Xe tăng Merkava 4 là xương sống của Lực lượng Phòng vệ Israel. Ảnh: Bộ Quốc phòng Israel
Israel đang triển khai xe tăng chiến đấu chủ lực Merkava 4 trong khuôn khổ chuẩn bị cho các hoạt động trên bộ chống lại Hamas. Merkava 4 được coi là một trong những xe tăng mạnh nhất thế giới về khả năng phòng thủ và hỏa lực.
Xe tăng Merkava của Israel cũng đã được sử dụng trong những ngày đầu tiên lực lượng Hamas tấn công vào lãnh thổ Israel. Trong những ngày đầu tiên của cuộc xung đột, một số lượng xe tăng Merkava 4 không được tiết lộ được cho là đã bị lực lượng Hamas phá hủy hoặc thu giữ, theo thông tin được công bố trên mạng xã hội.
Tháng 9/2023, Israel trình làng xe tăng chiến đấu chủ lực thế hệ tiếp theo, Merkava Mark 5, còn được gọi là "Barak" (có nghĩa là "tia chớp" trong tiếng Do Thái). Loại xe tăng mới này dự kiến sẽ thay thế tất cả dòng Merkava 4 trong Lữ đoàn xe tăng của Israel vào cuối năm 2025. Xe tăng Barak bao gồm các tính năng tiên tiến nhằm nâng cao khả năng sống sót và khả năng phòng thủ.
Merkava Mark 5 được nhiều người coi là một trong những xe tăng hàng đầu trên thế giới hiện nay. Một trong những lý do chính cho sự khác biệt này là Hệ thống Bảo vệ Chủ động Trophy. Hệ thống này góp phần khẳng định Merkava Mark 4 là một trong những xe tăng tốt nhất thế giới, mang đến khả năng phòng thủ tuyệt vời trước hàng loạt mối đe dọa khác nhau. Hệ thống bảo vệ tiên tiến này được thiết kế để đánh chặn và vô hiệu hóa đạn pháo tấn công trước khi chúng có thể gây thiệt hại cho xe tăng, từ đó nâng cao đáng kể khả năng sống sót của xe tăng trên chiến trường.
Một yếu tố khác nhấn mạnh sự nổi bật của Merkava là thiết kế tập trung vào khả năng sống sót của kíp thủ. Trong bối cảnh Israel, với dân số tương đối nhỏ, việc giảm thiểu thương vong là điều hết sức quan trọng. Việc tập trung vào sự an toàn của tổ lái được thể hiện rõ trong nhiều lựa chọn thiết kế khác nhau, chẳng hạn như việc đặt động cơ ở phía trước xe tăng, giúp cung cấp thêm một lớp bảo vệ cho khoang tổ lái.
Hơn nữa, Merkava Mark 4 tự hào có các tính năng tiên tiến giúp nâng cao hỏa lực, tính linh hoạt và khả năng chiến đấu tổng thể. Pháo chính cỡ nòng 120 mm đầy uy lực, kết hợp với hệ thống nhắm mục tiêu hiện đại, cho phép nó tấn công và vô hiệu hóa xe tăng và công sự của đối phương một cách hiệu quả. Ngoài ra, thiết kế của xe tăng này cho phép chở được thêm một số binh sĩ, tăng thêm tính linh hoạt trong các tình huống chiến đấu.
Khi nói đến hỏa lực, Merkava 4 được trang bị pháo nòng trơn 120 mm cải tiến do Tập đoàn Công nghiệp Quân sự Israel phát triển. Pháo thế hệ tiên tiến này là sự nâng cấp từ Merkava 3. Nó được trang bị lớp cách nhiệt Vidco giúp giảm thiểu độ ma sát của nòng do các yếu tố môi trường và điều kiện bắn. Nó có thể bắn nhiều loại đạn khác nhau, bao gồm cả đạn có độ xuyên thấu cao và đạn dẫn đường. Bộ nạp đạn của xe tăng có thể tiếp nhận được loại đạn bán tự động.
Xe tăng có khả năng mang theo 48 viên đạn, mỗi viên được đựng trong thùng bảo vệ. Ngoài ra, Merkava 4 còn được trang bị súng máy 7,62mm và hệ thống súng cối 60mm điều khiển từ bên trong, có khả năng bắn cả đạn nổ và đạn phát sáng ở cự ly lên tới 2.700 mét.
Về khả năng phòng thủ, Merkava 4 thể hiện một loạt tính năng bảo vệ tiên tiến. Thiết kế của xe tăng ưu tiên sự an toàn của tổ lái, với khoang động cơ và một bình xăng nằm ở phía trước, giúp tăng thêm một lớp giáp. Thân xe tăng được thiết kế lại để tăng cường khả năng bảo vệ với lớp giáp phía trước.
Một tính năng đáng chú ý là lớp giáp đặc biệt bao phủ tháp pháo, bảo vệ xe tăng trước nhiều mối đe dọa khác nhau, bao gồm tên lửa dẫn đường chính xác và vũ khí chống tăng tấn công mạnh nhất hiện nay. Mặt dưới của thân xe tăng có thêm lớp giáp để chắn mìn. Xe tăng còn được trang bị Hệ thống bảo vệ chủ động Trophy, cung cấp phạm vi bao phủ 360° trước các mối đe dọa như tên lửa chống tăng, tên lửa và đạn nổ lõm chống tăng (HEAT). Khi mối đe dọa được phát hiện, nó sẽ được theo dõi, phân loại và tính toán điểm chặn tối ưu trước khi triển khai biện pháp đối phó.
Về khả năng cơ động, Merkava 4 được trang bị động cơ diesel GD 883 V-12, công suất 1.500 mã lực, tăng 25% công suất so với động cơ 1.200 mã lực của Merkava 3. Động cơ này được sản xuất bởi công ty MTU của Đức và được sản xuất theo giấy phép của General Dynamics Land Systems ở Mỹ.
Xe tăng cũng có hộp số 5 cấp tự động, một bản nâng cấp so với Merkava 3. Hệ thống truyền động do Renk sản xuất kết hợp với động cơ mạnh mẽ của xe tăng đảm bảo khả năng di chuyển nhanh nhẹn và linh hoạt trên nhiều địa hình khác nhau. Việc thiết kế lại thân xe tăng không chỉ tăng cường khả năng bảo vệ mà còn cải thiện tầm quan sát của người lái. Xe tăng cũng được tích hợp camera để có thể lái lùi.