Tại sao điểm nóng xung đột lại là Syria, chức không phải là Lebanon, dù Israel từng có đụng độ quân sự với Hezbollhah năm 2006, đó là câu vẫn chư có lời đáp. Tuy nhiên, rõ ràng Tehran có lý do của mình để chọn Syria thay vì nơi nào khác để "thử thách" Israel.
Sau không kích, Iran sẽ làm gì để bảo vệ lực lượng tại Syria
Với câu hỏi trên, có thể khẳng định rõ với tiềm lực hiện tại, Iran và lực lượng bán quân sự đồng minh sẽ vẫn phải dựa vào hệ thống phòng không của Syria để bảo vệ trước khả năng không kích của Israel.
Tuy nhiên, sau các tuyên bố cứng rắn của Israel và hành động quân sự quyết liệt của Tel aviv, Tehran chắc chắn sẽ thận trọng và bí mật hơn trong các hoạt động quân sự của mình tại Syria.
Vậy Iran có những lựa chọn nào để bảo tồn lực lượng quân sự của mình sau các động thái quân sự trực tiếp từ Israel? Tehran có mạo hiểm sử dụng lực lượng phòng không của Iran để tăng cường khả năng tự vệ ở Syria? Câu trả lời rõ ràng là: Không khả thi!
Với bối cảnh Syria vẫn trong tình trạng nội chiến và bao hàm xung đột của nhiều bên, việc triển khai lực lượng phòng không của Iran trên lãnh thổ Syria là điều hết sức dại dột.
Đến bản thân Syria còn phải co cụm những đơn vị phòng không tinh nhuệ về Latakia và Damascus, thì những đơn vị phòng không Iran nếu có mặt tại Syria liệu có trở thành mồi ngon không chỉ cho Israel, mà còn là cho các lực lượng đối lập khác.
Mặt khác, trang bị phòng không của Iran với các tổ hợp tên lửa phòng không hỗn hợp vừa của Nga và phương Tây rõ ràng không thể dễ dàng tích hợp với hệ thống phòng không thuần chuẩn Liên Xô, Nga của Syria.
Không quân Israel được cho là hết sức thiện chiến.
Nếu có triển khai, chúng cũng không thể phát huy được khả năng chiến đấu vốn có, thậm chí chỉ tạo gánh nặng cho hệ thống phòng không Syria nếu phải đối phó với kịch bản không kích từ Israel.
Vậy Iran sẽ làm gì để củng cố lực lượng quân sự đang hiện hữu tại Syria? Câu trả lời rõ ràng và hiệu quả nhất chính là thông tin tình báo.
Ở Trung Đông, Israel nổi tiếng với mạng lưới tình báo hiệu quả, thì Iran cũng không hề kém cạnh, thậm chí Tehran còn có cơ hội rải mạng lưới tình báo của mình khắp vùng Cận Động trước cả khi Israel lập quốc.
Dù không có thông tin chính thức, nhưng những đơn vị tình báo nằm vùng trong các nhóm Hồi giáo cực đoan Syria chiêu hồi mới đây tại Đông Ghouta hay Đông Qualamon dù có khẳng định là do tình báo Syria tổ chức vẫn có chút gì đó do tình báo Iran nhúng tay.
Không phải đơn giản mà đến cả Bộ trưởng Quốc phòng Israel Avigdor Lieberman phải tuyên bố: Tổng thống Syria Bashar al-Assad hãy cảnh giác với lãnh đạo Vệ binh Cộng hòa Iran Qasem Soleimani và lực lượng Al Quds. Khi lực lượng quân sự đã nhúng tay, không lẽ nào các đơn vị tình báo Iran lại không có mặt tại Syria.
