"Vòng lặp" bế tắc trong quan hệ Nga-Mỹ
Lần đầu tiên trong lịch sử, các lãnh đạo Nga và Mỹ dường như thực sự chia sẻ tầm nhìn chung, tờ Moscow Times bình luận ngày 19/1.
Trái ngược với sự hoan nghênh chính quyền mới của Mỹ là thái độ lạnh nhạt với chính quyền sắp mãn nhiệm của Tổng thống Barack Obama. Báo chí chính thống Nga gọi 2 nhiệm kỳ vừa qua của Obama là "một sự thất bại".
Những cảm xúc này là chân thực và có phần gây choáng ngợp, nhưng không hề mới. Nga luôn hoan nghênh các tổng thống mới của Mỹ một cách nồng ấm, và quan hệ Nga-Mỹ ngay sau đó thường có xu hướng khởi đầu đầy hứa hẹn, nhưng rồi lại kết thúc một cách nghèo nàn và chờ đợi một sự chuyển giao mới.
Moscow Times chỉ ra, nước Nga từng "có vẻ như" rất hợp với chính quyền cựu Tổng thống George W. Bush, người từng "nhìn vào mắt Vladimir Putin và thấy tâm hồn của nhà lãnh đạo Nga".
Nhưng mối quan hệ đó kết thúc trong sự đối đầu đầy ngượng ngùng, sau khi Nga đưa quân can thiệp vào xung đột Gruzia-Nam Ossetia năm 2008.
Màn "tái khởi động" quan hệ song phương được kích hoạt bởi Tổng thống Nga Dmitry Medvedev và người đồng cấp Mỹ Barack Obama diễn ra suôn sẻ và thực tế. Bầu không khí giữa hai nước cũng thay đổi và Moscow trở nên thiện chí hơn với phương Tây.
Nhưng khi ông Putin tái đắc cử Tổng thống Nga vào tháng 3/2012, thời kỳ "trăng mật" cũng kết thúc.
Trong 3 năm tiếp theo đó - cùng với việc Nga sáp nhập Crimea, cuộc khủng hoảng ở Ukraine khiến Tổng thống Viktor Yanukovych bị lật đổ, và chiến dịch của Nga tại Syria, Moscow-Washington bị đẩy đến sát bờ một cuộc đối đầu trực diện. Quan hệ hai nước ở vào mức thấp nhất kể từ Chiến tranh Lạnh.
Búp bê truyền thống matryoshka của Nga hình Tổng thống Vladimir Putin và Donald Trump, bày bán ở một cửa hàng đồ lưu niệm tại Moscow. (Ảnh: TASS)
Thế giới thời Trump-Putin sẽ hoàn toàn khác?
Với sự ra đi của Obama, tất cả một lần nữa trở về vạch xuất phát. Nhìn lại bối cảnh lịch sử song phương, điều này giống như một vòng tuần hoàn. Nhưng trên thực tế, báo Moscow Times chỉ ra, quan hệ Nga-Mỹ thời Trump-Putin rất khác, một viễn cảnh mà thế giới hiện đại chưa từng chứng kiến.
Kể từ sau Thế chiến II, mọi sự hòa dịu đều được xác định do chính sách tái tiếp cận phương Tây của ban lãnh đạo Nga. Mikhail Gorbachev góp phần phá bỏ Bức tường Berlin năm 1989, hay Boris Yeltsin dẫn dắt Nga gia nhập G8 vào năm 1997 (cho đến khi Nga bị loại ra vì sự kiện sáp nhập Crimea năm 2014).
Bằng cách đề cao Trump, Điện Kremlin cũng đang phô diễn thắng lợi của mình trong trật tự thế giới tự do, đồng thời kỳ vọng những giá trị và lợi ích của Nga bắt đầu mở rộng về phía Tây.
Các lãnh đạo Nga nhìn thấy ở Trump, một người theo chủ nghĩa dân túy và có xu hướng xa rời các giá trị phương Tây, một điều gì đó hơn cả đồng minh chính trị hay một "phương tiện" để đạt được các lợi ích. Moscow có thể đã nhìn thấy một "tri kỷ".
Mức độ "đồng điệu" về ngôn từ và các phát biểu của ông Trump cùng các quan chức Nga là hết sức đáng chú ý, như thể đôi bên ưa thích dẫn lời của nhau, hoặc là thành viên trong cùng một nhóm.
Không phải ngẫu nhiên mà truyền thông Mỹ giành sự quan tâm hết sức kỹ lưỡng đối với cuộc họp báo thường niên của Tổng thống Putin hôm 23/12/2016 và tìm cách học hỏi từ kinh nghiệm của Nga.
Ông Putin có lý lịch và tính cách rất khác với Trump. Việc một cựu sĩ quan tình báo Xô Viết và một tỉ phú bất động sản Mỹ chia sẻ chung thế giới quan gần như là phi lý. Nhưng điều đó đang diễn ra.
Theo Moscow Times, Trump và Putin cùng tin rằng trật tự thế giới tự do chỉ là sự che giấu các lợi ích cá nhân mà phương Tây thiết lập, dưới một lớp mặt nạ không trung thực về các giá trị. Hai ông cũng chia sẻ quan điểm về theo đuổi các mục tiêu ngắn hạn và ít chú ý hơn đến các vấn đề dài hạn.
"Rất khó để dự đoán mối quan hệ cá nhân giữa Putin và Trump sẽ thế nào. Nhưng với sự khởi đầu của thời đại Trump, dường như đó là mở màn của một tình bạn đẹp," tờ báo Nga viết.