Thông tin choáng váng
Theo thông báo của Cục vệ sinh an toàn thực phẩm, trước đó trên Fanpage “Trai Tài Gái Sắc Mai Châu - Hòa Bình” có lan truyền một đoạn clip dài 18 giây, với đoạn chú thích “Bim bim Trung Quốc có đỉa, tại xã Xăm Khòe. Công An xã Xăm Khòe, huyện Mai Châu đang lập biên bản sự việc”.
Ngày 20/6/2014, một trang báo điện tử đã dẫn chứng “người thực – việc thực” với một đoạn clip dài 18 giây về việc này.
Cụ thể, vào chiều tối ngày 19/6, gia đình chị Thủy ở Xăm Khòe, Xăm Khòe, huyện Mai Châu, Hòa Bình phát hiện đỉa trong gói bim bim mang nhãn hiệu “Ba Anh Em”. Chị Thúy đã đem gói bim bim "Ba Anh Em", cùng con đỉa đang bò ngoe nguẩy bên trong đến Công an xã để trình báo lúc 7h25 sáng 20/6. Lực lượng công an xã đã gửi thông tin lên cấp trên chờ xác minh và tiến hành điều tra làm rõ sự việc.
Theo yêu cầu của Cục ATVSTP, Chi cục an toàn vệ sinh thực phẩm tỉnh Hòa Bình đã tổ chức đoàn kiểm tra, xác minh thông tin thực tế tại gia đình chị Hà Thị Thủy (người trực tiếp đưa hình ảnh lên trang mạng xã hội) tại xóm Khỏe, xã Xăm Khỏe, huyện Mai Châu và thu thập thông tin từ người dân, cán bộ trạm y tế, Ủy ban nhân dân xã. Ngày 24/6/2014, Chi cục đã có văn bản báo cáo kết quả về Cục.
Chị Thủy đã mang gói bim bim và mẫu vật lên trình báo công an xã.
Thông tin từ buổi làm việc của đoàn cho thấy, việc chị Hà Thị Thủy ngâm 03 mảnh bim bim vào vỏ hộp sữa chua vừa ăn xong là do nghe theo tin đồn trong bim bim có đỉa bò nên chị muốn kiểm tra xem có thể có sự việc này không.
Theo lời chị Thủy cung cấp, ngâm bim bim từ 7 giờ sáng đến 10 giờ 30 phút ngày 19/4/2014 thì không phát hiện gì nhưng đến 12 giờ lại thấy có “sinh vật” lạ nói trên.
“Sinh vật trong đoạn clip thực tế không phải là con đỉa”
Báo cáo của Chi cục Vệ sinh an toàn thực phẩm tỉnh Hòa Bình cho biết: "Theo người dân và những người có mặt tại buổi kiểm tra đều nhận định, sinh vật lạ giống đỉa này thực chất là con “Tấc” (loại sinh vật thường có ở khe suối, lạch nước trên rừng, máng nước lần, mó nước... tại các tỉnh miền núi). Tấc có thể dễ dàng bám vào họng hoặc lên mũi để hút máu của người và động vật khi uống nước, tắm rửa tại những nơi trên.
Theo báo cáo của đoàn điều tra, “hộp sữa chua ngâm bim bim không có nắp đậy và để dưới gần tủ nên “sinh vật” rất dễ bị “rơi vào” từ môi trường (chủ động hoặc vô tình rơi vào), từ chó, mèo và các động vật khác xâm phạm vào".
Ngoài ra, các cán bộ Chi cục Vệ sinh an toàn thực phẩm Hòa Bình cũng nhận định: “Xét theo lý luận khoa học, đỉa không thể nở ra từ ấu trùng và lớn nhanh như vậy (dài gần 4 cm) chỉ trong vòng 90 phút được.”
Từ diễn biến vụ việc, Cục An toàn vệ sinh thực phẩm – Bộ Y Tế đưa ra kết luận:
Thứ nhất, sinh vật có trong 3 miếng bim bim ngâm trong hộp sữa chua không đóng nắp chỉ là hiện tượng cá biệt, có thể rơi vào từ môi trường (qua vật trung gian là chó, mèo…).
Thứ hai, theo dư luận phản ảnh của người dân địa phương, do không muốn con ăn các loại thực phẩm bao gói (trong đó có bim bim) nên có thể các bà mẹ có thể “chủ động” cho đỉa vào để dọa trẻ em.
Thứ ba, không phải là đến thời điểm này mới có thông tin đỉa bò trong thức ăn (cụ thể là bim bim) mà trước đây chúng ta đã từng biết đến những sự việc tương tự như đỉa có trong sữa, mì ăn liền... và đều được các cơ quan chuyên môn xác nhận là thông tin sai sự thật.
Vì thế Cục An toàn thực phẩm khuyến cáo người dân phải hết sức cân nhắc trước khi đưa lên mạng những thông tin tương tự vì sự ảnh hưởng của nó đến xã hội có thể vượt qua tầm kiểm soát của chính mình.
“Việc những tin đồn ác ý và không có chứng cứ khoa học như vậy vẫn xuất hiện và khiến cho nhiều người tin theo; đã giúp cho 1 số cá nhân vô tình hoặc cố ý đưa ra những thông tin sai sự thật gây hoang mang trong xã hội, nhất là trong thời điểm mạng xã hội phát triển mạnh mẽ như hiện nay.
Qua sự việc nêu trên Cục An toàn thực phẩm cũng đề nghị các phóng viên, các cơ quan thông tấn báo chí cần thận trọng, xác minh tính xác thực của thông tin trước khi đưa thông tin đến với bạn đọc tránh gây nên hoang mang trong dư luận, ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất, kinh doanh và an sinh xã hội.”