Vậy nếu kịch bản không kích quy mô lớn nhằm vào Syria có lặp lại kịch bản tại Liên bang Nam Tư năm 1999, khi lực lượng tình báo nước này hoạt động cực kỳ hiệu quả giúp giảm thiểu thiệt hại và cung cấp thông tin bắn hạ máy bay của đồng minh, nếu ở Syria sẽ là lực lượng không quân Israel.
Ai có thể biết các điệp báo viên Iran có thể áp sát các căn cứ quân sự Israel thông báo thông tin chi tiết về các chuyến xuất kích, hướng tấn công của máy bay chiến đấu Do Thái cho Syria. Với trang bị trinh sát kỹ thuật của thế kỷ 21, hiệu quả chắc chắn sẽ không thua kém gì tình báo Nam Tư năm 1999.
Mặt khác, Iran hoàn toàn có khả năng triển khai hệ thống cảnh báo sớm rộng khắp tại Lebanon, thậm chí là cả Jordan để đón lóng các đợt tấn công của Israel nhằm vào lãnh thổ Syria.
Điều này hoàn toàn khả thi, nếu Israel và Iran xảy ra xung đột quy mô lớn tại Syria.
Tổ hợp tên lửa phòng không Buk-M2 của Syria.
Tại sao lại là Syria!
Cần phải thấy rõ ràng vấn đề dù là đồng minh, nhưng cả Damascus và Moscow đều không mấy dễ chịu với việc Iran đang xây dựng lực lượng quân sự địa phương với mục đích tương lai là chống lại Israel.
Điều này có thể thấy rõ sau những lần im lặng của Nga hay phản ứng lấy lệ của Syria trước những đòn tấn công đường không của Israel nhằm vào các vị trí quân sự của Hezbollah và Iran trên lãnh thổ nước này.
Tuy nhiên, Syria vẫn cần Iran và lực lượng quân sự đồng minh trong nội chiến và sự đan xen lực lượng này rất dễ lôi kéo Syria vào cuộc xung đột với Israel, cùng phe với Iran.
Điển hình nhất chính là hành động quân sự qua lại vừa qua giữa Syria, Iran và Israel trong các ngày 9 và 10-5.
Rõ ràng, tại Syria có sự đan xen lợi ích giữa nhiều quốc gia khác nhau, thậm chí có thể nói là cuộc chiến ủy nhiệm của nhiều cường quốc, nên rất khó tránh khỏi việc bị lôi kéo vào cuộc chiến không hề mong muốn.
Vậy tại sao Iran lại chọn Syria thay vì nơi nào khác, như Lebanon với Hezbollah?
Nếu nhìn nhận rõ ràng, Hezbollah vẫn chỉ là phong trào quân sự, không thể nào mang tính chính danh quốc gia như Syria.
Mặt khác, trong cuộc nội chiến tại Syria, Damascus rõ ràng không thể tồn tại bằng nội lực nếu thiếu sự hậu thuận từ nước ngoài, mà cụ thể là Nga.
Vậy nếu Iran kéo Syria vào cuộc xung đột với Israel, Nga liệu có thể đứng ngoài cuộc khi công sức, xương máu của binh sĩ Nga bỏ ra từ năm 2015 tới nay có thể "bỏ sông, bỏ biển". Moscow rõ ràng sẽ can thiệp.
Như vậy, Iran đang coi Syria, Nga như là bình phong, cũng như cơ hội thỏa hiệp trong cuộc xung đột với Israel. Xung đột cục bộ giữa các bên có thể xảy ra, nhưng Tehran chắc hẳn đã tính tới trường hợp xung đột có thể leo thang và Moscow sẽ chính là người đứng ra hòa giải để xung đột không vượt quá tầm kiểm soát…
Đây có phải có nước cờ quá khôn ngoan của Iran tại Syria!
Liệu một bàn cờ thế mới đang được mở tại Syria. Đó là câu hỏi không dễ gì trả lời và thực tế chỉ có các bên trong cuộc mới có thể quyết định được!
Sức mạnh lực lượng phòng không - không quân Syria