Trong 2 ngày qua, tình trạng khẩu trang y tế tăng giá chóng mặt tại nhiều hiệu thuốc khiến người dân trên cả nước hết sức búc xúc, bất bình.
Theo ghi nhận, trong ngày 31/1, một số cửa hàng, hiệu thuốc tại Hà Nội đã tăng giá khẩu trang y tế thông thường lên 4 - 5 lần.
Trao đổi với PV, anh Vũ Văn Cường (một trình dược viên phân phối thuốc) cho biết, mức giá chung bình cho một hộp khẩu trang 50 chiếc được các nhà thuốc nhập sỉ cao nhất là 19.000 đồng/hộp, còn giá bán đến tay người tiêu dùng thì do nhà thuốc quyết định, nhưng thông thường nếu họ bán cả hộp sẽ dao động từ 35.000 - 50.000 đồng, còn bán lẻ khoảng 2.000 đồng/1 chiếc.
Trong khi đó, anh Nguyễn Văn Hóa (tài xế Grab tại khu vực bến xe Mỹ Đình) cho hay, do chạy xe liên tục ngoài đường, hôm nay anh quyết định ra hiệu thuốc mua một hộp khẩu trang y tế nhưng anh bất ngờ với mức giá 180.000 đồng/hộp.
"Mình chở khách nhiều nên đắt hơn vài lần thì cũng phải mua, trước một hộp khẩu trang màu xanh chỉ khoảng 40.000 đồng", anh Hóa nói.
Việc chủ cửa hàng bất ngờ tăng giá khẩu trang trong khi Việt Nam mới phát hiện có 3 công dân dương tính với virus Corona có vi phạm quy định pháp luật hay không? PV đã có cuộc trao đổi với Luật sư Đặng Văn Cường - Trưởng Văn phòng Luật sư Chính Pháp (Đoàn Luật sư TP Hà Nội) về vấn đề này.
Theo Luật sư Cường, theo Nghị định 177/2013/NĐ-CP quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của "Luật Giá", khẩu trang y tế không thuộc danh mục mặt hàng bình ổn giá hoặc thuộc danh mục hàng hóa được nhà nước định giá. Tuy nhiên, theo Nghị định số 109/2013/NĐ-CP ngày 24/9/2013 thì mặt hàng này phải niêm yết giá.
Hộp khẩu trang y tế được một hiệu thuốc ở làng Tân Mỹ (phường Mỹ Đình 1, quận Nam Từ Liêm, Hà Nội) niêm yết giá 240.000đ.
Hành vi đẩy giá khẩu trang lên cao hay găm hàng khi dịch bệnh đang hoành hành có thể bị xử lý hành chính theo Nghị định 185/2013/NĐ-CP về vi phạm hành chính trong hoạt động thương mại, sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng cấm và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.
"Có thể phạt 10 - 15 triệu đồng nếu chủ cửa hàng không niêm yết giá khẩu trang. Niêm yết giá mà tăng giá bán thì chủ cửa hàng sẽ bị xử phạt nặng hơn mức trên...", Luật sư Cường nói.
Luật sư Cường cho biết thêm, trong bối cảnh hiện nay, nếu Chính phủ và các cơ quan chức năng có văn bản yêu cầu bình ổn giá đối với các mặt hàng đặc biệt này để đảm bảo phòng chống dịch bệnh mà các cơ sở kinh doanh cố tình vi phạm thì sẽ được xác định là hành vi vi phạm pháp luật và sẽ bị áp dụng chế tài hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự.
Hành vi lợi dụng tình hình khan hiếm hàng hóa hoặc tạo ra sự khan hiếm hàng hóa giả tạo trên thị trường để mua vét, mua gom hàng hóa nhằm bán lại thu lợi bất chính khi thị trường có biến động về cung cầu, giá cả hàng hóa do thiên tai, hỏa hoạn, dịch bệnh, chiến tranh hoặc diễn biến bất thường khác sẽ bị xử phạt hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
Trường hợp hành vi đầu cơ gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới cộng đồng, đến việc phòng ngừa dịch bệnh thì người vi phạm sẽ bị xử lý hình sự về tội "Đầu cơ" theo quy định tại Điều 196 Bộ Luật Hình sự năm 2015.
