Kiêng mỡ, không ăn cơm và nhịn hoàn toàn bữa tối giúp trẻ teen giảm cân?
Những thực phẩm nào nên ăn?
TS. BS Trương Hồng Sơn, Viện trưởng Viện Y học ứng dụng Việt Nam cho biết, trẻ ở tuổi dậy thì cần năng lượng để phát triển, nhưng ăn như thế nào để có một cơ thể hoàn hảo mà không sợ bị tăng cân là điều khiến không ít bà mẹ vẫn đang loay hoay. Bằng chứng là không ít trẻ tuổi này ở các thành phố lớn “phát tướng”.
Theo vị chuyên gia dinh dưỡng, khẩu phần ăn cần cân đối, đảm bảo đầy đủ các chất dinh dưỡng theo nhu cầu dinh dưỡng khuyến nghị của trẻ. Đối với trẻ béo phì thì cần giảm dần năng lượng ăn vào theo từng tuần đến mức năng lượng phù hợp với nhu cầu dinh dưỡng theo tuổi trẻ.
Đặc biệt, các bậc phụ huynh cần giúp con thay đổi thói quen ăn uống vì nếu trẻ thừa cân thì sau này rất dễ trở thành người béo phì khi đến tuổi trưởng thành và vì thế sẽ tăng nguy cơ các bệnh tim mạch, tiểu đường…
Theo đó, để phòng tránh thừa cân, béo phì những thực phẩm cần ưu tiên đối với trẻ trong giai đoạn dậy thì gồm: Hoa quả, rau củ và ngũ cốc nguyên hạt; Thịt nạc, gia cầm, hải sản, đậu, các sản phẩm từ đậu nành, trứng; Sữa, các sản phẩm sữa không có chất béo hoặc ít chất béo, chẳng hạn như sữa đậu nành có bổ sung canxi và vitamin D, thay vì sữa nguyên kem; Sinh tố trái cây và rau củ không có chất béo hoặc ít chất béo, thay vì sữa chua hoặc kem; Nước lọc, sữa tách béo hoặc ít béo thay vì nước ngọt và các loại đồ uống có đường khác.
“Tuy nhiên bạn chỉ nên cho trẻ dùng nước ép trái cây một cách vừa phải vì nếu uống nhiều sẽ không tốt cho hệ tiêu hóa cũng như đây là loại thức uống tăng lượng đường trong cơ thể của trẻ”, TS. BS Trương Hồng Sơn nhấn mạnh.
Một điều đáng lưu ý nữa mà các bố mẹ cần quan tâm về vấn đề dinh dưỡng trong giai đoạn trẻ dậy thì đó là không nên cho trẻ uống các loại nước ngọt có ga; Hạn chế không dùng quá nhiều các loại bánh kẹo, đường mật, kem, sữa đặc có đường; Không nên mua và dự trữ sẵn các loại thức ăn giàu năng lượng như: Bơ, pho mát, bánh, kẹo, chocoat, kem, nước ngọt trong nhà và tuyệt đối không nên cho trẻ ăn vào lúc tối trước khi đi ngủ.
Không ăn mỡ, không ăn cơm và nhịn hoàn toàn bữa tối?
Trái ngược với các bé trai có xu hướng ăn nhiều trong giai đoạn dậy thì thì nhiều bé gái lại giữ dáng đến mức cực đoan. Theo đó, các em sợ béo bèn kiêng tuyệt đối không ăn mỡ, không ăn cơm và nhịn hoàn toàn bữa tối…
Theo TS. BS Trương Hồng Sơn điều này “hoàn toàn không đúng”. Bởi lẽ, dầu mỡ là chất béo trong thức ăn cần thiết vì nó giúp tiêu hoá và hấp thu của những vitamin tan trong dầu như vitamin A, D, E, K. Đây là những vitamin có vai trò quan trọng trong miễn dịch, tăng trưởng chiều cao…
Cholesterol là thành phần của acid mật và muối mật, rất cần cho quá trình tiêu hoá và hấp thu các chất dinh dưỡng ở ruột.
Chất béo còn tham gia vào thành phần của một số loại hormon, cần cho hoạt động bình thường của hệ nội tiết và sinh dục.
Do vậy kể cả trẻ thừa cân béo phì, để không ảnh hưởng đến những chức năng quan trọng trên, chúng ta không được cắt bỏ hoàn toàn chất béo trong bữa ăn, mà cần đảm bảo đủ nhu cầu chất béo. Với trẻ thừa cân thì nhu cầu năng lượng từ chất béo vẫn nên đảm bảo khoảng 20% vì dưới 10% có thể gây ra các vấn đề về còi xương, chậm phát triển chiều cao…
TS Trương Hồng Sơn cũng nhấn mạnh, không phải tất cả các chất béo đều làm tăng cân. Do đó, trẻ ở tuổi dậy thì nên ăn các thức ăn nguồn gốc động vật có hàm lượng lipid cao và vẫn tốt cho sức khỏe là mỡ cá, sữa không đường, pho mát cứng, lòng đỏ trứng (mỗi tuần ăn 2-3 quả trứng), và cân đối sử dụng các thực phẩm nguồn gốc thực vật có hàm lượng béo cao là dầu thực vật, lạc, vừng, đậu tương, hạt diều, hạt dẻ.
Đối với cơm (tinh bột/ glucid) cung cấp năng lượng cho các hoạt động và chức năng quan trọng nhất của cơ thể, chiếm 60-65% tổng năng lượng khẩu phần. Nó là thành phần cấu tạo nên tế bào và các mô, hỗ trợ sự phát triển não và hệ thần kinh, điều hòa hoạt động của cơ thể.
Các glucid, glucose là chất đốt của não bộ, là nhiên liệu giúp não bộ hoạt động nên không thể thiếu trong khẩu phần ăn hằng ngày. Khi glucose cần thiết để cung cấp cho tế bào não sụt giảm sẽ ảnh hưởng tới tư duy, trí nhớ và học tập…Nghiên cứu cũng chỉ rõ, nếu không ăn các thực phẩm giàu chất bột đường, nữ giới có khả năng giảm trí nhớ.
Đối với việc nhịn ăn tối, TS. BS Trương Hồng Sơn cũng lưu ý điều này là “không nên”. Bởi việc nhịn qua 1 giấc ngủ kéo dài tới sáng khiến cho dạ dày không được cung cấp năng lượng trong suốt 8-10 tiếng. Trong khoảng thời gian này, cơ chế hoạt động tự nhiên của dạ dày vẫn tiết ra axit dạ dày gây tình trạng kích thích và có thể gây tổn thương niêm mạc dạ dày.
Đặc biệt, khi bỏ bữa tối nên cơ thể sẽ càng kích thích trẻ ăn nhiều hơn vào bữa sáng và bữa trưa để bù đắp năng lượng. Sau 1 đêm ngủ và hết năng lượng cơ thể sẽ có xu hướng hấp thu dinh dưỡng nhiều hơn. Nếu ăn bữa sáng có nhiều tinh bột, chất béo thì cơ thể có thể hập thụ toàn bộ lượng chất này dẫn đến tình trạng dễ béo phì.