Động thái hiếm hoi và bất thường của Israel
Theo nguồn tin quan chức Mỹ của WSJ, lực lượng đặc nhiệm Israel đã tiến hành một cuộc đột kích hiếm hoi tại Syria hồi đầu tuần qua, khiến 16 người thiệt mạng. Mục tiêu là một nhà máy tên lửa bị nghi ngờ của Iran, sản xuất để cung cấp cho nhóm vũ trang Hezbollah ở Liban.
Lâu nay, quân đội Israel vẫn tiến hành các cuộc không kích tại Syria nhằm tìm cách làm gián đoạn "dòng chảy" tên lửa dẫn đường và công nghệ của Iran cho Hezbollah, trong khi nhóm này hiện đang thực hiện nhiều cuộc tấn công tên lửa vào phía Bắc Israel.
WSJ cho rằng hoạt động của Israel gần đây là bất thường bởi quy mô đầy tham vọng của cuộc tấn công và sự tham gia của binh lính, bên cạnh nỗ lực không kích.
Các quan chức Israel đã thông báo cho Mỹ về kế hoạch của họ trước khi thực hiện hoạt động gần thành phố Masyaf phía Tây của Syria nhưng không nói rõ cách thức hoặc thời điểm nó diễn ra, quan chức Mỹ cho hay.
"Cuộc tấn công này có quy mô lớn và rất bất thường", Andrew Tabler, cựu giám đốc về Syria tại Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ, nghiên cứu viên cao cấp tại Viện Nghiên cứu Washington cho biết. "Điều này cho thấy [Tổng thống Bashar al-] Assad và chính quyền Syria vẫn ở trong Trục Kháng cự ngay cả khi ông Assad cho phép Iran thực hiện rất ít chiến dịch từ Syria sau vụ tấn công của Hamas vào Israel ngày 7/10".
Thông tin về vụ tấn công của Israel bắt đầu xuất hiện hồi đầu tuần bao gồm một bài đăng từ trang tin tức của phe đối lập Syria TV, trong đó nói rằng lực lượng Israel đã tiếp cận bằng cách trượt xuống từ trực thăng đang bay.
Charles Lister thuộc Viện nghiên cứu về Trung Đông, quan sát viên theo dõi sát sao diễn biến tại hiện trường, nói rằng cuộc đột kích của Israel nhằm vào một nhà máy bên trong núi, chuyên phát triển tên lửa và rocket.
Theo ông Lister, cơ sở này do Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) kiểm soát và là một phần trong tổ hợp quân sự lớn hơn do chính quyền của ông Assad quản lý ở Syria.
Ông Lister cho biết, địa điểm bị Israel đột kích ở phía Tây Syria được cho là nhằm cung cấp vũ khí cho Hezbollah ở Liban. Địa điểm này đã bị Israel oanh tạc trước đó, nhưng nó đã được các cơ sở được cho là công ty bình phong của IRGC sửa chữa.
Mặc dù Hezbolla thực hiện nhiều cuộc tấn công qua biên giới Israel-Liban, nhưng tương đối ít chiến dịch đến từ Syria.
Iran phản ứng
Israel đã lên tiếng cáo buộc Iran sử dụng một trung tâm nghiên cứu khoa học tại địa điểm quân sự gần Masyaf để phát triển vũ khí và tên lửa dành cho các phiến quân có liên kết với mình trong khu vực, bao gồm Hezbollah, WSJ dẫn nguồn các nhà phân tích cho biết.
"Đây là loại hoạt động mà quân đội Israel cần thực hiện nếu họ muốn tiến hành một cuộc tấn công nhằm vào một cơ sở quân sự kiên cố tương tự ở Iran", Lister nhận định.
Người phát ngôn Lầu Năm Góc Patrick Ryder không trả lời các câu hỏi về cuộc tấn công mà chuyển hướng chú ý của báo giới sang chính phủ Israel. Tuy nhiên, Tel Aviv cũng từ chối bình luận.
Trong khi đó, Bộ Ngoại giao Iran đã lên án các cuộc không kích ở Syria và phủ nhận việc họ đặt địa điểm quân sự ở nước này.
Hãng thông tấn nhà nước Iran Tasnim đưa tin khẳng định Iran không có nhân sự nào hiện diện ở hiện trường. Trong một bài đăng trên X hôm 12/9, Đại sứ quán Iran ở Damascus cũng phủ nhận thông tin từ Syria TV rằng Israel đã bắt giữ 4 điệp viên Iran trong cuộc đột kích.
Hezbollah vẫn tiếp tục phóng rocket vào phía Bắc Israel kể từ cuộc tấn công của Hamas gần một năm trước và tuyên bố rằng họ sẽ không dừng lại cho đến khi Israel ngừng chiến dịch quân sự ở Gaza.
Israel đã phản ứng bằng cách tiến hành hoạt động không kích chống lại nhóm quân sự và các chỉ huy của họ. Quân đội Israel cũng đã mở rộng một chiến dịch không kích ở Syria, nhắm vào vũ khí và nguồn cung nhiên liệu mà các quan chức Israel cho là dành cho Hezbollah.
Kể từ khi xung đột ở Gaza bắt đầu vào tháng 10/2023, Israel đã tiến hành hơn 180 cuộc không kích ở Syria, theo dữ liệu của tổ chức phi lợi nhuận Dữ liệu Sự kiện và Địa điểm Xung đột Vũ trang cùng Viện Nghiên cứu An ninh Quốc gia đặt tại Tel Aviv. Con số này cho thấy một sự gia tăng so với những năm gần đây.