhau" từ phát hiện phi thường này.
Tàu Endurance được phát hiện ở độ sâu 3.008 mét ở biển Weddell thuộc Nam Đại dương, cách nơi nó bị đóng băng từ từ vào năm 1915 khoảng 6 km.
Mensun Bound, Giám đốc khám phá của đoàn thám hiểm cho biết: "Chúng tôi rất may mắn khi xác định được vị trí và chụp được những hình ảnh của xác tàu Endurance huyền thoại.
Đây là con tàu đắm bằng gỗ tốt nhất cho đến nay mà tôi từng thấy. Nó thẳng đứng, hiên ngang dưới đáy biển, còn nguyên vẹn và trong tình trạng bảo quản tuyệt vời. Bạn thậm chí có thể nhìn thấy dòng chữ Endurance được ghi trên phần đuôi tàu".
Những hình ảnh từ cuộc thám hiểm huyền thoại truy tìm xác tàu Endurance. Nguồn: Esther Horvath / Falklands Maritime Heritage Trust
Đoàn thám hiểm rời Cape Town vào ngày 5/2/2022 bằng một tàu phá băng Nam Phi, với hy vọng tìm thấy tàu Endurance trước khi kết thúc mùa hè Nam bán cầu.
VÙNG BIỂN KHẮC NGHIỆT NHẤT THẾ GIỚI
Sir Ernest Shackleton đi vào huyền thoại viễn chinh bằng chuyến thám hiểm Nam Cực phi thường mà ông và 27 thủy thủ đồng hành thực hiện cách đây 108 năm.
Là một phần của Chuyến thám hiểm Hoàng gia xuyên Nam Cực của Sir Ernest Shackleton từ năm 1914 đến năm 1917, đoàn thám hiểm Endurance có nhiệm vụ thực hiện chuyến vượt biển đầu tiên đến Nam Cực. Nhưng con thuyền ba cột buồm của họ đã trở thành nạn nhân của vùng biển Weddell khắc nghiệt nhất thế giới.
Ngay phía đông của thềm băng Larsen trên bán đảo Nam Cực, con tàu gỗ bị giam trong băng tuyết vào tháng 1/1915. Nó dần dần bị nghiền nát và sau đó chìm vào 10 tháng sau đó.
Đầu tiên, đoàn thám hiểm cắm trại trên biển băng, trôi dạt về phía bắc cho đến khi băng nứt ra, và sau đó lên thuyền cứu hộ. Sau đó họ đi thuyền đến Đảo Voi, một nơi ảm đạm và không có cây cối.
Chỉ sử dụng một thiết bị định vị để điều hướng, Sir Ernest Shackleton sau đó đã đưa 5 người khác trên chiếc thuyền mạnh nhất và có khả năng đi biển nhất trên hành trình dài 1.300 km đến Nam Georgia, một thuộc địa của Anh nơi có một trạm săn cá voi. Sau đó cùng tàu cứu hộ quay lại để cứu các thành viên đoàn thám hiểm còn lại.
Mạn phải của con tàu Endurance. Ảnh: Tổ chức Falklands Maritime Heritage Trust
Bất chấp vùng biển khắc nghiệt và nhiệt độ đóng băng, chuyến đi 17 ngày trên con thuyền dài vỏn vẹn 6,9 mét được coi là một trong những thành tựu phi thường nhất trong lịch sử hàng hải.
Tất cả 28 thành viên đoàn thám hiểm của Sir Ernest Shackleton đều sống sót thần kỳ.
Các nhà thám hiểm ngày nay đã sử dụng máy bay không người lái dưới nước để tìm và quay phim con tàu đắm ở Biển Weddell khắc nghiệt. Dòng xoáy của nó duy trì một khối lượng băng biển dày có thể thách thức ngay cả những tàu phá băng hiện đại.
Bản thân của Sir Ernest Shackleton Shackleton mô tả trong nhật ký hải trình của mình về địa điểm xảy ra vụ chìm tàu Endurance là "phần tồi tệ nhất của vùng biển tồi tệ nhất trên thế giới". Khu vực này vẫn là một trong những phần khó định hướng nhất của đại dương.
Nico Vincent, Giám đốc dự án dưới biển của sứ mệnh cho biết: "Đây là dự án dưới biển phức tạp nhất từng được thực hiện".
NHƯ TÀU TITANIC
Các máy bay không người lái dưới nước đã tạo ra những hình ảnh rõ nét đến kinh ngạc về con tàu dài 44 mét.
Thật đáng kinh ngạc, bánh lái vẫn còn nguyên vẹn sau hơn một thế kỷ ở dưới nước, với các thiết bị được chất lên trên lan can như thể thủy thủ đoàn của Sir Ernest Shackleton chỉ vừa mới rời đi.
Ảnh: Tổ chức Falklands Maritime Heritage Trust
Các tấm gỗ của con tàu, mặc dù bị hư hại do tảng băng đâm vào, vẫn giữ được với nhau. Một cột buồm đã bị gãy làm hai trên boong tàu.
Hải quỳ, bọt biển và các dạng sống đại dương nhỏ khác đã biến ngôi nhà của chúng thành đống đổ nát, nhưng dường như không làm hư hại nó.
Adrian Glover, một nhà sinh vật học biển sâu tại Bảo tàng Lịch sử Tự nhiên của Anh cho biết: "Thật đáng kinh ngạc khi chỉ nhìn thấy những bức ảnh của con tàu Endurance dưới đáy biển. Phát hiện phi thường này tương đương với việc tìm ra tàu Titanic huyền thoại vậy".
Bộ Môi trường của Nam Phi, quốc gia sở hữu tàu phá băng, thông tin rằng một sứ mệnh trước đó vào năm 2019 đã không tìm thấy Endurance.
Theo luật pháp quốc tế, xác tàu được bảo vệ như một di tích lịch sử. Các nhà thám hiểm được phép quay phim và quét con tàu, nhưng không được chạm vào nó - nghĩa là không có đồ vật nào trên tàu có thể được đưa trở lại bề mặt.
Nhóm nghiên cứu đã sử dụng máy bay không người lái tìm kiếm dưới nước được gọi là Sabertooth do Saab chế tạo, chúng lặn dưới lớp băng vào độ sâu nhất của biển Weddell.
Trong chuyến công tác, các nhà khoa học cũng nghiên cứu về biến đổi khí hậu, ghi lại các băng trôi và các kiểu thời tiết.
Stefanie Arndt, một nhà nghiên cứu băng biển từ Viện Alfred Wegener của Đức, cho biết trên Twitter rằng cô ấy đang quay trở lại với 630 mẫu băng và tuyết. "Một con số đáng kinh ngạc", cô nói.
Toàn đội hiện phải thực hiện hành trình kéo dài 11 ngày trở lại cảng ở Cape Town, Nam Phi.
Bài viết sử dụng nguồn: AFP, The Guardian
