Khai quật "Thần thú trấn thủy". Ảnh: Sohu
Vật thể 8 tấn bí ẩn
Mùa đông năm 1973, thành phố Thành Đô, tỉnh Tứ Xuyên, Trung Quốc đã lên kế hoạch chuẩn bị xây dựng một tòa nhà viễn thông tại quảng trường Thiên Phủ. Tuy nhiên, trong quá trình đào đất xây móng, đội thi công đã phát hiện một tảng đá rất lớn dưới lòng đất.
Các công nhân đóng cọc cho biết, mặc dù Thành Đô thuộc khu vực đồng bằng nhưng thỉnh thoảng những tảng đá lớn vẫn xuất hiện sâu trong lớp đất ngầm. Họ thường gọi những tảng đá đơn lẻ như thế là "đá cô đơn".
Tuy nhiên "hòn đá cô đơn" được phát hiện lần này có chút khác lạ. Sau khi dọn sạch đất trên bền mặt, các công nhân phát hiện tảng đá này có dấu vết chạm khắc nhân tạo. Hơn nữa nó còn trông giống như một con vật.
Đội thi công không dám lơ là đã lập tức báo cáo tình hình với Ban Di tích văn hóa. Khi đội khảo cổ đến thăm dò, tảng đá lúc ấy mới chỉ lộ ra 4 chân hướng lên trời, vì chưa nhìn thấy bộ phận nào khác nên không thể phân biệt được đó là con vật gì. Vậy nhưng các chuyên gia suy luận rằng rất có thể con thú đá này là một "Thần thú trấn thủy".
Cận cảnh quá trình khai quật "Thần thú". Nguồn: Sohu
Các nhà khảo cổ vốn muốn khai quật ngay lúc đó nhưng bên thi công cho rằng con vật đã được chôn quá sâu, trọng lượng của nó lại vượt quá tầm nâng của tất cả các cần cẩu trên công trường thời bấy giờ nên gần như bất khả thi.
Sở Di tích Văn hóa tỉnh Tứ Xuyên đành quyết định giữ nguyên hiện trạng và tiếp tục xây dựng tòa nhà viễn thông 6 tầng trên đó.
Cuốn "Nghiên cứu di tích lịch sử Thành Đô Thành Phương" năm đó cũng ghi lại rằng: "Khi xây dựng tòa nhà viễn thông, người ta đã đào được một con quái thú bằng đá, nhưng nặng quá không thể lấy ra được. Nó đã trở thành móng của tòa nhà."
Vậy chính xác thì con thú đá chôn dưới nền móng tòa nhà viễn thông khi ấy là gì? Nó có thực sự là một "Thần thú trấn thủy" như các chuyên gia đã suy luận?
Câu trả lời vẫn được bỏ ngỏ cho tới 40 năm sau, năm 2013!
Tê giác đá được đưa lên khỏi mặt đất. Nguồn: Sohu
'Thần thú trấn thủy'
Năm 2010, tòa nhà viễn thông khi ấy 38 tuổi đã không thể theo kịp sự phát triển của thời đại. Chính quyền thành phố quyết định phá bỏ nó để xây dựng Nhà hát lớn Tứ Xuyên.
Vào mùa đông năm 2012, khi móng của Nhà hát lớn được xây dựng, đoàn khảo cổ đã sớm có mặt ở hiện trường với hy vọng nhìn thấy thần thú 40 năm trước. Đúng như kỳ vọng, khi đào đến độ sâu hơn 3m, con thú đá năm nào đã lộ diện.
Đầu năm 2013, quá trình khai quật hoàn thiện. Thần thú đã hoàn toàn hiện ra trước mặt hậu thế với hình hài một con tê giác khổng lồ và dũng mãnh. Con tê giác này có chiều dài 3,3m; cao 1,7m và nặng tới hơn 8 tấn. Nó có hình dáng rất tinh xảo, hông tròn, tứ chi cứng cáp, trên thân có chạm khắc hoa văn nhưng đã bị bong tróc sau hàng ngàn năm mưa gió.
Tê giác đá được trưng bày ở viện bảo tàng. Nguồn: Sohu
Thời xa xưa, khi người cổ đại nhìn thấy những con tê giác khổng lồ bơi trong nước, thấy sừng tê giác tách sóng như chẻ đôi dòng nước, họ đã hình thành nên một tín ngưỡng về thần thú có khả năng trị thủy.
Theo các ghi chép lịch sử như "Thục Vương bút ký" và "Thục Chí", vào thời nhà Tần, đồng bằng Thành Đô thường xuyên xảy ra lũ lụt, nhân dân đói khổ lầm than. Tần Thủy Hoàng khi ấy đã bổ nhiệm Lý Băng làm Thái thú với trọng trách kiểm soát công việc trị thủy.
Sau khi khảo sát địa hình và thủy văn, Lý Băng đã kiến tạo một dòng chảy khổng lồ trên dòng Mân Giang hay còn được biết đến với cái tên Đô Giang Yểm và kiểm soát thành công lũ lụt ở đồng bằng Thành Đô, biến đất Thục trở thành vùng đất trù phú nhất thời bấy giờ.
Khi ấy ông cũng đã ra lệnh tạc 5 con tê giác đá làm thần thú trấn thủy, 2 con được chở đến Thành Đô và 3 con được đặt ở Đô Giang Yểm.
Các chuyên gia phán đoán rằng rằng con tê giác đá được khai quật ở Thành Đô này có lẽ là một trong những thần thú được nhà Tần sử dụng để trị thủy khi ấy. Đây cũng là con tê giác đá lớn nhất và được phát hiện sớm nhất ở vùng Tây Nam Trung Quốc cho đến nay.
Bài viết tham khảo từ Sohu