Thủ tướng Anh Theresa May hôm 14/12 đã lên đường về nước sau 2 ngày Hội nghị Thượng đỉnh Liên minh châu Âu (EU) tập trung vào vấn đề Anh rời Liên minh châu Âu (gọi tắt là Brexit) kết thúc tại Bỉ.
Tuy nhiên, cái mà bà May nhận được chỉ là sự đảm bảo mang tính mơ hồ và không chắc chắn từ lãnh đạo Liên minh châu Âu. Kết quả hội nghị đã ngay lập tức khiến bà May vấp phải không ít sự công kích từ dư luận Anh.
Phát biểu tại cuộc họp báo sau hội nghị, Thủ tướng Anh Theresa May hôm 14/12 đã lên tiếng trấn an dư luận rằng, bà vẫn có khả năng nhận được sự đảm bảo từ Liên minh châu Âu để Quốc hội Anh có thể bỏ phiếu ủng hộ thỏa thuận Brexit đạt được hồi tháng trước, bất chấp việc lãnh đạo Liên minh châu Âu trước đó đã bác bỏ khả năng đàm phán lại về thỏa thuận.
Thủ tướng Anh cũng thừa nhận vẫn còn nhiều việc phải làm và hai bên vẫn tiếp tục làm rõ quan điểm của nhau:
“Các cuộc thảo luận của tôi với các đồng nghiệp châu Âu cho thấy hai bên cần thảo luận thêm và làm rõ vấn đề sau kết luận của Hội đồng châu Âu. Vẫn còn nhiều việc phải làm và chúng tôi sẽ tiếp tục đàm phán trong những ngày tới nhằm giành được sự đảm bảo để Quốc hội Anh có thể phê chuẩn thỏa thuận”.
Tuyên bố của bà May cộng với sự tái khẳng định không đàm phán lại về thỏathuận Brexit của không ít lãnh đạo Liên minh châu Âu như Chủ tịch Hội đồng châu Âu Donald Tusk, Chủ tịch Ủy ban châu Âu Jean-Claude Juncker, Thủ tướng Ireland Leo Varadkar những nỗ lực thuyết phục Liên minh châu Âu của Thủ tướng Anh dường như đã “xôi hỏng bỏng không”.
Sau bài phát biểu của Thủ tướng Anh tại hội nghị thượng đỉnh vào chiều qua, Chủ tịch Ủy ban châu Âu Jean-Claude Juncker đã kêu gọi Anh phải làm rõ quan điểm về Brexit.
Theo ông Jean-Claude Juncker, chính Anh phải nói rõ cái mà nước Anh muốn thay vì yêu cầu Liên minh châu Âu phải nói ra điều mà khối này mong muốn và rằng, cuộc tranh luận về Brexit giữa Anh và Liên minh châu Âu diễn ra u ám và mơ hồ.
Theo hãng tin BBC, một đoạn văn bản dường như đã xuất hiện trong dự thảo tuyên bố chung ban đầu nói rằng, “Liên minh châu Âu sẵn sàng xem xét lại là liệu có nên đưa ra bất cứ đảm bảo nào cho Anh hay không” đã bị cắt xén đi trong tuyên bố chung khi hội nghị kết thúc.
Kết quả của hội nghị đã khiến dư luận Anh lập tức chĩa mũi dùi chỉ trích vào Thủ tướng Anh. Lãnh đạo Công đảng Jeremy Cobyn đã nói rằng, 24 giờ qua cho thấy thỏa thuận Brexit đã chết, Thủ tướng Anh đã thất bại trong nỗ lực mang lại một sự thay đổi có ý nghĩa đối với thỏa thuận Brexit.
Theo ông Cobyn, giờ thì thay vì tiến về phía trước và làm chậm lại thời gian, Thủ tướng Anh sẽ buộc phải đưa thỏa thuận Brexit ra bỏ phiếu tại Quốc hội vào tuần tới.
Lãnh đạo Đảng Độc lập Anh (UKIP), ông Nigel Farage tại cuộc tuần hành Brexit mang tên “ra đi nghĩa là ra đi” diễn ra hôm 14/12 đã lên tiếng chỉ trích cách đối xử của Liên minh châu Âu đối với bà May, cho rằng đây là “thời khắc đáng xấu hổ” cho cả Anh và Liên minh châu Âu.
Đã đến lúc những người ủng hộ Brexit phải chuẩn bị một cuộc trưng cầu mới: “Giờ thì chúng ta sẽ phải đối mặt với một lựa chọn hết sức rõ ràng. Đó là chúng ta sẽ phải rời đi mà không có thỏa thuận nào và trở thành một quốc gia tự trị độc lập có luật pháp riêng”.
Nghị sĩ đảng Bảo thủ vốn được xem là người ủng hộ Brexit Mark Francois thì không ngần ngại nói thẳng luôn rằng, thỏa thuận Brexit sẽ không qua được ải Hạ viện.
Giới phân tích lạc quan hơn cho rằng, kết quả tích cực nhất ở hội nghị là bà May đã có được một tuyên bố bằng văn bản từ 27 lãnh đạo Liên minh châu Âu khẳng định, điều khoản liên quan đường biên giới mở giữa vùng Bắc Ireland và Cộng hòa Ireland, chỉ mang tính tạm thời, được áp dụng cho đến khi nó được thay thế bằng một thỏa thuận tiếp theo nhằm tránh thiết lập biên giới cứng.
Để tránh khả năng kích hoạt điều khoản này, Liên minh châu Âu còn khẳng định quyết tâm hành động nhanh chóng để đạt được một thỏa thuận song phương tiếp theo từ nay đến ngày 31/12/2020.
Theo giới phân tích, một khi Liên minh châu Âu đã đưa ra cam kết, khối này sẽ bằng cách này hay cách khác giúp nước Anh giải quyết vấn đề ở phạm vi cá nhân hoặc không chính thức. Tuy nhiên, những cam kết như vậy là chưa đủ để gây ấn tượng với những lời chỉ trích nhằm vào Thủ tướng Anh và nó cũng không đủ sức thuyết phục các nghị sĩ thông qua thỏa thuận của bà./.