"Ông Vladimir Zelensky chỉ vừa mới nhậm chức Tổng thống Ukraine chưa đầy một ngày, nhưng vị tân nguyên thủ này đã liên tục được so sánh với Tổng thống Nga Vladimir Putin vì những hành động của mình. Điều này có thể sẽ không có lợi nhiều đối với ông Putin", cây viết Vladimir Ruvinsky bình luận trong bài xã luận được đăng tải trên tờ Vedomosti.
Sau đây là phần lược dịch nội dung bài viết có tựa đề "Chúng tôi muốn được giống như Ukraine, phần 2" của tác giả Ruvinsky.
Người Ukraine có một "giấc mơ"
Ngày 20/5 vừa qua, ông Zelensky đã chính thức trở thành Tổng thống của Ukraine. Với xuất thân từ giới nghệ sĩ và hầu như không có kinh nghiệm chính trị, chiến dịch tranh cử của ông Zelensky rất khác biệt, và bài phát biểu nhậm chức của ông cũng độc đáo hơn so với những người tiền nhiệm.
"Mỗi người dân Ukraine đều là Tổng thống", ông Zelensky nhấn mạnh rằng không riêng 73% cử tri đã bỏ phiếu cho ông, mà toàn bộ 100% người dân Ukraine đều là "Tổng thống".
Giải thích về câu nói trên, vị tân Tổng thống cho biết trách nhiệm xây dựng một đất nước mới mẻ, thành công và hạnh phúc không chỉ đặt trên đôi vai của riêng một cá nhân nào, mà mỗi người dân đều gánh vác một phần trách nhiệm này. Do vậy, mỗi công dân Ukraine dù đang sinh sống trong hay ngoài nước đều rất cần thiết và quan trọng đối với quốc gia, ông Zelensky nói.
Sau đó, ông Zelensky đã tiếp tục đề cập tới vấn đề Crimea và Donbass. Theo ông này, Ukraine "không chỉ mất lãnh thổ" ở hai khu vực này, mà còn mất "điều quan trọng nhất - đó chính là những người dân của chúng ta".
Bài phát biểu của vị tân Tổng thống Ukraine tiếp tục tập trung nhấn mạnh giá trị của con người. Ông nói rằng, tự bản thân con người vốn đã rất đáng giá nhờ những giá trị, phẩm chất, tri thức, và kinh nghiệm của họ.
Và bằng các đó, tất cả công dân Ukraine sẽ hợp thể thành "chúng ta", sẽ cùng nỗ lực xây dựng một nhà nước Ukraine mới.
Và theo lời ông Zelensky, thì "chúng ta" trong bài phát biểu của ông được đoàn kết lại nhờ một "giấc mơ".
"Giấc mơ" ấy không được thể hiện qua những số liệu tăng trưởng kinh tế hay vị thế của Ukraine trên trường quốc tế, cũng không phải là số km đường mới được xây dựng, mà là một điều còn ý nghĩa hơn thế: Đó là "châu Âu ở trong lòng Ukraine" và châu Âu ở trong tâm trí của người dân Ukraine.
Có thể dễ dàng nhận thấy câu nói trên của ông Zelensky đã được "học tập" từ bài diễn văn nổi tiếng "Tôi có một giấc mơ" của Martin Luther King. Nhưng lần này, "giấc mơ" của ông Zelensky là của toàn quốc gia chứ không phải của riêng một cá nhân nào.
Bên cạnh đó, bài phát biểu của ông Zelensky rõ ràng cũng đã tham khảo từ bản Tuyên ngôn Độc lập của Mỹ, trong đó nhắc tới quyền mưu cầu hạnh phúc là một quyền lợi không thể chối cãi của con người.
"Người Ukraine đang không cảm thấy hạnh phúc vì vô số vấn đề", ông Zelensky nói. "Và nhiệm vụ của Tổng thống [Ukraine] là mang hạnh phúc đến với họ. Trong 5 năm tới, tôi sẽ làm mọi điều có thể, để mọi người không phải khóc nữa!"
Ông Zelensky là Tổng thống trẻ tuổi nhất của Ukraine từ trước tới nay. Ảnh: Brendan Hoffman/Getty Images
Thách thức Kremlin
Những câu nói đơn giản mà quyết liệt dường như cho thấy sự thách thức của Kiev đối với Kremlin: Ông Zelensky sẽ không chịu thua hay lùi bước trước những động thái gần đây của Kremlin - được cho là khiến căng thẳng giữa hai nước leo thang: đòn trừng phạt thuế quan, và những sắc lệnh gây tranh cãi được chính ông Putin thông qua.
Ông Putin có thể sẽ rất tức giận khi nghe thấy vị tân Tổng thống của nước láng giềng trích dẫn một tuyên bố của một cố Tổng thống Mỹ - quốc gia có thể được coi là đối thủ địa chính trị lớn nhất của Nga hiện nay. Và đó chính là câu nói của cố Tổng thống Ronald Reagan: "Chính phủ không giải quyết vấn đề của chúng ta, chính phủ là vấn đề của chúng ta!"
Hơn nữa, ông Zelensky còn có một tuyên bố khá kì lạ: "Tổng thống không phải là thần tượng". Vị này còn yêu cầu các quan chức không treo ảnh chân dung của ông trong văn phòng chính phủ, mà thay vào đó họ có thể treo ảnh gia đình hoặc con cái.
Qua đó, ông Zelensky muốn các quan chức chính phủ Ukraine có trách nhiệm với "tương lai" của đất nước, chứ không phải với cấp trên của họ.
Đến nay ông Putin vẫn chưa chúc mừng tân Tổng thống Ukraine nhậm chức (và thậm chí là sau khi có kết quả bầu cử vòng 2). Có vẻ như từ trước tới nay chưa từng có một Tổng thống Ukraine nào lên nắm quyền lãnh đạo trong khi không có nhiều hiểu biết về Kremlin như vậy.
Tuy nhiên điều đó không hẳn đồng nghĩa với "đáng ghét", và có thể trong tương lai câu nói "muốn giống như Ukraine" có thể sẽ không còn mang nghĩa tiêu cực hay đe dọa nữa.