Vi rút dengue có 4 tuýp là DEN1, DEN2, DEN3 và DEN4. Một người có thể mắc SXH dengue nhiều lần với các tuýp vi rút khác nhau, những lần mắc sau bệnh thường nặng hơn do ảnh hưởng của các phức hợp miễn dịch chéo. Tại Việt Nam, có lưu hành của cả 4 tuýp vi rút.
Khi có thay đổi sự lưu hành của tuýp vi rút dịch bệnh rất dễ bùng phát nếu cộng đồng chưa có miễn dịch với tuýp vi rút này.Sốt xuất huyết dengue là bệnh truyền nhiễm cấp tính do vi rút dengue gây nên, bệnh cảnh lâm sàng chủ yếu là sốt và xuất huyết, bệnh có thể tiến triển nặng gây tử vong.
Bệnh được ghi nhận ở cả người lớn và trẻ em, ở cả thành thị và nông thôn, lây truyền từ người này sang người khác qua trung gian truyền bệnh là muỗi Aedes mà ta thường gọi là muỗi vằn.
Theo thống kê cả nước có tới hơn 100 nghìn người mắc sốt xuất huyết, tại Hà Nội số ca mắc SXH liên tục gia tăng với hàng nghìn người mắc mỗi tuần. Các bác sĩ cho biết sốt xuất huyết không có thuốc đặc trị mà chỉ điều trị triệu chứng nên người bệnh cần được theo dõi các triệu chứng để có biện pháp điều trị kịp thời.
Theo TS. BS. Nguyễn Duy Cường – Bệnh viện Bạch Mai, với tình hình dịch bệnh sốt xuất huyết đang có nhiều diễn biến phức tạp ở Hà Nội, người dân cần lưu ý các dấu hiệu nguy hiểm để nhập viện ngay.
Ở 3 ngày đầu, bệnh nhân bị sốt xuất huyết chỉ cần sử dụng thuốc hạ sốt paracetamol 4 – 6 tiếng một lần. Triệu chứng của sốt xuất huyết là sốt cao đột ngột, sốt liên tục, chán ăn, mệt mỏi, buồn nôn, da xung huyết, đau hai hốc mắt, người bệnh có thể thấy các dấu hiệu xuất huyết dưới da, chảy máu chân răng.
Những ngày đầu này, bệnh nhân không nên quá lo lắng có thể đi khám làm test Dengeu, trong 3 ngày đầu dùng hạ sốt, uống orezol tại nhà.
Đến hết ngày thứ 3 cắt sốt nhưng từ ngày thứ 4 trở đi mới có những biến chứng nguy hiểm của sốt xuất huyết.
5 dấu hiệu người bệnh cần lưu ý:
Thứ nhất: tự nhiên bồn chồn, kích thích vật vã hoặc li bì
Thứ hai: Nôn tăng
Thứ ba: Tự dưng đau bụng, tăng cảm giác đau
Thứ tư: Tiểu ít, số lần ít hơn, số lượng giảm hơn
Thứ 5: Chảy máu bất kỳ chỗ nào như chân răng, máu cam.
Gặp 5 dấu hiệu này cần nhập viện nội trú nếu không sẽ nguy hiểm.
Khi có dấu hiệu cảnh báo trên tuyệt đối nên khám bác sĩ, không uống thuốc nam, thuốc bắc và không tự dùng kháng sinh tại nhà vì tất cả các thuốc đó không trị được sốt xuất huyết. Một số trường hợp bác sĩ phải sử dụng kháng sinh trong những ngày thứ 5 - 6 do bệnh nhân bị bội nhiễm.
Nếu nhiệt độ không hạ có thể nằm phòng điều hòa 27 - 28 độ C và có thể sử dụng thêm các biện pháp vật lý.
Tuy nhiên, bác sĩ Cường nhấn mạnh không tự ý truyền dịch, nếu cần truyền dịch phải được bác sĩ chỉ định với sự theo sát của bác sĩ và y tá để tránh gây sốc.
Thực tế nhiều bệnh nhân thấy mệt mỏi nhưng chưa đủ tiêu chuẩn nhập viện họ thường tìm đến các cơ sở y tế tư nhân để truyền dịch gây biến chứng, sốc do truyền quá thừa dịch hoặc thiếu dịch vì không xét nghiệm lượng dịch cần truyền vào.
Chính vì thế, bác sĩ cho biết, với sốt xuất huyết chỉ uống hạ sốt và oresol là tốt nhất. Ngoài ra, có thể dùng thêm nước hoa quả như nước dừa, nước rau, thậm chí nước lọc và người bệnh cần nghỉ ngơi hoàn toàn.
Nếu trẻ nhỏ bị sốt xuất huyết, cha mẹ nên nghỉ làm ở nhà theo dõi sức khỏe của con để biết các dấu hiệu của trẻ.
Bệnh nhân sốt xuất huyết không nên tắm và xông hơi vì là giãn mạch gây chảy máu, không tắm nước lạnh, chỉ lau người bằng nước ấm.