Các phương tiện truyền thông và dân địa phương gọi nó là “thị trấn ma của các triệu phú”.
Tọa lạc tại vị trí đắc địa của thủ đô Kiev, thị trấn Vozdvyzhenka chỉ cách trung tâm thủ đô 15 phút đi xe, khiến nó trở thành mục tiêu chính của các nhà đầu tư để biến nó thành nơi ở của những người giàu có. Nó được bắt đầu xây dựng cách đây 10 năm với mong muốn sẽ trở thành một thị trấn sang trọng, đẹp đẽ dành cho tầng lớp thượng lưu, nhưng sau đợt suy thoái kinh tế trầm trọng vào năm 2008 và 2009, thị trấn với mức đầu tư 85 triệu bảng đang bị bỏ hoang.
Quả đầu tư hụt
Dù vậy, những ngôi nhà vẫn trông rất mới với lớp sơn sáng bóng, hào nhoáng bên ngoài. Vào ban ngày, những đường phố vắng lặng của Vozdvyzhenka là nơi lý tưởng cho người ta đi dạo trong sự tò mò, các cặp vợ chồng chụp ảnh cưới hoặc những người cần cảnh đẹp để quay phim âm nhạc. Khi màn đêm buông xuống, vùng đất rộng 17ha này không một bóng người qua lại, các tòa nhà chìm trong bóng tối và đường phố hoàn toàn vắng lặng.
Ý tưởng về việc thành lập một khu dân cư cao cấp đầy tính nghệ thuật ở trung tâm lịch sử của Kiev nổi lên vào đầu những năm 2000. Các tòa nhà cao từ 3 - 5 tầng với 3 màu sắc chủ đạo đỏ, vàng, xanh được thiết kế theo phong cách Baroque của người Ukraine ở thế kỷ 19, nhưng mỗi ngôi nhà đều có những điểm nhấn khác nhau để tránh sự trùng lặp trong tổng thể kiến trúc. Nội thất bên trong đã được thiết kế tinh tế khi bán nhưng chủ sở hữu có thể tự trang trí nhà bếp và phòng tắm theo ý thích riêng.
Trong quá khứ, Vozdvyzhenka là trung tâm của tiểu thủ công nghiệp địa phương, nó là nơi sinh sống của những thợ gốm và người buôn bán da thú trong nhiều thế kỷ. Vozdvyzhenka được đặt tên theo tên của nhà thờ Khrestovozdvyzhenka - được biết đến là nơi rửa tội của nhà văn Nga Mikhail Bulgakov. Trước khi bắt đầu xây dựng thành khu dân cư mới, tại đây rải rác các tòa nhà cũ kỹ với 3 con đường chính đang trong tình trạng xuống cấp.
Hiện nay, các con đường đã được sửa chữa và các nhà đầu tư xây dựng thêm con đường thứ tư với tên gọi Honcharna. Các tòa nhà và biệt thự sang trọng bậc nhất được xây dựng dọc theo con đường mới này. Đường Vozdvyzhenka - một trong ba con đường chính ban đầu - là một nhánh của đường Andriyvsky Uzviz, thường được biết đến là con đường của các nghệ sĩ.
Theo lối đi của Andriyvsky Uzviz sẽ dẫn xuống quận Podil - một trong những khu vực lịch sử nổi tiếng nhất của thành phố. Nói tóm lại, Vozdvyzhenka tập hợp những điều quan trọng và hấp dẫn nhất của thủ đô Ukraine.
Lúc ban đầu, dự án này thu hút rất nhiều sự chú ý và quan tâm từ giới truyền thông và công chúng. Vì thế, giá thành của các căn hộ tại vùng đất này leo thang theo thời gian. Vào năm 2004, giá khởi điểm cho một ngôi nhà tại đây là 2.500USD/m2.
Sau đó, giá thành được các nhà đầu tư đẩy lên gấp đôi vào năm 2006. Một trong những căn hộ sang trọng nhất tại đây được rao bán với giá 7.000USD/m2 trong mùa hè năm 2008. Tuy nhiên, cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu vài tháng sau đó đã đảo lộn mọi tính toán của những người kinh doanh bất động sản.
Khủng hoảng trong năm 2008 và 2009 ảnh hưởng nặng nề đến nền kinh tế thế giới, và tất nhiên Ukraine không phải ngoại lệ. Nó đẩy đất nước này vào một cuộc suy thoái lớn và mọi tầng lớp trong xã hội đều gặp khó khăn về tài chính, đặc biệt là những người giàu có. Từ đó, nhu cầu nhà ở hạng sang tại thủ đô Kiev cũng giảm mạnh. Những người đã đầu tư tiền của vào dự án này đã phải giảm giá của các căn hộ xuống gần một nửa từ khi được rao bán trên thị trường.
