Tổng thống Nga Putin, Bộ trưởng Quốc phòng Shoigu và Tổng tham mưu trưởng quân đội Nga Valery Gerasimov. Ảnh: Getty Images
Theo đánh giá của Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW - tổ chức tư vấn phi lợi nhuận có trụ sở tại Washington D.C), việc lãnh đạo Chechnya, Ramzan Kadyrov đe dọa di chuyển lực lượng của mình đến Bakhmut từ các khu vực khác của chiến tuyến có thể là một động thái nhằm gây sức ép lên bộ chỉ huy quân sự Nga trong việc cung cấp đạn dược cho lính đánh thuê Wagner.
Khi Tổng tham mưu trưởng quân đội Nga Valery Gerasimov buộc phải nhượng bộ trước yêu cầu của hai thủ lĩnh chiến đấu này, những nghi ngờ đã nảy sinh về khả năng Nga có thể tiến hành một chiến dịch phòng thủ phối hợp dọc theo toàn bộ chiến tuyến.
Theo báo cáo của ISW, hôm 6/5, ông Kadyrov đã công bố một bức thư trong đó yêu cầu Tổng thống Nga Vladimir Putin ra lệnh cho Bộ trưởng Quốc phòng Sergei Shoigu và người đứng đầu Rosgvardia (Vệ binh Quốc gia Nga) Viktor Zolotov cho phép tái triển khai các đơn vị Akhmat của Chechnya từ "các khu vực khác" đến các vị trí của Wagner ở khu vực Bakhmut.
ISW lưu ý rằng việc rút các tay súng Chechnya khỏi các khu vực khác của mặt trận có thể sẽ gây rủi ro cho các tuyến phòng thủ của Nga, điều mà Tướng Gerasimov và Bộ trưởng Shoigu hoặc Tổng thống Putin dường như không muốn chấp nhận.
Nga đã xây dựng một tuyến phòng thủ kiên cố dài hơn 800 km ở Ukraine. Ảnh: Maxar
ISW nói rằng các đơn vị Akhmat trước đó đã được phát hiện gần Bilohorivka trên mặt trận Svatove-Kreminna và ở Vùng Zaporizhzhia. Việc họ rút lui khỏi các vị trí này có thể làm suy yếu các nỗ lực phòng thủ của Nga trước cuộc phản công tiềm tàng của Ukraine.
ISW tin rằng, Bộ trưởng Shoigu và Tổng tư lệnh lực lượng Nga ở Ukraine, Tướng Gerasimov, những người luôn trung thành với mệnh lệnh từ Điện Kremlin, có thể đã quyết định phân bổ đạn dược cho Wagner theo chỉ thị của Tổng thống Nga.
Báo cáo của ISW nêu rõ: "Rõ ràng, những nỗ lực cùng gây sức ép thành công của Kadyrov và Prigozhin cho thấy rằng ông Gerasimov không thực sự kiểm soát toàn bộ quân đội Nga ở Ukraine, mặc dù trên thực tế ông ta là chỉ huy trên danh nghĩa của toàn bộ chiến trường.
Ông Gerasimov có thể đã cố gắng kiểm soát tất cả những điều bất thường của Nga vào mùa đông năm 2023, nhưng đã thất bại ngay cả trước khi ông mất đi sự ủng hộ của Tổng thống Putin trong mùa xuân".
Theo ISW, ông Kadyrov có thể đã ủng hộ những nỗ lực của Wagner gây sức ép lên bộ chỉ huy quân sự Nga nhằm khôi phục vị trí của mình đối với Điện Kremlin.
Ông Kadyrov được cho là từng giữ một vị trí có ảnh hưởng trong vòng thân cận của Tổng thống Putin cho đến khi dường như mất đi sự ủng hộ, có thể là do lực lượng Chechnya đóng một vai trò hạn chế ở Ukraine vào mùa thu - đông năm 2022.
Ông Kadyrov có thể coi lời đe dọa rút khỏi Bakhmut của thủ lĩnh Wagner, ông Prigozhin, như một cơ hội để chứng minh tính hiệu quả lực lượng của mình trong bối cảnh lực lượng Nga không thể giành được những chiến thắng quyết định trong cuộc tấn công đông - xuân.
Phương tiện mang biểu tượng chữ Z của lực lượng Nga ỏ Ukraine. Ảnh: Getty Images
ISW tin rằng việc Tướng Gerasimov cần đàm phán với ông Prigozhin và Kadyrov cho thấy các vấn đề trong chuỗi chỉ huy của quân đội Nga sẽ ảnh hưởng đến khả năng chống lại cuộc phản công của Ukraine.
Báo cáo của ISW cho rằng: "Việc Tướng Gerasimov cần đàm phán với các chỉ huy cấp dưới và khả năng gây áp lực của các chỉ huy này cho thấy các vấn đề trong chuỗi chỉ huy ảnh hưởng đáng kể đến khả năng của quân đội Nga trong việc tiến hành các hoạt động phối hợp trên toàn chiến trường.
Vị trí chỉ huy - về nguyên tắc, Tổng tư lệnh nên cho phép ông Gerasimov chỉ huy bất kỳ đơn vị hoặc chỉ huy lực lượng nào của Nga ở Ukraine, ngay cả chỉ huy của các lực lượng không chính quy như Wagner và Akhmat".
Thủ lĩnh Wagner và lãnh đạo Chechnya dường như có thể đưa ra các quyết định về cơ bản là độc lập với chiến binh của mình, nhưng hiện tượng này trở nên rõ ràng hơn khi các lực lượng này có quyền kiểm soát trên thực tế ngày càng lâu đối với các khu vực nhất định của mặt trận.
Theo ISW, những diễn biến trên đặt ra câu hỏi về khả năng của Nga trong việc điều phối một chiến dịch phòng thủ chặt chẽ trên toàn bộ chiến trường. Các chỉ huy quân sự Nga dường như ngày càng giao trách nhiệm về các bộ phận khác nhau của chiến tuyến ở Ukraine cho các chỉ huy khác nhau, trong khi quyền lực của tổng chỉ huy chiến trường tiếp tục giảm dần.
"Việc Tướng Gerasimov giảm khả năng kiểm soát các chỉ huy của mình có thể sẽ hạn chế hơn nữa khả năng của quân đội Nga trong việc tiến hành các hoạt động phối hợp trải dài trên nhiều lĩnh vực trách nhiệm".