Tiến sĩ Lê Xuân Nghĩa, thành viên ban cố vấn của Chính phủ đã đưa ra quan điểm như vậy.
Phân tích lý do để đưa ra quan điểm này, ông Nghĩa cho rằng, về nguyên tắc NHNN không phải là người gánh rủi ro của thị trường khi đứng ra nhập khẩu, xuất khẩu vàng. Thứ hai, nếu để doanh nghiệp tự xuất và nhập khẩu vàng thì luồng vàng ra - vào VN sẽ nhanh hơn, cân bằng được giá trong nước với giá thế giới.
“Khi chênh lệch ngày càng thu hẹp, việc xuất nhập khẩu sẽ ít hơn vì thị trường không còn đầu cơ, doanh nghiệp chỉ nhập theo nhu cầu kinh doanh. Lúc đó, chắc chắn thị trường sẽ ổn định”, ông Nghĩa nói.
Theo TS Nghĩa, thời gian qua NHNN đứng ra độc quyền nhập khẩu vàng nhằm khôi phục lại dự trữ ngoại tệ và tạo điều kiện để đuổi vàng ra khỏi hệ thống ngân hàng. Giờ sứ mạng đó đã hoàn thành, nhưng vẫn chưa thể thay đổi chính sách ngày một ngày hai bởi đây là cả một nghị định, cần có thêm thời gian.
Trong khi đó, thị trường vàng lẻ vẫn còn tồn tại lâu dài ở VN. Vì nhiều người dân vẫn giữ thói quen mua vài ba lượng vàng miếng. Nếu bắt họ mua vàng chứng chỉ chắc họ sẽ không chịu. Còn sàn vàng tập trung sẽ được áp dụng với các giao dịch lớn, có thể trong nước, có thể quốc tế. Đây là yếu tố ảnh hưởng lớn đến thị trường vàng trong thời gian tới.
Đến thời điểm này giá vàng trong nước vẫn chênh lệch so với thế giới là 3,8 triệu đồng/lượng. Do vậy nhiều ý kiến lo ngại việc chênh lệch giá vẫn đang là nguy cơ kích thích nhập lậu vàng.
Trước đó Ủy ban Kinh tế Quốc hội cũng từng đưa ra bản tin bày tỏ sự quan ngại của nhiều chuyên gia về tình trạng độc quyền vàng miếng của Ngân hàng Nhà nước kéo dài có thể gây ảnh hưởng tới dự trữ ngoại hối; chênh lệch giá có thể kích thích hoạt động nhập lậu vàng.
Theo Ủy ban kinh tế: “Việc quản lý trị trường vàng vẫn còn chưa đạt được mục tiêu quan trọng do Quốc hội đặt ra là giảm sự chênh lệch giá vàng trong nước và giá vàng quốc tế. Mặc dù NHNN liên tục cung cấp khối lượng vàng quy mô lớn thông qua các phiên đấu thầu nhưng chênh lệch giá vàng vẫn duy trì ở mức đáng kể.
Chênh lệch đáng kể giữa giá vàng trong nước và thế giới có thể kích hoạt các hoạt động nhập lậu vàng do giới đầu cơ có thể chuyển hóa vàng nhập lậu sang vàng nữ trang trong bối cảnh nhu cầu vàng còn rất lớn, một phần do nền kinh tế còn bất ổn và do vậy vàng vẫn được coi là nơi trú ẩn an toàn để doanh nghiệp hay người dân bảo toàn vốn và cất giữ giá trị”, bản tin nhận định.
