Ngày 14/3, Nga khởi công tuyến đường sắt cao tốc đầu tiên, nối Moskva và St. Petersburg, với tốc độ trên 250 km/h. Tuyến dài 679 km đi qua 6 khu vực, phục vụ khoảng 30 triệu người (20% dân số). Sau khi hoàn thành, thời gian di chuyển giữa Moskva và St. Petersburg sẽ giảm từ 4 giờ xuống 2 giờ 15 phút. Dự án có vốn đầu tư 2,3 nghìn tỷ rúp (26 tỷ USD), dự kiến khai thác vào năm 2028 với 14 nhà ga và tần suất tàu chạy 15 phút.
Theo Unthinkable Build, Trung Quốc đã từng ngỏ ý hỗ trợ Nga trong việc xây dựng hệ thống đường sắt cao tốc. Cụ thể, vào những năm gần đây, hai quốc gia đã thảo luận về khả năng hợp tác trong việc phát triển tuyến đường sắt cao tốc Moscow - Kazan. Tuyến đường này được xem là một phần quan trọng trong việc kết nối Nga với các nước châu Á và châu Âu.
Dự án này ban đầu được Nga lên kế hoạch, nhưng Trung Quốc đã bày tỏ sự quan tâm và đề nghị hỗ trợ về công nghệ cũng như kinh nghiệm xây dựng. Trung Quốc là nước đi đầu trong lĩnh vực đường sắt cao tốc và có lợi thế về chi phí xây dựng thấp hơn, cùng với khả năng hoàn thành dự án nhanh chóng. Hợp tác này không chỉ nằm trong khuôn khổ kinh tế mà còn mang tính chiến lược, trong bối cảnh cả Nga và Trung Quốc đều muốn tăng cường quan hệ kinh tế và hạ tầng kết nối.
Tuy nhiên, tuyến đường sắt cao tốc Moskva - St. Petersburg không được trao cho công ty nước ngoài, mà do Tập đoàn Sinara của Nga đảm nhiệm toàn bộ, từ nghiên cứu đến xây dựng và sản xuất tàu. Dù chưa có kinh nghiệm trong lĩnh vực này, Nga đã lên kế hoạch từ lâu, với Sinara là một trong những tập đoàn lớn, có nền tảng kỹ thuật vững chắc.
Tuyến cao tốc Moscow-St. Petersburg, yêu cầu đoàn tàu được thiết kế đặc biệt bởi các chuyên gia của Sinara, sẽ bắt đầu sản xuất vào 2024, với lô 28 đoàn tàu đầu tiên dự kiến giao vào 2028. Có thể thấy, Nga, dù không có kinh nghiệm trong đường sắt cao tốc nhưng vẫn sở hữu nền tảng kỹ thuật vững chắc để tự thực hiện dự án này, thay vì hợp tác với Trung Quốc.
Theo Bộ Giao thông Vận tải Nga, dự án sẽ giúp Nga tích lũy kinh nghiệm, phát triển ngành đường sắt cao tốc trong nước và xuất khẩu công nghệ sang châu Phi, châu Á. Nga đang chọn con đường đổi mới độc lập, quyết tâm làm chủ công nghệ để tạo lợi thế trên thị trường quốc tế. Việc xây dựng đường sắt cao tốc không chỉ mang lại giá trị kinh tế lớn, mà còn thúc đẩy phát triển nhiều ngành liên quan, tạo ra lợi nhuận khổng lồ cho quốc gia.
Theo trang Global railwway, Nga có thể tận dụng hệ thống đường sắt thông minh sẵn có của mình để phát triển đường sắt cao tốc. Như công nghệ thực tế vào được áp dụng vào quy trình giám sát hoạt động toàn tuyến . Hệ thống này hỗ trợ cho nhân viên tuyến đầu làm việc tại các cơ sở cung cấp điện, tự động hóa và cơ điện từ xa.
Hay hệ thống Internet vạn vật (IoT), BIM và dữ liệu lớn đã triển khai nhiều dịch vụ như trạm biến áp kéo kỹ thuật số, quản lý vòng đời cơ sở hạ tầng, phân tích dự đoán và nơi làm việc di động cho công nhân cơ sở hạ tầng .
Trong đó, công nghệ BIM là công nghệ phổ biến trong xây dựng hiện đại, giúp mô phỏng toàn bộ dự án từ giai đoạn thiết kế đến thi công và quản lý vận hành. BIM sẽ tạo ra mô hình 3D của tuyến đường sắt cao tốc, giúp tối ưu hóa việc lập kế hoạch, quản lý tài nguyên và giám sát tiến độ xây dựng. BIM cũng cho phép các bên liên quan theo dõi mọi chi tiết về cấu trúc và kỹ thuật của dự án, đảm bảo tính chính xác và giảm thiểu rủi ro.
Công nghệ IoT có thể được sử dụng để theo dõi các thiết bị xây dựng và thu thập dữ liệu trong thời gian thực. Các cảm biến IoT sẽ giúp giám sát tình trạng của các máy móc xây dựng, quản lý hiệu quả nguồn lực và cải thiện độ an toàn trên công trường. Ngoài ra, IoT có thể giúp theo dõi tình trạng của tuyến đường và hạ tầng sau khi hoàn thành, đảm bảo hoạt động tối ưu và bảo trì hiệu quả.
