Công nghệ bẩn
Làng La Phù (huyện Hoài Đức - Hà Nội) là một trong những “thiên đường bánh kẹo”, các sản phẩm ở đây rất đa dạng phong phú về chủng loại, giá cả...
Đến La Phù những ngày này các cơ sở sản xuất đang hoạt động hết công suất, cho ra thị trường những sản phẩm bắt mắt, hương vị độc đáo để phục vụ người tiêu dùng khi dịp Tết Nguyên đán đang cận kề. Con đường làng trung tâm xã La Phù rộng rãi nhưng thời điểm này luôn luôn tắc nghẽn bởi những chiếc xe tải tấp nập vào lấy hàng, còn phía trong các xưởng hoạt động bí mật, cửa sắt đóng kín mít tách biệt với bên ngoài.
Trong vai người tìm việc làm thêm, phóng viên được giới thiệu đến một cơ sở sản xuất kẹo béo ở cuối làng. Xưởng sản xuất là ngôi nhà cấp bốn nóng hầm hập, đủ các loại mùi nồng nặc đến lợm giọng và được chia làm nhiều gian nhỏ: Ngoài cùng là nơi đặt máy công nghiệp đã hoen gỉ, đen kịt bốc mùi dầu mỡ, than, củi.
Gian thứ hai dùng để chứa hàng đóng hộp sẵn, bao bì, vỏ hộp “nhái” và là nơi công nhân ngồi đóng hộp, gói kẹo. Tiếp theo là nơi pha chế hóa chất làm kẹo rất ẩm thấp, sặc mùi hôi thối của phân gián, phân chuột và mùi của các loại hóa chất.
Đặc biệt là gian cuối cùng, là nơi trữ nguyên liệu (phẩm màu, hương liệu, đường hóa học), tất cả được đóng trong bao tải lớn và trong các can và được ghi tên rõ ràng cho từng loại, ở ngoài cửa được in dòng chữ lớn “không nhiệm vụ miễn vào”, phía sau xưởng là cánh đồng, bãi rác bốc mùi hôi thối.
Cơ sở sản xuất ở La Phù.
Theo quan sát cả xưởng có 10 công nhân, ngoài 2 người chuyên lo việc pha chế nguyên liệu làm kẹo thì còn lại làm việc lưu động mà không theo một dây chuyền cụ thể nào, thậm chí còn kiêm luôn cả việc bôi dầu mỡ cho máy, nối than vào lò, thông cống khi bị tắc...
Hai nam thanh niên pha chế nguyên liệu mặc quần soóc, đi ủng, đeo găng tay caosu mồ hôi nhễ nhại hì hục trộn, khuấy cho đến khi các loại nguyên liệu quyện vào nhau sóng sánh. Mỗi chiếc thùng sơn chứa một hương vị khác nhau: Café, socola, dâu, một số thùng pha từ hôm trước có xác của vài con gián, có thùng thì nổi lềnh phềnh chiếc găng tay caosu, vỏ kẹo, túi nylon, hãi hùng nhất là có thùng dòi bám vây quanh.
Tại gian cuối, phóng viên tận mắt chứng kiến nguyên liệu để làm các loại kẹo béo được đóng trong bao tải, can nhựa lớn, tải bột ký hiệu sữa làm béo là loại bột có màu trắng ngà, tải bột màu nâu, đen, hồng là các hương vị socola, café, dâu, tải đường nhưng thực chất là đường hóa học, dưới chân các bao tải bột, phẩm màu là các can nhựa lớn đựng hóa chất.
Một công nhân nữ ở đây cho biết, nguyên - hương liệu làm kẹo đều là hàng của Trung Quốc, hóa chất tất cả được nhập từ những mối hàng quen trên chợ Đồng Xuân, được đóng thành từng bao tải lớn màu trắng không nhãn mác địa chỉ sản xuất, thời hạn sử dụng...
Bên ngoài mỗi bao chỉ vẻn vẹn có dòng chữ ghi tên từng loại cho người pha chế dễ nhận biết, và hầu hết được vận chuyển về xưởng vào ban đêm. Sử dụng nguyên liệu bẩn, độc hại, không rõ nguồn gốc, siêu rẻ để chế biến kẹo béo và khi nhái nhãn mác của các hãng kẹo nổi tiếng Alpenliebe, Chenggum thì giá bán không hạ mà bằng thậm chí còn hơn dòng sản phẩm của các công ty bánh kẹo chính hãng đó. “Bà chủ bảo giá cao sẽ khiến người tiêu dùng yên tâm, không nên bán quá rẻ người ta sẽ nghi ngờ về chất lượng” – công nhân nữ này nói. Chị này còn cho biết thêm, kẹo vây quanh người nhưng những lúc đói cũng chẳng dám ăn, có làm ở đây mới biết kẹo bẩn, mất vệ sinh đến mức nào.
Kỹ nghệ “nhái” hoàn hảo
Các sản phẩm bánh kẹo của La Phù vô cùng đa dạng từ các loại bánh Chocopie; Custar; Gauter, Hura, bánh kem xốp, bánh quy..., nước ngọt, mỳ tôm cho đến bimbim, quẩy... Tuy nhiên các sản phẩm này đều nhái của các thương hiệu nổi tiếng trước khi tung ra thị trường.
Công nghệ “nhái” rất hoàn hảo bởi nó giống y như đúc hàng của công ty lớn sản xuất ra bằng dây chuyền và trang thiết bị hiện đại Làng La Phù có một vài cơ sở chuyên làm bao bì “nhái” các hãng nổi tiếng, uy tín. Các cơ sở sản xuất bánh kẹo chỉ cần đưa ra yêu cầu về kích cỡ, màu sắc, tên thương hiệu thì muốn bao nhiêu cũng có.
Không chỉ ở làng La Phù mà thôn Đông (Xuân Đỉnh - Từ Liêm) cũng nhộn nhịp không kém và những sản phẩm bánh, mứt, kẹo ở đây cũng trong tình trạng vỏ một đằng nhân một nẻo, kỹ nghệ “nhái” hoàn hảo giống hệt các dòng sản phẩm thật khó có thể phân biệt.
