Căng thẳng leo thang nguy hiểm sau khi Tổng thống Donald Trump ra lệnh sát hại chỉ huy đơn vị đặc biệt Quds thuộc Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) - Thiếu tướng Qasem Soleimani - ngày 3/1 và Iran sau đó phóng tên lửa vào hai căn cứ quân sự Mỹ tại Iraq ngày 8/1 để đáp trả vụ việc này.
Đối đầu giữa Mỹ và Iran hồi đầu tháng 1 khiến dư luận quan ngại hai nước sẽ kéo nhau vào một cuộc chiến tranh toàn diện. Đến ngày 1/2, khi thăm tàu sân bay USS Harry S. Truman, Tư lệnh Bộ Chỉ huy Trung tâm của Mỹ - Tướng Frank McKenzie tin rằng tăng cường sức mạnh răn đe bằng việc tăng cường lực lượng là một trong những lý do khiến Iran hạn chế lập trường chiến tranh, ít nhất là ở thời điểm này.
Phát biểu trước 5.000 thủy thủ của USS Harry S. Truman, Tướng Frank McKenzie nói: “Các bạn có mặt tại đây bởi chúng ta không muốn một cuộc chiến tranh với Iran và sự hiện diện của nhóm tác chiến tấn công tàu sân bay có thể khiến họ phải suy nghĩ kỹ”. Hãng thông tấn AP (Mỹ) cho biết hàng không mẫu hạm USS Harry S. Truman đang tuần tra tại Biển Bắc Arabia, cách Iran khoảng 240km.
Từ trên USS Harry S. Truman, Tướng McKenzie còn có thể quan sát được USS Normandy ở đằng xa, bên cạnh đó là 4 tàu khu trục của Hải quân Mỹ. Một động thái hiếm có khác là tàu khu trục vốn nhận nhiệm vụ tại châu Âu là USS Carney cũng chuyển hướng sang phía Nam để gia nhập nhóm tàu tác chiến với USS Harry S. Truman.
Tướng McKenzie tin rằng chiến đấu cơ, vũ khí, chiến hạm và hàng nghìn binh sĩ được triển khai bổ sung tại khu vực này trong những tháng qua là thông điệp gửi đến Iran. Ông cho biết kể từ căng thẳng trong tháng 1 vừa qua, Iran đã có dấu hiệu thoái lui xét trên phương diện quân sự. Theo đó, lực lượng tên lửa và hệ thống phòng không của Iran không còn trong tình trạng sẵn sàng cao. Ngoài ra, hoạt động của lực lượng hải quân Iran tại Eo biển Hormuz đã giảm về quy mô.
Tướng Frank McKenzie lắng nghe thủy thủ trình bày về hoạt động của tàu USS Harry S. Truman. Ảnh: AP
Tướng McKenzie đánh giá có “một hình thái ổn định” tại khu vực Trung Đông nhưng ông không nói rõ điều này kéo dài trong bao lâu. Phát biểu trước các thủy thủ USS Harry S. Truman, Tướng McKenzie thừa nhận: “Tôi hiểu rõ rằng mọi người đều muốn biết các bạn sẽ ở đây bao lâu. Song thật khó để xác nhận điều này”.
Thuyền trưởng USS Harry S. Truman – ông Kavon Hakimzadeh cho biết tàu sân bay này đã rời Norfolk, bang Virginia vào giữa tháng 11. Hiện nay tàu USS Harry S. Truman duy trì hoạt động ở ngoài khơi Oman với phi đội máy bay trinh sát và trực thăng trên boong. Một số chiến hạm hộ tống nhận nhiệm vụ bảo vệ USS Harry S. Truman và tham gia liên minh hải quân bảo vệ Eo biển Hormuz.