“Nếu tính số lượng hộ chiếu ở Phú Thọ thì chắc chắn Hồng Đà chiếm vị trí hàng đầu, hiện có khoảng trên dưới 200 hộ chiếu do cơ quan an ninh tỉnh đã cấp cho người xã tôi”, ông Phạm Mạnh Hùng – Chủ tịch Uỷ ban Nhân dân xã Hồng Đà khẳng định.
Ông Hùng còn cho biết thêm, thời gian đầu, lãnh đạo tỉnh Phú Thọ cũng phải “giật mình” vì ở xã Hồng Đà không hiểu nguyên nhân gì mà người dân lại làm hộ chiếu đi nước ngoài rầm rộ đến như vậy. Tỉnh đã cho người về địa phương xác minh, không ít người đã phải ngả mũ bái phục người dân nơi đây.
Theo ông Hùng, người Hồng Đà còn đi xe máy từ Phú Thọ xuyên khắp các tỉnh, thành của Lào và Campuchia để mua tóc. Ngay trong họ hàng của ông Hùng cũng có nhiều người hành nghề mua tóc. Những người sang nước ngoài thu mua tóc đều phải thuê phiên dịch với giá khá cao.
Con số 400 người đi chợ tóc có đến 200 người có thâm niên sang nước ngoài hành nghề. Thông thường, cứ 2 người một xe, họ thay nhau lái mới đủ sức đến các vùng xa xôi hẻo lánh của nước bạn.
Mỗi chuyến đi xuyên Đông Dương của họ kéo dài cả tháng trời, hoặc ít nhất là 20 ngày để thu mua được số lượng tóc lớn. “Sang Lào và Campuchia mua tóc dễ hơn ở Việt Nam. Bên ấy không mấy nơi có quan niệm 'răng với tóc là góc con người', nên việc thuyết phục họ bán tóc cũng dễ”, một thợ thu mua tóc xuyên Đông Dương cho hay.
Theo những người đi chợ tóc ở Hồng Đà, mỗi chuyến sang Lào hoặc Campuchia họ đều thắng lớn. Có chuyến đi đem về cả mấy chục cân tóc đẹp. Trừ chi phí, vốn liếng cũng lãi vài chục triệu đồng.
Cán bộ cũng đi chợ tóc
Ở Hồng Đà cán bộ cũng đi chợ tóc một cách tích cực. Anh Phan Văn Thơm ở khu 4, là cán bộ có thâm niên 15 năm ở xã Hồng Đà vừa mới trở về từ sau “viễn chinh” dài ngày từ Campuchia. Chị Phan Thị Thân – vợ cũng là một thợ mua bán tóc có tiếng, chị đang cùng một người bạn sang Lào mua tóc và sắp trở về. Trước khi làm nghề mua tóc, vợ chồng họ cũng như bao hộ nông dân khác là làm phế liệu.
Anh Thơm lôi từ trong tủ ra một thùng tóc và khoe: “Chỗ này được khoảng hơn 15kg tóc đẹp, theo thời giá bây giờ khoảng 5,8 triệu đồng/kg. Tức là cái thùng này có giá 87 triệu đồng”. Anh Thơm cũng thành thật, làm nghề này thu nhập tháng bình quân được 7-8 triệu đồng, tháng cao nhất được hơn 10 triệu đồng. Tất nhiên, đó là do may mắn và quan trọng làm nghề này phải có duyên.
Cũng giống anh Thơm, anh Nguyễn Xuân Quang hiện đang là Bí thư chi bộ khu 2 cũng đã nhiều lần sang Lào và Campuchia mua tóc. Sợ chúng tôi không tin, anh Quang rút trong ví ra tấm hộ chiếu và nói: “Mỗi chuyến đi xa như vậy cũng giúp mình mở mang đầu óc. Tôi sang nhiều tỉnh, qua nhiều vùng của các nước bạn để lo việc gia đình và tiện thể du lịch luôn”.
