Máy bay không người lái HAWK của Ukraine trong quá trình thử nghiệm. Ảnh: BIHUSinfo
Cụ thể, công ty có tên Hệ thống Hàng không Ukraine (UAS) đã không đáp ứng được thời hạn cung cấp cho quân đội 55 máy bay không người lái trinh sát HAWK vào giữa tháng 8. UAS chỉ giao được 4 chiếc, trong đó chỉ có 1 chiếc đủ khả năng hoạt động.
Theo UAS, máy bay không người lái HAWK là một máy bay không người lái trinh sát có cánh nhỏ, với tốc độ bay có thể lên tới 55 km/h.
Theo Bihus.info, mỗi chiếc HAWK có giá gần 400.000 USD và toàn bộ hợp đồng trị giá 22 triệu USD, trong đó ít nhất 17,6 triệu USD đã được trả trước cho công ty này.
Các phóng viên của Bihus.info đã xem các cuộc thử nghiệm máy bay không người lái HAWK do UAS sản xuất, trong đó chỉ có một chiếc thể hiện được khả năng tốt và được quân đội chấp nhận. Khi thử nghiệm, một máy bay không người lái HAWK liên tục mất kết nối với bộ điều khiển mặt đất khi đang bay, một chiếc khác bị mất cánh và rơi, còn chiếc thứ ba không thể cất cánh được.
Sau các cuộc thử nghiệm HAWK thất bại, công ty UAS đã cố gắng cung cấp thêm 11 máy bay không người lái loại này cho quân đội. Hiện vẫn chưa rõ liệu các máy bay không người lái mới hơn có hoạt động tốt hơn trong quá trình thử nghiệm hay không hoặc liệu có cuộc thử nghiệm nào nữa hay không.
UAS đã giành được hợp đồng đầu tiên cung cấp 9 máy bay không người lái HAWK cho quân đội Ukraine vào năm 2018. Tuy nhiên, việc giao hàng thực tế chỉ diễn ra sau khi xung đột giữa Nga và Ukraine nổ ra vào tháng 2/2022, do nhà sản xuất này và quân đội đã vướng vào một cuộc chiến pháp lý vì quá thời gian giao hàng và chi phí của các UAV tăng cao. Bộ Quốc phòng Ukraine cho biết họ không nhận được phản hồi tiêu cực nào về 9 máy bay không người lái HAWK nói trên trong bối cảnh xung đột.
Tiếp đó, UAS ký thêm được hợp đồng lớn cung cấp 55 máy bay không người lái cho quân đội Ukraine. Hợp đồng này đã gây chia rẽ trong chính UAS.
UAS có liên quan tới ông Borislav Rosenblat, cựu nghị sĩ Ukraine. Ông này kiểm soát thương hiệu và các bộ phận hành chính của công ty UAS, còn các đơn vị sản xuất do người đồng sáng lập công ty Konstantin Pozhidayev điều hành. Bihus.info cho biết xung đột nội bộ nói trên xảy ra do tranh cãi về chi phí tăng cao trong quá trình sản xuất, bao gồm các khoản chi hoa hồng.
Xung đột nội bộ cũng dẫn đến những thay đổi đối với máy bay không người lái HAWK. Các máy bay không người lái được sản xuất về sau sử dụng các bộ phận mới. Ông Rosenblat thừa nhận những thay đổi này và cho rằng đó là một động thái nâng cấp.
Trong các cuộc thử nghiệm vào giữa tháng 8, doanh nhân này thừa nhận công ty chỉ có 12 chiếc HAWK hoàn chỉnh trong kho. Ngoài ra, còn có các bộ phận để chế tạo khoảng 18 chiếc khác, thấp hơn nhiều so với 55 chiếc mà quân đội Ukraine đã đặt hàng trước. Ông Rosenblat đổ lỗi cho tình trạng này là do cuộc điều tra chống tham nhũng nhắm vào UAS, khiến công ty bị đóng băng tài sản. Cho đến nay, Bộ Quốc phòng Ukraine vẫn chưa phản hồi gì về sự cố liên quan các máy bay không người lái HAWK. Hạn chót giao hàng đã được dời sang tháng 10.