Điều 196 BLHS 2015 quy định cụ thể tội danh và hình phạt tội "Đầu cơ" như sau: "Người nào lợi dụng tình hình khan hiếm hoặc tạo ra sự khan hiếm giả tạo trong tình hình thiên tai, dịch bệnh, chiến tranh hoặc tình hình khó khăn về kinh tế mua vét hàng hóa thuộc danh mục mặt hàng bình ổn giá, hoặc thuộc danh mục hàng hóa được Nhà nước định giá nhằm bán lại để thu lợi bất chính thì bị phạt tiền từ 30 – 300 triệu đồng hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm".
Luật sư Cường phân tích thêm, riêng đối với hành vi kinh doanh khẩu trang y tế nhái, không bảo đảm chất lượng theo tiêu chuẩn của Bộ Khoa học và Công nghệ (TCVN 8389:2010 Khẩu trang y tế) thì tổ chức, cá nhân sẽ bị xử lý theo Nghị định số 119/2017/NĐ-CP (quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực tiêu chuẩn, đo lường và chất lượng sản phẩm hàng hoá) mức phạt có thể lên đến 10 triệu đồng.
Trước đó, ngày 31/1, Tổng cục Quản lý thị trường (QLTT) cho biết trước diễn biến phức tạp của bệnh viêm đường hô hấp cấp do virus corona chủng mới (nCoV) gây ra, tại một số địa phương đã xảy ra các hiện tượng thu gom, tăng giá bất hợp lý trang thiết bị y tế, bảo vệ sức khỏe dùng cho việc phòng bệnh trong đó chủ yếu là khẩu trang, nước sát trùng và găng tay y tế.
Để ngăn chặn hành vi đầu cơ, găm hàng thu lợi bất chính và bảo đảm quyền lợi của người dân trên toàn quốc, Tổng cục QLTT yêu cầu Cục QLTT các tỉnh, TP trực thuộc trung ương chỉ đạo các Đội QLTT tăng cường công tác quản lý theo địa bàn nhằm phát hiện, xử lý kịp thời các hành vi lợi dụng tình hình khan hiếm hàng hóa trên thị trường để mua vét, mua gom hàng hóa hoặc lợi dụng dịch bệnh để định giá bán hàng hóa bất hợp lý đối với hàng hóa là trang thiết bị y tế, bảo vệ sức khỏe dùng để phòng, chữa bệnh khi thị trường có biến động về cung cầu, giá cả hàng hóa do dịch bệnh của virus corona.
Đồng thời, phát hiện, xử lý các tổ chức, cá nhân có hành vi lợi dụng tình hình khan hiếm hàng hóa do dịch bệnh của virus corona để sản xuất, kinh doanh, buôn bán, vân chuyển hàng giả là hàng hóa dùng để phòng, chữa bệnh; trường hợp nếu phát hiện các hành vi nói trên có dấu hiệu tội phạm thì chuyển ngay cho cơ quan có thẩm quyền để xử lý theo quy định pháp luật.
Tính đến ngày 31/1, Việt Nam có 5 trường hợp dương tính với virus Corona.
Trong đó: 2 công dân Trung Quốc (1 người đã khỏi); 3 công dân Việt Nam đều trở về từ Vũ Hán, Trung Quốc.
Về 2 bệnh nhân người Trung Quốc, bệnh nhân Li Ding (66 tuổi, người cha) cùng vợ từ Vũ Hán sang Việt Nam thăm con trai là Li Zichao (28 tuổi) đang sinh sống và làm việc tại Long An. 2 cha con người Trung Quốc này đã được xác định dương tính với nCoV và đã được cách ly, điều trị tại viện.