Theo anh Quang, từ năm 1997 - 2008, gia đình anh làm sắt vụn, sau theo thị trường chuyển sang buôn tóc. Chị Phan Thị Hồng, vợ anh cũng theo chân chồng, ra nước ngoài mua tóc. Theo tiết lộ, ngay cả vợ của Phó chủ tịch xã Hồng Đà và nhiều cán bộ khác cũng tham gia chợ tóc rất sôi nổi.
Giàu như “cai tóc”
Và không để bài toán kinh tế về tóc kém hiệu quả, một số thợ mua tóc ở Hồng Đà đã đứng ra thành lập đại lý thu mua với quy mô lớn. Nhiều người trong số đó trở thành tỷ phú.
Ông Phạm Mạnh Hùng cho hay: “Không có khảo sát, cũng không có quy chuẩn xác định họ là tỷ phú , nhưng xét thực tế thì họ đúng là có tiền tỷ nhờ nghề này”.
Ông Hùng còn kể một câu chuyện có thật đã cứu vãn 9 hộ gia đình ở Hồng Đà. Đó là khoảng năm 2008, xã có 9 hộ sắp bị phá sản, ngân hàng chuẩn bị niêm phong nhà, 9 hộ này đã bấu víu cơ hội cuối cùng là đi thu mua tóc. Không ngờ, chỉ 2 năm sau, cả 9 hộ đã trả hết nợ và trở nên khá giả.
Một trong những đại gia tóc hiện nay ở Hồng Đà phải kể đến vợ chồng anh Tửu chị Nhung ở khu 6. Vợ chồng anh Tửu nhờ có vốn, lại quen với một số đầu mối thu mua lớn ở các công ty thời trang nên đứng ra lập đại lý, trở thành “cai tóc” lớn nhất nhì xã.
Ngôi biệt thự khang trang mà anh Tửu đang sở hữu là bằng chứng rõ nhất cho việc làm giàu từ nghề này. Anh Tửu bật mí: “Cũng là cái số mình may, gặp đúng thời dân có nguồn tóc đẹp mang từ nước ngoài về nên bán dễ, giá lại cao”.
Còn một “cai tóc” nổi tiếng nữa là bà Phan Hồng Nhung ở khu 3. Trước đây, bà Nhung cũng là đầu mối thu mua sắt vụn lớn nhất xã Hồng Đà. Năm 2007, cả làng bỏ nghề phế liệu, đại lý của bà Nhung không thể tồn tại. Với số vốn tích cóp, lại nhạy bén với thị trường, bà chuyển sang làm “cai tóc”, thu mua tất cả các loại hàng xấu đẹp.
Bà Phan Thị Lực ở khu 3, một trong những người đầu tiên ở Hồng Đà đi chợ tóc. Bà Lực bảo: “Nhà tôi có 3 khẩu được chia sào rưỡi ruộng, nếu cứ dựa vào nông nghiệp thì không đủ sống. Nên nghề chính vẫn là buôn tóc”. Vợ chồng bà Lực đi khắp nơi thu mua tóc. Tóc được đem về phân loại bán cho đại lý. Loại tóc xấu thì có giá khoảng 2 triệu đồng/kg, còn tóc đẹp thì có khi lên tới 6 triệu đồng/kg.
Trong hơn 400 người tham gia buôn tóc ở Hồng Đà, có tới phân nửa số đó là những đại gia tóc. Họ có nguồn tóc để mua, cũng có nguồn tóc để bán, có khi còn “găm hàng” chờ giá một cách đầy ngoạn mục. Nhưng ít ai biết, cái giá của nghề cũng không hề rẻ.
Bà Lực bảo, đi chợ tóc không đơn giản. Thuyết phục người ta bán tóc rất khó. Nhất là lên vùng dân tộc thiểu số như người Mông, Bana hay Nùng… thì chẳng bao giờ mua được cọng tóc nào. Có khi đang mua tóc mà phải bỏ chạy vì chồng của khách hàng bất chợt về, thấy vợ bán tóc thì bực tức lùa đánh người mua. Lại có khi, mua xong bị khách hàng bắt đền vì lỡ cắt quá tay.
Và cái giá của nghề buôn tóc ở Hồng Đà thực sự là đắt khi có 2 người tử nạn vì nghề và hàng chục người khác bị thương do tai nạn.