Tờ New York Times (NYT) hôm 16/12 đưa tin, tình báo Israel đã thu được thông tin chi tiết toàn diện về các hoạt động tài chính rộng lớn của Hamas vào năm 2018 nhưng không làm gì để ngăn chặn dòng tiền cho nhóm chiến binh này.
NYT dẫn lời các quan chức Israel và Mỹ cho biết, những khoản tiền tương tự này có thể là chìa khóa cho sự chuẩn bị của Hamas cho các cuộc tấn công chết người vào Israel ngày 7/10.
Sinh viên Palestine vẫy cờ ủng hộ Hamas trong một cuộc biểu tình tại Đại học Birzeit, gần thành phố Ramallah ở Bờ Tây, ngày 19/5/2022. Ảnh: Flash90
Tài sản của Hamas rải khắp thế giới
Theo NYT, các tài liệu được tìm thấy trên máy tính của một quan chức cấp cao Hamas đã liệt kê các tài sản trị giá hàng trăm triệu USD trên khắp thế giới của nhóm này.
Các tài liệu chỉ ra các công ty Sudan thuộc sở hữu của Hamas chuyên kinh doanh khai thác mỏ, chăn nuôi gà và xây dựng đường sá, hai tòa nhà chọc trời thuộc sở hữu của nhóm này tại UAE và các liên doanh kinh doanh liên quan đến tài sản khác ở Algeria và Thổ Nhĩ Kỳ.
Theo NYT, mặc dù cả Jerusalem và Washington đều có quyền truy cập vào các tài liệu và có khả năng cắt nguồn tài chính của Hamas, nhưng đã không thực hiện bất kỳ hành động nào. Chính phủ hai nước đều cho rằng Hamas quan tâm đến việc cai trị Dải Gaza hơn là gây xung đột với Israel.
Udi Levy - cựu giám đốc bộ phận chiến tranh kinh tế thuộc cơ quan tình báo Mossad của Israel - nói với NYT rằng: "Mọi người đang nói về những thất bại của hoạt động tình báo vào ngày 7/10, nhưng không ai nói về việc không ngăn được dòng tiền. Chính tiền, tiền đã cho phép điều này [cuộc tấn công của Hamas vào Israel] xảy ra."
Levy là thành viên của nhóm điều tra tài chính khủng bố có tên là Lực lượng Đặc nhiệm Harpoon, nhóm đã theo dõi dòng tiền của Hamas trong nhiều năm. Đến năm 2015, nhóm này đã tìm thấy cái mà họ gọi là "danh mục đầu tư bí mật" của Hamas. Có thời điểm, tổng số tiền lên tới khoảng 500 triệu USD.
Levy cho biết, vào năm 2015, ông đã đích thân thông báo với Thủ tướng Benjamin Netanyahu về tình hình tài chính của Hamas.
Levy nói với NYT: "Tôi có thể chắc chắn với bạn rằng tôi đã nói chuyện với ông ấy về điều này. Nhưng ông ấy không quan tâm nhiều đến điều này."
Levy cho biết thêm, ngay sau đó, người đứng đầu Mossad lúc đó là Yossi Cohen đã giải tán Lực lượng Đặc nhiệm Harpoon như một phần của kế hoạch tái tổ chức cơ quan tình báo này.
Các đặc vụ tình báo sau đó tiếp tục theo dõi nguồn tiền của Hamas, nhưng không có cơ chế hỗ trợ tương tự như lực lượng đặc nhiệm trước đây.
Người Palestine chụp ảnh lưu niệm với vũ khí trong một cuộc triển lãm được Hamas tổ chức tại thành phố Gaza vào ngày 30/6/2023. Ảnh: AFP
Trừng phạt Hamas không phải là ưu tiên
Theo NYT, vào năm 2018, Israel đã giành được quyền truy cập vào sổ sách do một kế toán tên là Mahmoud Ghazal tạo ra, cuốn sổ này đã miêu tả rất rõ ràng về sức mạnh tài chính của Hamas.
"Đó là một bước đột phá lớn. Hamas có thể núp sau những nhân vật tiếng tăm và các cổ đông, nhưng tiền luôn lên tiếng", một quan chức Israel nói vào thời điểm đó.
Cùng lúc đó, Ả Rập Saudi đã bắt giữ Ghazal - người đang cư trú tại nước này, sau khi hồ sơ công ty tiết lộ sự tham gia của ông ta và những người khác vào 18 công ty được nhắc đến trong tài liệu kế toán nói trên.
Theo NYT, sau những phát hiện này, nhóm điều tra của Israel đã chia sẻ những phát hiện của họ với các đối tác Mỹ với hy vọng rằng nó sẽ dẫn đến các biện pháp trừng phạt tài chính.
Tuy nhiên, cả Israel và Mỹ đều không theo đuổi phương án này vì các quan chức cấp cao ở Israel đang thúc ép Mỹ áp đặt các lệnh trừng phạt đối với Iran.
Cùng năm 2018, Thủ tướng Israel Netanyahu quyết định cho phép hàng triệu USD vào Dải Gaza thông qua Qatar, tin rằng điều đó sẽ khiến Hamas im lặng và không gây chiến.
Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu. Ảnh: AP
Phải đến tháng 5/2022, Bộ Tài chính Mỹ mới công bố các biện pháp trừng phạt đối với mạng lưới tài chính đang mở rộng của Hamas.
Vào thời điểm đó, Elizabeth Rosenberg - trợ lý bộ trưởng phụ trách tài trợ khủng bố và tội phạm tài chính của Bộ Tài chính Mỹ - cho biết: "Hamas đã tạo ra một khoản doanh thu khổng lồ thông qua danh mục đầu tư bí mật của mình, đồng thời gây bất ổn cho Gaza - nơi đang phải đối mặt với điều kiện kinh tế và cuộc sống khắc nghiệt."
Theo NYT, tất cả những cá nhân bị Mỹ trừng phạt vào năm 2022 đều có tên trong sổ cái tài chính do tình báo Israel cung cấp cho Mỹ nhiều năm trước đó.
Trả lời phỏng vấn NYT, Tamir Pardo - người từng đứng đầu Mossad giai đoạn 2011-2016 - cho biết, ông không biết chuyện gì đã xảy ra sau khi từ chức, lúc đó người kế nhiệm ông là Cohen đã giải tán Lực lượng Đặc nhiệm Harpoon.
Pardo nói: "Tôi tin rằng nếu ai đó điều tra dòng tiền và ngăn chặn nó, thì chúng ta sẽ không nhìn thấy kết quả như những gì chúng ta thấy ngày nay."
Chịu tổn thất nặng nề, Israel đề nghị nối lại đàm phán: Thủ tướng Netanyahu dù áp lực vẫn muốn diệt Hamas