Phát hiện xác ướp trên đỉnh kim tự tháp
Theo Smithsonian Mag, trong lần khai quật đầu năm 2023, tại khu di chỉ khảo cổ Huaca Pucllana, Peru, các nhà khảo cổ học đã bất ngờ phát hiện một xác ướp thuộc văn hóa Ychsma. Xác ướp này nằm yên nghỉ trên đỉnh kim tự tháp bằng đất sét cao hơn 21 m tại quận Miraflores của thủ đô Lima.
Xác ướp được đặt trong một phòng mộ khá nông, bên cạnh là những vật dụng quan trọng: hai chiếc bình gốm và một tấm vải bọc các vật phẩm kim loại. Điểm đặc biệt khiến các nhà khảo cổ bất ngờ đó là mái tóc và hàm răng của xác ướp vẫn còn nguyên vẹn. Xác ướp với mái tóc dài màu nâu cho thấy quy trình ướp xác tinh vi và kỹ lưỡng của văn hóa Ychsma, mặc dù giới tính vẫn là một ẩn số.
Cận cảnh xác ướp được tìm thấy trên đỉnh kim tự tháp ở Peru. (Ảnh: ABC News)
Chia sẻ với ABC news, nhà khảo cổ học Mirella Ganoza cho biết, từ những tàn tích còn sót lại họ đưa ra nhận định ban đầu xác ướp có niên đại khoảng 1.000 năm tuổi, thuộc nền văn hóa Ychsma. Để tạo ra ngôi mộ, một phần công trình bị phá hủy.
Vào thời điểm đó, người Ychsma sống ở khu vực này được cho là đã xây dựng ít nhất 16 kim tự tháp và thống trị bờ biển miền Trung của Peru cho tới khi Đế quốc Inca trỗi dậy.
Còn khu di chỉ khảo cổ xây vào khoảng năm 500 sau Công nguyên, nằm ở trung tâm Miraflores.
Video tìm thấy xác ướp nghìn năm tuổi còn nguyên tóc trên đỉnh kim tự tháp (Nguồn: New York Post).
Huaca Pucllana, một công trình lịch sử với những bức tường gạch đất nung chứa đựng nhiều bí mật của ba văn hóa: Lima, Wari và cuối cùng là Ychsma. Khu vực này đã trải qua 3 thời kỳ sinh sống trong kỷ nguyên trước khi thực dân Tây Ban Nha xâm lược. Thời kỳ đầu tiên là nền văn hóa Lima, những người xây dựng và định cư tại Huaca Pucllana từ năm 400 đến năm 700. Tiếp theo là nền văn hóa Huari (năm 800 - 900). Cuối cùng, bằng chứng về nền văn hóa Ychsma ở Huaca Pucllana được tìm thấy từ đầu thiên niên kỷ thứ hai.
Công trình gồm 7 bậc nằm xen kẽ, được những người thuộc nền văn hóa Lima thuộc vùng ven biển miền Trung của Peru xây dựng. Nơi đây từng là trung tâm lễ nghi trước khi biến thành nghĩa trang.
Toàn cảnh Huaca Pucllana, di chỉ khảo cổ trong khu dân cư nơi phát hiện xác ướp 1.000 năm tuổi. (Ảnh: ABC News)
Vị trí của xác ướp cho thấy người này có thể đã giữ một vị thế quan trọng trong xã hội cổ đại. Dù thông tin về tuổi tác và vai trò còn bỏ ngỏ, nhưng sự hiện diện của họ trên đỉnh kim tự tháp đã kể lên câu chuyện về quan niệm sống, cái chết và tâm linh của những người xưa.
Qua sự kết hợp giữa công nghệ hiện đại và kiến thức truyền thống, các nhà khảo cổ đang từng bước giải mã những bí ẩn còn sót lại, hứa hẹn mang đến nhiều hiểu biết sâu sắc về văn hóa Ychsma và lịch sử của khu vực.
*Nguồn: Smithsonian Mag
