Vào đầu những năm 1980, một nhà sinh vật học của Đại học Harvard tên là Edward O. Wilson đã đề xuất một lý thuyết gọi là bệnh ưa thích sinh học: Rằng con người bị thu hút theo bản năng đối với môi trường xung quanh tự nhiên của họ.
Tuy nhiên, nhiều bậc cha mẹ ở thế kỷ 21 sẽ đặt câu hỏi về lý thuyết này, khi họ nhìn thấy con cái của mình thể hiện sở thích rõ ràng là ngồi trên ghế trước màn hình tivi, máy tính, điện thoại, hơn là chơi bên ngoài. Sự thay đổi này phần lớn là do công nghệ, trẻ em Mỹ trung bình dành 4 đến 7 phút mỗi ngày để chơi ngoài trời và hơn 7 tiếng trước màn hình.
Trong nghiên cứu tìm hiểu mối liên hệ tiếp xúc với thiên nhiên ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ em như thế nào, các nhà khoa học đã nghiên cứu 27.372 trẻ em ở Vancouver, Canada từ khi chúng mới sinh cho đến khi 5 tuổi.
Kết quả được công bố trên tạp chí The Lancet Planetary Health cho thấy tất cả trẻ em, bất kể chúng được tiếp xúc với không gian xanh như thế nào, đều phát triển tốt về các kỹ năng ngôn ngữ, năng lực nhận thức và kỹ năng xã hội.
Nhưng điều thú vị là những đứa trẻ sống trong khu dân cư có nhiều thảm thực vật hơn và môi trường tự nhiên phong phú hơn cho thấy sự phát triển tổng thể tốt hơn so với các bạn cùng lứa tiếp xúc hạn chế với không gian xanh.
Thông thường, sống ở các khu đô thị ồn ào và bận rộn có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ vì nó có thể gây ra căng thẳng và rối loạn giấc ngủ. Cây xanh đường phố, công viên và vườn cộng đồng là điều cơ bản quan trọng để giảm tác hại của ô nhiễm không khí và tiếng ồn.
Thời gian dành cho tự nhiên có thể mang lại lợi ích cho tất cả mọi người, nhưng nếu chúng ta muốn con mình có một khởi đầu thuận lợi, điều quan trọng là phải cung cấp một môi trường phong phú thông qua tiếp xúc với thiên nhiên.
Vườn trên sân thượng là một trong những giải pháp giúp trẻ em sống trong môi trường đô thị kết nối với thiên nhiên (Ảnh: Made for minds)
Tiếp cận không gian xanh từ khi còn rất nhỏ có thể giúp đảm bảo sự phát triển tốt về mặt xã hội, tình cảm và tinh thần ở trẻ em.
Hầu hết các nghiên cứu từ các nhà khoa học đều đồng ý rằng những đứa trẻ chơi bên ngoài thông minh hơn, hạnh phúc hơn, tập trung hơn và ít lo lắng hơn so với những đứa trẻ phần lớn thời gian chỉ ở trong nhà. Mặc dù không rõ chính xác hoạt động nhận thức và cải thiện tâm trạng diễn ra như thế nào, nhưng có một số lý do tại sao thiên nhiên lại tốt cho trí não của trẻ em.
Xây dựng sự tự tin: Có vô số cách để tương tác với môi trường ngoài trời, từ công viên đến quảng trường hoặc vườn bách thảo, trẻ em chọn cách đối xử với thiên nhiên đồng nghĩa với việc trẻ có quyền kiểm soát hành động của mình.
Thúc đẩy sự sáng tạo và trí tưởng tượng: Phong cách vui chơi này cho phép trẻ tương tác có ý nghĩa với môi trường xung quanh. Các bạn nhỏ được suy nghĩ tự do hơn, thiết kế các hoạt động của riêng mình và tiếp cận thế giới theo những cách sáng tạo.
Tinh thần trách nhiệm: Các sinh vật sẽ chết nếu bị ngược đãi hoặc không được chăm sóc đúng cách, và việc giao cho một đứa trẻ chăm sóc các bộ phận sống trong môi trường xung quanh. Chúng sẽ học được điều gì sẽ xảy ra khi chúng quên tưới cây hoặc nhổ hoa, bứt rễ cây.
Kích thích trí tò mò: Thiên nhiên tạo ra cảm giác kỳ thú độc đáo cho trẻ em mà không môi trường nào khác có thể cung cấp được. Những hiện tượng xảy ra tự nhiên trong vườn và công viên hàng ngày khiến trẻ em đặt câu hỏi về trái đất và sự sống xung quanh chúng.
Phát triển tốt các giác quan: Tự nhiên có vẻ không hứng thú bằng các trò chơi điện tử, nhưng trên thực tế giúp kích hoạt nhiều giác quan hơn. Các bạn nhỏ có thể nhìn, nghe, ngửi và chạm vào môi trường ngoài trời. Khi những đứa trẻ ngày càng dành ít tiếp xúc môi trường xung quanh tự nhiên, các giác quan của họ bị thu hẹp và điều này làm giảm sự phong phú của trải nghiệm bản thân.
Nguồn: Child Mind Institute, Independent