Máy ly tâm tại Cơ sở làm giàu urani Natanz của Iran, ngày 17/4/2021. Ảnh: AP
Báo cáo được Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) công bố ngày 7/9 ước tính Iran đã tích trữ lượng urani được làm giàu ở mức 60% - đạt 55,6 kg – tăng 12,5 kg so với báo cáo quý trước của IAEA. Lượng urani tích trữ của Iran hiện đã cao gấp 19 lần so với mức giới hạn trong thỏa thuận hạt nhân 2015 mà Iran đã ký với 6 cường quốc trên thế giới.
Các chuyên gia cho rằng, Iran có thể sản xuất 25 kg urani làm giàu ở mức 90% nếu nước này muốn và Iran có thể chỉ cần 3-4 tuần để sản xuất đủ nguyên liệu cho một quả bom nguyên tử nếu muốn.
Báo cáo của IAEA được đưa ra khi Mỹ và Iran đang trao đổi phản hồi “qua lại” cuối cùng về đề xuất dự thảo thỏa thuận của EU để quay trở lại tuân thủ thỏa thuận hạt nhân của Iran.
Ngày 7/9, Iran một lần nữa tuyên bố sẽ không nhượng bộ về những “lằn ranh đỏ” do Lãnh tụ tối cao Ali Khamenei đặt ra trong đàm phán hạt nhân. Ngoại trưởng Iran Hossein Amir-Abdollahian nêu rõ, Iran sẽ tiếp tục duy trì đàm phán nhưng các lằn ranh đỏ về việc gỡ bỏ lệnh trừng phạt nhằm vào Iran sẽ không thể bỏ qua.
Ngoại trưởng Iran khẳng định, mọi ý đồ của Mỹ nhằm thiết lập các cơ chế an ninh và chính trị mới trong khu vực thiếu vắng sự hiện diện của Iran đều đã thất bại. Ông cho rằng Iran theo đuổi chính sách đối ngoại cân bằng, ưu tiên các nước láng giềng và châu Á, với chủ trương không ràng buộc nền kinh tế trong nước và sinh kế của người dân với số phận của thỏa thuận hạt nhân.
Trong khi, Người Phát ngôn Bộ Ngoại giao Iran Nasser Kanaani cho biết, cuộc điều tra của IAEA về dấu vết urani tại một số địa điểm hạt nhân của Iran cũng cần phải kết thúc cùng lúc với việc trở lại thỏa thuận.
“Phản ứng của Iran, được trình bày với điều phối viên Liên minh châu Âu, mang tính xây dựng, minh bạch và hợp pháp. Và nó có thể tạo cơ sở để kết thúc đàm phán và đạt được thỏa thuận trong thời gian rất ngắn, nếu có ý chí chính trị chung. Việc đóng cửa các cuộc điều tra của Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế là điều bắt buộc để có một thỏa thuận hạt nhân bền vững”, ông Kanaani nói.
Hiện hầu hết các nước trên thế giới đang rất trông chờ vào việc các bên quay trở lại tuân thủ thỏa thuận hạt nhân Iran 2015, bởi nhiều lý do khác nhau như hạn chế được những hiểm họa hạt nhân cho thế giới, dầu của Iran có thể trở lại thị trường trong bối cảnh khủng hoảng năng lượng đang diễn ra vì cuộc xung đột Nga – Ukraine. Tổng thống Pháp Emmanuel Macron đang hi vọng, một thỏa thuận như vậy sẽ đạt được trong “vài ngày tới”./.