Tòa tháp cổ này cao khoảng 30m mang kiến trúc Phật giáo đẹp, độc đáo, lạ so với những ngọn tháp cổ thường thấy ở các địa phương khác.
Tòa tháp này gồm 3 phần: Móng, thân tháp và ngọn tháp. Phần móng và thân được tạo hình thành một khối vuông có cạnh dài khoảng 5m. Toàn bộ tháp được xây chủ yếu bằng gạch đỏ nung và gắn kết với nhau bằng vữa, vôi và mật trộn lại với nhau.
Xung quanh thân tháp có đắp nổi nhiều hoa văn và có nhiều bức tượng phật chắp tay, 2 tay chắp trước ngực, đầu đội mũ, thần thái khoan thai. Những bức tượng phật này khá lạ so với những bức tượng phật thường thấy tại các ngôi chùa ở địa phương.
Ngọn tháp nhọn và cao vút, sừng sững giữa núi rừng bạt ngàn hoa lá. Một số nhà nghiên cứu cho rằng, tòa tháp cổ này là công trình Phật giáo của giáo phái tiểu thừa di cư từ Thái Lan qua Lào vào Việt Nam và được xây dựng từ khoảng năm 1008.
Trên ngọn tháp cổ này có nhiều hoa văn, nhiều tượng được đắp nổi rất đẹp.
Trải qua thời gian dài, nhiều hoa văn đã bị hư hỏng, rơi rớt một phần.
Tòa tháp cổ kính, rêu phong, xung quanh nhiều cây cỏ rậm rạp. Bên cạnh tháp, có một gốc cây bồ đề cao tương đương ngọn tháp. Cư dân địa phương cho biết đây là cây con mọc lại từ phần gốc cây trồng từ ngày xây dựng tháp đã bị gãy đổ. Tuy là cây con nhưng cây bồ đề này cũng có tuổi đời hơn 100 năm.
Cạnh gốc cây bồ đề, người dân dựng một am và bệ thờ nhỏ. Trên bệ đặt bức tượng Phật. Người dân cho biết, bên trong tháp cũng có nhiều bức tượng phật khác bằng đồng nhưng đã bị kẻ gian phá tháp rồi lấy trộm mất.
Trải qua một thời gian dài, do ảnh hưởng thời tiết và các điều kiện bên ngoài, tòa tháp này hiện đã bị hư hỏng và đang xuống cấp nặng nề. Một phần chân tháp bị đổ sập.
Trước thực trạng trên, UBND xã Mỹ Lý đã cho cắm biển cảnh báo nguy hiểm cho người dân và du khách tham quan. Đồng thời xã cũng kiến nghị các cấp, ngành liên quan có phương án bảo tồn tháp, song đến nay vẫn chưa có phương án bảo tồn ngôi tháp cổ này.
Lãnh đạo xã Mỹ Lý cho biết, trước đây có một số nhà sư ở và trông coi ngôi tháp cổ này nhưng thời gian sau đó đã đi. Ngoài ngôi tháp cổ này còn có 3 tháp nhỏ khác. Tuy nhiên tất cả đã bị đổ sập từ lâu không còn phế tích. Duy nhất ngôi tháp cổ lớp này còn tồn tại đến tận bây giờ.
Video cận cảnh ngôi tháp cổ nghìn năm huyền bí giữa núi rừng bạt ngàn xứ Nghệ