Ukraine nhận các xe tăng Abrams đầu tiên từ Mỹ
Tổng thống Volodymyr Zelensky ngày 25/9 thông báo Ukraine đã tiếp nhận các xe tăng M1 Abrams đầu tiên từ Mỹ, bày tỏ lòng biết ơn các đồng minh đã thực hiện cam kết. Trước đó, Washington đã cam kết cung cấp cho Kiev 31 xe tăng chủ lực Abrams.
Việc giao lô xe tăng M1 Abrams do Mỹ sản xuất đầu tiên cho Ukraine đã vấp phải nhiều tranh luận về ảnh hưởng của vũ khí này đối với thực tế chiến trường.
Các chuyên gia quân sự Nga và phương Tây chỉ ra nhiều vấn đề đối với xe tăng Abrams, từ trọng lượng, kích thước và độ phức tạp của chúng, cho đến mối đe dọa có thể gặp phải từ máy bay không người lái, pháo binh và xe tăng Nga.
Ukraine đã nhận các xe tăng Abrams đầu tiên từ Mỹ. Ảnh: AFP
Chuyên gia Yann Boivin, cựu chỉ huy một trung đoàn xe tăng Leclerc, cho hay xe tăng Abrams sẽ kém hiệu quả trên chiến trường nếu không được bảo dưỡng kịp thời và đúng cách.
"Hạn chế của xe tăng Mỹ là yêu cầu bảo trì và hậu cần ở mức độ cao. Việc bảo dưỡng động cơ tua-bin đòi hỏi nhân viên có kinh nghiệm", ông Boivin nói, nhấn mạnh rằng các vấn đề về vòng đệm trong buồng chứa đạn và khả năng dễ bị tổn thương trước hỏa lực của đối phương cũng là hai vấn đề lớn đối với xe tăng Abrams.
Cựu chỉ huy quân đội Mỹ ở châu Âu Mark Hertling cảnh báo rằng nếu sử dụng động cơ của xe Abrams không đúng cách, xe tăng có thể phát nổ.
31 chiếc Abrams Mỹ nói cung cấp cho Ukraine đã được sửa đổi so với những chiếc xe tăng do quân đội Mỹ vận hành. Theo Sputnik, có lẽ do Mỹ lo ngại những chiếc xe tăng của họ rơi vào tay Nga và Moscow sẽ đưa chúng về phía sau phòng tuyến và giao cho các kỹ sư quân sự.
Huấn luyện sử dụng Abrams với "tốc độ ánh sáng"
Truyền thông Mỹ đánh giá rằng cách tiếp cận cấp tốc của các nước NATO trong việc hướng dẫn binh sĩ Ukraine sử dụng các thiết bị do liên minh quân sự cung cấp cho Kiev đã dẫn đến việc bảo trì thiết bị kém. Điều này sẽ khiến tỷ lệ hỏng và gặp trục trặc của các hệ thống bên trong vũ khí cao hơn.
Khoảng 200 binh sĩ Ukraine sẽ được đào tạo trong 10-12 tuần để vận hành và sửa chữa xe tăng Abrams . Khoảng thời gian này ngắn hơn nhiều so với 22 tuần mà quân đội Mỹ dành để đào tạo kíp lái và 34 tuần để hướng dẫn người vận hành cách bảo trì và sửa chữa xe tăng.
"Lẽ ra phải mất 8 tháng để huấn luyện, nhưng Ukraine muốn thực hiện trong 12 tuần, nghĩa là chỉ 3 tháng. Đây là điều ngoài sức tưởng tượng", Viktor Litovkin, đại tá quân đội Nga đã nghỉ hưu, trả lời khi được hỏi về mức độ thực tế của việc huấn luyện binh sĩ sử dụng Abrams trong khoảng thời gian ngắn như vậy.
"Ngay cả những binh sĩ giỏi nhất, được huấn luyện nhanh nhất cũng không thể làm chủ được chiếc xe tăng này trong 3 tháng, bởi vì họ chưa bao giờ sử dụng loại xe tương tự trước đây", ông Litovkin nói, nhấn mạnh rằng những chiếc xe tăng thời Liên Xô mà Ukraine thường sử dụng có nguyên lý hoạt động khác rất nhiều so với xe tăng của NATO.
"Một người lái xe tăng giỏi cần phải biết rõ cỗ máy mình điều khiển".
Theo ông Litovkin, rào cản về ngôn ngữ cũng là một thách thức đáng kể khi binh sĩ Ukraine sử dụng xe Abrams do mọi thứ bên trong xe tăng đều bằng tiếng Anh.
Những khó khăn khi vận hành Abrams ở Ukraine
Cựu Đại tá Litovkin cũng chỉ ra rằng các binh sĩ Ukraine mà Mỹ huấn luyện để vận hành xe tăng Abrams có thể sẽ chịu thương vong trong các trận giao tranh trong tương lai. "Vậy ai sẽ là người thay thế họ?", ông Litovkin đặt câu hỏi.
"Rất có khả năng những chiếc xe tăng này sẽ được vận hành bởi lính đánh thuê phương Tây. Không nhất thiết phải từ Mỹ, mà từ bất kỳ quốc gia nào khác, những nơi từng sử dụng xe tăng Abrams, chẳng hạn như Ba Lan", ông Litovkin nói.
Điều này không phải là chưa từng xảy ra. Cuối tuần trước, các lực lượng Nga thông báo đã phá hủy một xe tăng Leopard do Đức cung cấp cho Ukraine, ở Zaporozhye do một đội nói tiếng Đức điều khiển.
Ông Litovkin cho biết, Ukraine không chỉ gặp khó khăn trong việc vận hành xe tăng Abrams, mà còn về việc bảo trì. "Abrams là một loại xe tăng rất thất thường, với động cơ tua-bin khí hiệu suất cao sử dụng nhiên liệu máy bay và lớp giáp thường bị ảnh hưởng bởi các vấn đề kỹ thuật đặc biệt".
"Ukraine sẽ lấy nhiên liệu ở đâu? Xe tăng Abrams phải được làm sạch thường xuyên vì bộ lọc của nó rất thất thường với bụi bẩn tích tụ trong đó vào những tháng mùa thu và mùa đông. Chưa kể chiếc xe tăng này rất đồ sộ, nặng tới hơn 70 tấn. Những cây cầu ở Ukraine khó có thể chống đỡ sức nặng này. Ngoài ra, xe tăng Abrams có thể mắc kẹt trong bùn lầy, đặc biệt là vào mùa thu. Trong khi đó, xe tăng Nga nhẹ hơn 20 tấn nên không gặp nhiều khó khăn khi di chuyển trên chiến trường", ông Litovkin cho hay.
Khi xe tăng Abrams bị hỏng hoặc mắc kẹt trên chiến trường, chúng có thể ngay lập tức trở thành mục tiêu của quân đội Nga được trang bị vũ khí chống tăng cầm tay, súng cối, pháo binh và UAV cảm tử.
"Vì vậy, tôi nghĩ rằng xe tăng Abrams sẽ không đóng vai trò quan trọng trong chiến tranh hiện đại", ông Litovkin nói.