Theo khảo sát của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội tại 63 tỉnh, thành thì mức thưởng cao nhất dịp Tết Nguyên đán năm nay thuộc về một doanh nghiệp tại Bình Dương với 486 triệu đồng/người.
Trước đó, vào dịp Tết dương lịch, một doanh nghiệp tại TP.HCM đã có mức thưởng kỷ lục là 583 triệu đồng/người.
Mới đây, thứ trưởng Bộ LĐ-TB&XH Phạm Minh Huân cho biết có doanh nghiệp thuộc khối doanh nghiệp tư nhân chỉ thưởng tết cho người lao động được 30.000 đồng/người
Giáo viên nhận thưởng tết một gói bột ngọt
Bà Lê Thị Lệ Thủy - phó chủ tịch công đoàn ngành giáo dục Nghệ An cho biết: “Nói là thưởng tết nhưng thực chỉ là quà động viên thôi chứ giá trị vật chất không là bao!”.
Bà Thủy thông tin, năm nay, mức thưởng tết cho giáo viên tại Nghệ An dao động trung bình từ 500-600 ngàn đồng/người đối với khối THPT và các Trung tâm giáo dục thường xuyên trực thuộc Sở Giáo dục - Đào tạo Nghệ An.
Riêng khối trường mầm non, tiểu học, THCS còn thấp hơn.
Bà Thủy cho biết nhiều trường học chỉ thưởng giáo viên vẻn vẹn 100 ngàn đồng, thậm chí có 2 trường không thưởng tết.
Cụ thể, trường THPT Cù Chính Lan với loại hình đào tạo ngoài công lập, năm nay, quy mô trường lớp, học sinh giảm nhiều nên số tiền thu vào không đủ cho các khoản chi ra.
Đến thời điểm hiện tại, tiền lương giáo viên tháng 11, tháng 12 vẫn chưa có.
Cũng thiếu nguồn thu như trường THPT Cù Chính Lan, trường THPT Tương Dương 1 nằm ở khu vực vùng núi có vẻ “may mắn” hơn khi mỗi giáo viên còn được công đoàn tặng quà tết là gói mì chính tự động viên nhau.
“Chúng tôi cũng chia sẻ với các cán bộ giáo viên, dù đồng lương ít ỏi nhưng vẫn bám trường bám lớp” - Bà Thủy tâm sự.
Ngoài huy động nội lực tại địa phương, công đoàn ngành còn kết hợp vận động xã hội hóa, tranh thủ mọi nguồn lực để hỗ trợ các giáo viên có hoàn cảnh khó khăn, công tác tại vùng sâu vùng xa.
Là một người làm trong công tác giáo dục, bà Thủy chia sẻ:
“Tất nhiên cũng có những lúc ngậm ngùi vì nghĩ cùng trình độ đại học như nhau nhưng nhiều người có điều kiện thuận lợi, có thu nhập cao còn chúng tôi thì…
Rồi chúng tôi tự động viên nhau bám trường bám lớp vì yêu nghề, vì yêu các em”.
Dù thưởng Tết có cao hơn năm trước một chút nhưng chị T.K (công nhân một công ty xuất nhập khẩu gỗ tại Bình Phước) cho biết:
“Với mức thưởng tết và với tình hình giá cả hiện nay tôi thấy phải gói ghém mới mong đủ chi tiêu”.
Với chị K. mức thưởng tết là động lực, là niềm vui cuối năm và đồng nghĩa là một phần quà mang về cho gia đình sau 12 tháng bôn ba xứ người
Chị K. bộc bạch: “Khi nghe có người được thưởng Tết gần nửa tỉ đồng, mình cảm thấy mừng cho họ. Mình cũng xem đó như động lực để mình cố gắng nhiều hơn”.
“Biết đâu, tập thể công nhân cùng cố gắng thì công ty sẽ phát triển và chúng tôi sẽ có mức thưởng cao như vậy” - chị K. cười xót xa.
Tại sao có sự chênh lệch?
Ông Huỳnh Thế Du - Chuyên gia kinh tế, giảng viên chương trình giảng dạy kinh tế Fulbright cho biết:
“Thưởng tết cũng là một hình thức của lương, nếu kinh tế tăng trưởng tốt thì mức thưởng tết tất yếu sẽ cao..”.
Nói đến thưởng là nói đến kết quả hoạt động của doanh nghiệp trong một năm.
“Nhiều ngành nghề, nhất là khối hành chính sự nghiệp, thưởng Tết rất ít hoặc không có” - Đó là chia sẻ của ông Cao Sỹ Kiêm - Ủy viên Ủy ban kinh tế Quốc hội.
Ông Kiêm cho biết: “Tình hình thưởng tết vẫn không khả quan. Mặc dù kinh tế có hồi phục, tuy nhiên doanh số và lợi nhuận của nhiều doanh nghiệp vẫn chưa tốt.
Vào cuối năm, giá xăng dầu có giảm nhưng chưa kịp tác động đến doanh thu vì vậy cũng chưa ảnh hưởng được tới mức thưởng tết”.
Ông Cao Sỹ Kiêm cho rằng mức thưởng tết cao vẫn có nhưng mức trung bình và thấp còn nhiều…
Khối ngành hành chính sự nghiệp như giáo dục, y tế được ông Kiêm lưu ý bởi mức thu nhập, dịch vụ không thể tăng lên như sản lượng của các ngành sản xuất khác vì vậy mức thưởng tết hầu như không cải thiện.
Ông Kiêm cho rằng đây là lý do chính khiến khối ngành giáo dục, y tế vẫn thuộc nhóm có mức thưởng tết thấp, thậm chí không có.
Bên cạnh đó, các ngành cơ khí, chế tạo cũng không khả quan hơn vì năm 2014 các ngành này thiếu đột phá. Các cơ sở kinh doanh ngắn hạn cũng không ngoại lệ.
Ông Huỳnh Thế Du chia sẻ: “Chủ yếu việc thưởng tết thấp xảy ra ở các trường công. Các trường quốc tế khá ổn.
Giáo dục thuộc về ngân sánh nhà nước mà nguồn lực nhà nước thì có giới hạn.
Chiếc bánh ngân sách nhỏ quá khiến thu nhập không tương ứng với công sức bỏ ra làm tiêu cực dễ xảy ra, mọi thứ trở nên méo mó”.
Giáo dục cần phải xã hội hóa để tăng thêm các nguồn thu. Ông Du nói:
Quan trọng nhất là tăng lương khu vực hành chính sự nghiệp
Để tăng thưởng Tết, thứ nhất cần tăng việc làm, tăng sức mua, tăng nhu cầu tiêu dùng.
Thứ hai, các chủ trương đang giải quyết cần thực hiện tích cực hơn:
Vấn đề lãi xuất, tỉ giá, cải cách thủ tục hành chính, cải cách thuế, đẩy nhanh các mô hình nhằm tăng trưởng cơ cấu, sắp xếp lại các ngành ngân hàng, tài chính, hoàn chỉnh cơ sở hạ tầng, nâng cao chất lượng đào tạo…
Những vấn đề mang tính lâu dài cần được quan tâm hơn.
Vấn đề thưởng cho khu vực hành chính sự nghiệp cũng có mức độ, không thể thưởng theo năng suất như các ngành sản xuất khác.
Quan trọng nhất là tăng tiền lương cho các ngành thuộc khu vực hành chính sự nghiệp.
Ông Cao Sỹ Kiêm - Ủy viên Ủy ban Kinh tế Quốc hội
