Gần đây, trước thông tin Tập đoàn Cảng Quốc tế Thượng Hải của Trung Quốc đang có dự định "thâu tóm" cảng chiến lược Haifa của Israel, một số chuyên gia nước này đã bày tỏ lo ngại về tham vọng bành trướng của Trung Quốc và những hệ lụy trong mối quan hệ giữa Israel và Mỹ.
Theo Ynet, dự kiến cảng Haifa sẽ được khánh thành và đưa vào sử dụng năm 2021 theo một hợp đồng vận hành 25 năm được kí kết giữa chính phủ Israel và công ty Trung Quốc.
Bên cạnh đó, theo Haaretz, một công ty khác của Trung Quốc cũng vừa trúng thầu xây dựng một cảng mới tại thành phố Ashdod ở phía Nam Israel.
Theo Times of Israel (TOI), cảng Haifa nằm gần vị trí của căn cứ hải quân Israel tại Địa Trung Hải, nơi được cho là kho tàu ngầm hạt nhân của nước này.
Vì lí do trên, một số chuyên gia Israel đã đề xuất chính phủ điều tra về những vấn đề an ninh tiềm ẩn khi đồng ý cho Trung Quốc hiện diện tại khu vực này.
Tại hội nghị về an ninh hàng hải Haifa hồi cuối tháng 8 vừa qua, ông Shaul Chorev, cựu đô đốc Hải quân Israel - đồng thời là Chủ tịch Ủy ban Năng lượng Hạt nhân của nước này, đã nêu ý kiến rằng chính phủ nhà nước Do Thái cần có một cơ chế mới để theo dõi các hoạt động đầu tư của Trung Quốc nhằm đảm bảo an ninh của Israel không bị Bắc Kinh đe dọa.
Ông Chorev cho rằng chính phủ Israel đang quá tập trung vào kinh tế nên chưa suy nghĩ thấu đáo về mức độ ảnh hưởng của dự án cảng Haifa đối với an ninh nước này. Ông cũng cho rằng dự án trên có khả năng "giới hạn hoặc ngăn cản" mối quan hệ quân sự giữa Mỹ và Israel.
Điều đáng chú ý là hội nghị trên cũng có sự tham gia của nhiều cựu quan chức cấp cao Lầu Năm Góc và hải quân Mỹ. Những vị này cho rằng Israel hẳn là đã "mất trí" khi cho Trung Quốc thâu tóm cảng Haifa, đồng thời họ còn đe dọa rằng một khi Trung Quốc hiện diện tại Israel, thì mối quan hệ của Hải quân Israel và Hạm đội 6 của Mỹ sẽ không thể thân thiết như trước nữa.
Hiện nay mối quan hệ quân sự của Israel và Mỹ có vai trò rất quan trọng trong tiến trình hòa bình Trung Đông, nên bất kì "sứt mẻ" nào cũng sẽ có ảnh hưởng không nhỏ đối với Israel.
Tướng Hải quân về hưu Gary Roughead cho biết ông này ủng hộ Mỹ và Israel hợp tác, tuy nhiên việc Trung Quốc thâu tóm cảng chiến lược Haifa đồng nghĩa với việc các tàu chiến của Mỹ không thể tiếp tục ghé đến căn cứ hải quân gần đó của Israel như trước đây.
Cụ thể, theo ông Roughead, Mỹ lo ngại rằng công ty Trung Quốc vận hành cảng Haifa có thể theo dõi các hoạt động của tàu chiến Mỹ từ vị trí này, đồng thời nắm được các hoạt động sửa chữa, bảo trì tàu chiến Mỹ, tiếp cận các bộ phận trong quá trình bảo dưỡng và với thủy thủ đoàn.
"Hệ thống liên lạc và thông tin được lắp đặt tại cảng [Haifa] có thể sẽ bị gắn các thiết bị theo dõi [của Trung Quốc], ảnh hưởng đến việc truyền tin và liên lạc của quân đội Mỹ", ông Roughead nói.