Máy bay tàng hình B-2 Spirit của Mỹ tại căn cứ Andersen, Guam.
Tăng cường hiện diện
Theo RIA, để làm được điều đó, Mỹ dựa vào cả các đồng minh truyền thống trong khu vực và trong quá trình này, thu hút một mạng lưới các hòn đảo.
Mỹ đã bắt đầu chuyển một phần lính Thủy quân Lục chiến Mỹ từ Okinawa, Nhật Bản đến Guam theo thỏa thuận năm 2012 nhằm giảm bớt gánh nặng cho sự hiện diện của quân đội Mỹ trên hòn đảo này.
Sau đây là cái nhìn về sự mở rộng dấu ấn quân sự của Mỹ trên khắp khu vực Châu Á - Thái Bình Dương, như một phần trong nỗ lực chống lại ảnh hưởng ngày càng tăng của Trung Quốc (dựa trên các nguồn mở):
Nhật Bản: Khoảng 53.700 quân nhân Mỹ đồn trú tại khoảng 85 căn cứ không quân và hải quân trên đảo Honshu, Kyushu và Okinawa. Khoảng 70% các căn cứ (32) nằm ở Quận Okinawa.
Hàn Quốc: Khoảng 25.400 quân nhân Mỹ đang đồn trú tại hơn 70 căn cứ Lục quân, Hải quân, Không quân và Thủy quân Lục chiến, trong đó căn cứ lớn nhất là Trại Humphreys.
Guam: Nơi có Joint Region Marianas, kết hợp Căn cứ Hải quân Guam và Căn cứ Không quân Andersen. Hệ thống Aegis Guam, tích hợp với radar AN/TPY-6 mới và Hệ thống Phóng thẳng đứng, là một phần của hệ thống phòng thủ và tên lửa tiên tiến đang được xây dựng.
Philippines: Thỏa thuận hợp tác quốc phòng nâng cao năm 2023 cấp cho lực lượng Mỹ quyền tiếp cận luân phiên tới bốn căn cứ mới, ngoài năm căn cứ hiện có.
Đảo Đài Loan (Trung Quốc): Các chương trình huấn luyện chung đã đưa thêm lực lượng Mỹ tới đảo Đài Loan, nơi mà Bắc Kinh coi là một tỉnh ly khai.
Australia: Darwin là nơi luân chuyển hàng năm của 2.500 lính thủy đánh bộ Mỹ. Ngoài ra, tàu ngầm tấn công lớp Virginia sẽ là một phần của lực lượng luân chuyển tại HMAS Stirling theo thỏa thuận Australia-Vương quốc Anh-Mỹ (AUKUS).
Papua New Guinea (PNG): Thỏa thuận an ninh giữa Mỹ và PNG năm 2023 cho phép lực lượng Mỹ tiếp cận các sân bay và cảng của PNG.
Fiji: Mỹ và Fiji đang đàm phán các thỏa thuận cho phép Lầu Năm Góc đồn trú quân đội và lưu trữ thiết bị quân sự tại quốc đảo Nam Thái Bình Dương này.
Lo ngại
Theo Oleg Paramonov, nhà nghiên cứu cấp cao tại Trung tâm nghiên cứu Đông Á và SCO thuộc Viện quan hệ quốc tế Nhà nước Moscow, sự tăng cường hiện diện quân sự của Mỹ tại Nhật Bản và việc Tokyo tăng cường khả năng quân sự gây ra mối lo ngại.
Chính quyền Mỹ đã leo thang căng thẳng với Trung Quốc trong vài năm qua trên nhiều mặt trận.
Những tuyên bố liên tiếp của Tổng thống Joe Biden liên quan đến sự sẵn sàng "bảo vệ" đảo Đài Loan của Mỹ cùng với chuyến đi gây tranh cãi của cựu Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi tới Đài Bắc đã gióng lên hồi chuông cảnh báo.
Đáp lại, Quân đội Giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLA) đã tổ chức các cuộc tập trận quân sự tại vùng biển và không phận Đài Loan nhằm kiểm tra hiệu quả chiến đấu của quân đội Trung Quốc, Shi Yi, người phát ngôn của Bộ Tư lệnh Chiến khu Đông của PLA cho biết.
Hòn đảo này được Bắc Kinh coi là một phần không thể tách rời của Trung Quốc. Theo Paramonov, trong trường hợp xảy ra xung đột với Trung Quốc, Mỹ có thể sẽ đưa quân đội Nhật Bản vào trận chiến để phục vụ lợi ích của Washington.
Trong khi đó, Nhật Bản đang xây dựng một căn cứ quân sự mới tại tỉnh Kagoshima. Chính phủ nước này đang có kế hoạch xây dựng đường băng và cơ sở lưu trữ đạn dược trên đảo Mageshima trong vòng hai năm tới.
"Năng lực quân sự hiện có của Mỹ tại Nhật Bản sẽ được điều chỉnh để sử dụng trong các kịch bản khủng hoảng trên biển", Paramonov cho biết.
Ngoài ra, theo nhà nghiên cứu người Nga, Mỹ đang tìm cách tăng cường năng lực cho Thủy quân Lục chiến đóng tại Nhật Bản bằng cách trang bị cho lực lượng này tên lửa chống hạm.
"Việc thành lập một căn cứ huấn luyện không quân tại Quận Kagoshima cho thấy các đồng minh đang có kế hoạch 'di chuyển' máy bay của họ đến gần Eo biển Đài Loan hơn", Paramonov nhấn mạnh.
Theo học giả người Nga, cả Bắc Kinh và Moscow đều lo ngại không chỉ về khả năng leo thang mà còn về việc Nhật Bản gần đây tăng cường quân sự và điều chỉnh chiến lược phòng thủ sau Thế chiến thứ II.
Những diễn biến này trái ngược với tinh thần của hiến pháp Nhật Bản, vốn đã trở thành một yếu tố quan trọng của nguyên trạng khu vực, nhà nghiên cứu kết luận.