Mới đây, Thanh tra Chính phủ đã có Thông báo số 2923, thông báo kết luận thanh tra số 1203/KL-TTCP ngày 16/5/2017 của Thanh tra Chính phủ về việc: thanh tra quản lý đầu tư xây dựng một số dự án phát triển nhà ở, khu đô thị và quản lý sử dụng quỹ đất, quỹ nhà để lại từ các dự án khu nhà ở, khu đô thị, giai đoạn từ 2002 – 2014.
Tại thông báo kết luận này, Thanh tra Chính phủ đã chỉ ra sai phạm ở nhiều dự án BĐS. Trong đó, có dự án lớn là khu đô thị “Thành phố giao lưu” (Dự án) do Công ty CP Đầu tư xây dựng Quốc tế Vigeba làm chủ đầu tư.
Cụ thể, tại dự án này, phần diện tích đất thuê gồm các lô đất có ký hiệu: CC; HH; THPT; THCS; NT; P với tổng diện tích khoảng 170.759m2, Thành phố và Chủ đầu tư chưa ký hợp đồng cho thuê đất và chủ đầu tư chưa thực hiện nghĩa vụ tài chính, vi phạm Luật Đất đai. Điều chỉnh quy hoạch từ phần quy hoạch đất cách ly, đất cây xanh đã cho cống hóa, xây dựng nhà ở thấp tầng để bán.
Với sai phạm nghiêm trọng này, Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo và giao Chủ tịch UBND Tp Hà Nội: Kiểm tra, rà soát lại việc điều chỉnh quy hoạch cục bộ sai quy định, để xử lý nghiêm túc; Đồng thời, xác định tiền sử dụng đất của Dự án theo đúng quy định, thu về ngân sách nhà nước;
Tiến hành các thủ tục ký hợp đồng thuê đất và tính tiền sử dụng đất đối với phần diện tích đất thuê, gồm các lô đất có ký hiệu: CC; HH; THPT; THCS; NT; P với tổng diện tích khoảng 170.759m2.
Bên cạnh việc kiến nghị xử lý riêng với từng dự án, Thanh tra Chính phủ đề nghị UBND TP Hà Nội tổ chức kiểm điểm trách nhiệm của tập thể, cá nhân qua các thời kỳ; căn cứ vào kết quả kiểm điểm, có biện pháp xử lý đối với những tập thể, cá nhân trong việc thực hiện chức năng, nhiệm vụ được giao.
"Với những hành vi có dấu hiệu cấu thành tội phạm, yêu cầu chuyển cơ quan điều tra xem xét, xử lý", kết luận thanh tra nêu.
Theo tìm hiểu của chúng tôi, dự án khu đô thị “Thành phố giao lưu” có ý tưởng từ năm 1996, do Công ty Xây dựng quốc tế VIC (một liên doanh với Cu Ba) đã đàm phán với một tập đoàn đến từ Thụy Sĩ để đầu tư xây dựng một khu đô thị hiện đại.
Tuy nhiên, năm 2000 thì phía đối tác Thụy Sĩ đã rút khỏi Dự án. Năm 2001, VIC đã tìm được đối tác mới trong nước và thành lập ra Công ty cổ phần Đầu tư và Xây dựng quốc tế VIGEBA (hiện cũng đang là chủ đầu tư Dự án).
Thanh tra Chính phủ kết luận dự án "Thành phố giao lưu" có nhiều sai phạm như điều chỉnh đất cách ly, đất cây xanh xây nhà thấp tầng để bán.
VIGEBA ban đầu gồm có 3 cổ đông góp vốn thành lập là VIC (36 tỷ đồng), Geleximco (27 tỷ đồng), tổng công ty Bảo hiểm Việt Nam (27 tỷ đồng). Đến năm 2013, VIGEBA do Geleximco nắm 30%, Bảo Việt nắm 30% và VIC nắm 10,56%. Ông Vũ Văn Tiền là chủ tịch HĐQT, đồng thời ông Tiền cũng là chủ tịch HĐQT tập đoàn Geleximco.
Năm 2004, Hà Nội đã chấp thuận đầu tư và phê duyệt quy hoạch chi tiết 1/500 Dự án để chủ đầu tư triển khai xây dựng. Theo đó, Dự án gồm đầy đủ các chức năng nhà ở, thương mại, văn phòng, cây xanh, hồ điều hòa,…có tổng mức đầu tư 500 triệu USD.
Trong quá trình phát triển khu đô thị, khu chung cư cao tầng của Dự án “Thành phố giao lưu” đã được tách ra làm dự án riêng có tên gọi là Green Stars do Công ty CP Ngôi Sao An Bình làm chủ đầu tư. Nhưng, thực chất công ty này vẫn do tập đoàn Geleximco chi phối.
Theo tìm hiểu, chúng tôi được biết Ngôi Sao An Bình được thành lập vào năm 2009 gồm 3 cổ đông là những tập đoàn lớn là Geleximco, Hancorp và Bảo Việt với mục đích làm chủ đầu tư dự án Green Stars với 7 tòa chung cư cao 25-27 tầng, quy mô gần 2.000 căn hộ.
Ngôi Sao An Bình có vốn điều lệ 550 tỷ, trong đó, tính đến tháng 4/2014 Geleximco đã nắm quyền chi phối khi sở hữu 83%, 14% do Hancorp nắm, và 3% còn lại do 1 cổ đông cá nhân nắm giữ.