Taras Ziabkin - Phó giám đốc của Kievgorstroy-1 (công ty phát triển dự án này) - chia sẻ với tờ Guardian: “Chúng tôi thật sự khốn đốn trong năm 2008. Tôi phải thừa nhận rằng nhu cầu nhà ở hạng sang giảm mạnh sau đó”. Ziabkin nhớ rằng thời điểm bán hàng thịnh nhất là vào mùa hè năm 2008 với giá trung bình của một căn hộ rộng 120m2 là hơn 533.000 bảng. Bây giờ một căn hộ với diện tích tương tự chỉ có giá 228.000 bảng.
Không một bóng người
Ông Ziabkin không đồng ý với tên gọi “thành phố chết” của người dân địa phương khi nói về thị trấn bạc triệu này. Ông cho biết trong 250 căn hộ tại đây thì đã có 50 ngôi nhà được bán. Ông cũng lạc quan chia sẻ rằng sẽ có thêm 50 người chủ mới sẽ đến thị trấn này sinh sống và mong chờ sẽ bán được nốt 150 căn hộ còn lại vào cuối năm 2014.
Ông giải thích thị trấn thiếu đông đúc, nhộn nhịp vì hầu hết các chủ sở hữu của những ngôi nhà khang trang đó đều đang sống tại nước ngoài. Các nhà đầu tư của Vozdvyzhenka vẫn hy vọng sự phục hồi dần dần của nền kinh tế sẽ khiến họ giải quyết khó khăn trước mắt. Các số điện thoại vẫn được niêm yết với hy vọng mọi người sẽ quan tâm để mua hoặc thuê các căn hộ.
Ngoài vấn đề ế khách, các nỗ lực của những nhà đầu tư trong dự án Vozdvyzhenka còn vấp phải sự phản đối gay gắt từ những người trong nghề như Georgy Duchovychniy - một trong những kiến trúc sư nổi tiếng nhất tại thủ đô Kiev. Duchovychniy chỉ trích các nhà đầu tư đã phá hủy khu vực lịch sử của dân tộc vì lợi nhuận trước mắt.
Khu vực này được xem là một trong những nơi cổ nhất của thủ đô thì nay lại chật kín các ngôi nhà cao tầng. Duchovychniy dự đoán thị trấn này sẽ chẳng bao giờ có đông đúc dân cư sinh sống. Ông còn nêu lên việc chạy theo lợi nhuận một cách mù quáng khiến họ không quan tâm đến mức độ an toàn của các ngôi nhà. Họ xây thêm các tầng lầu cao trong khi đào móng không vững. Kết quả là có một loạt khiếu nại, than phiền về những vết nứt trên tường, tầng hầm bị rò rỉ, hệ thống sưởi bị hư hỏng khi những người dân đầu tiên chuyển về đây sinh sống cách đây 3 năm.
Ông Duchovychniy phát biểu: “Có những quy tắc trong xây dựng, nhưng nó đã bị làm ngơ bởi lòng tham”. Bên cạnh đó, bà Julia Viter đến từ Công ty Bất động sản Socmart có trụ sở đặt tại Kiev cho biết: “Rõ ràng là dự án này rất hấp dẫn vì vị trí thuận lợi của nó, nhưng việc xây dựng tràn lan và sử dụng vật liệu xây dựng kém chất lượng dẫn đến sự bất mãn”.
Tuy nhiên, ông Ziabkin phản bác lại rằng những vấn đề đó đã được giải quyết. Ông tuyên bố những khó khăn ban đầu đã và đang được khắc phục khi giờ đây một số người trong tầng lớp thượng lưu tại Ukraine như chính trị gia, quan chức chính phủ, vận động viên thể thao và các ngôi sao ca nhạc hàng đầu đã mua nhà tại thị trấn.
Các nhà đầu tư vẫn kiên trì nhằm cải thiện tình hình với một số thay đổi như xây dựng thêm bãi đậu xe dưới lòng đất, phòng trưng bày nghệ thuật, ngân hàng, nhà hàng, bệnh viện và nơi chăm sóc thú cưng. Một siêu thị cũng dự kiến sẽ khai trương trong thời gian sớm nhất để phục vụ cho các triệu phú muốn sinh sống nơi đây.
Tuy những nhà đầu tư tỏ ra rất lạc quan nhưng trên các con đường của Vozdvyzhenka vẫn không một bóng người hoặc xe cộ qua lại. Thậm chí còn có biệt thự treo biển bán nhà. Anh Oleksiy Vasylevsky - một trong số những người qua đường - chia sẻ với tờ Guardian: “Tôi thích đi lang thang qua khu vực sang trọng, rộng rãi và vắng vẻ này. Những người giàu có đủ tiền để mua những căn hộ khang trang thế này nên tìm một nơi tốt hơn để sống”.
