Hệ thống phòng thủ bờ tầm xa Bastion Nga triển khai tại Kaliningrad.
NATO hành động
Thông tin được tờ báo Phần Lan Helsingin Sanomat đưa tin hôm 20 tháng 11 cho biết, chỉ huy người Na Uy Pal Bratbak đã trình bày về dự án vận hành Trung tâm Hàng hải NATO về An ninh Cơ sở hạ tầng quan trọng dưới biển (CUI), đồng thời nói thêm rằng các hoạt động hiện đang trong giai đoạn đầu.
Cơ sở hạ tầng dưới nước sẽ được giám sát bằng phần mềm tích hợp dữ liệu từ Hệ thống nhận dạng tự động (AIS), ghi lại vị trí của tàu, hình ảnh vệ tinh và cảm biến đường ống.
Các cảm biến sẽ được đặt trên đường ống dẫn dầu và khí đốt, không phải cáp thông tin, tờ báo cho biết. Chỉ huy Bratbak cũng cho biết phiên bản thử nghiệm của phần mềm sẽ đi vào hoạt động vào tháng 12 năm 2024.
Cùng lúc đó, quân đội Phần Lan cho biết sáng kiến bảo vệ cơ sở hạ tầng dưới nước không liên quan đến các sự cố gần đây liên quan đến cáp ngầm ở Biển Baltic.
Động thái mới của NATO được thực hiện sau khi Phần Lan và Thụy Điển gia nhập liên minh xuyên Đại Tây Dương này khiến một số nhà lãnh đạo phương Tây cho rằng biển Baltic có thể trở thành "hồ NATO".
Quyết định này tạo ra những rủi ro an ninh nghiêm trọng, Mikael Valtersson, cựu sĩ quan Lực lượng Vũ trang Thụy Điển, nói.
NATO đang trên đà leo thang hơn nữa sau khi thu hút Phần Lan và Thụy Điển vì Nga sẽ không đứng nhìn khi liên minh quân sự cố gắng ngăn chặn việc họ tiếp cận Biển Baltic.
Sĩ quan Valtersson nói: "Mục tiêu chính của NATO ở Biển Baltic là giữ cho các tuyến đường biển và đường hàng không mở cho Phần Lan và các nước Baltic trong trường hợp xảy ra xung đột với Nga.
Một mục tiêu quan trọng khác cần thực hiện là ngăn chặn Nga tiếp cận Biển Baltic trong trường hợp xảy ra xung đột. Điều này sẽ khiến tình hình khu vực Kaliningrad của Nga trở nên rất khó khăn nếu xảy ra xung đột".
Căng thẳng xung quanh vùng Baltic đã leo thang đều đặn, do sự mở rộng của NATO kể từ khi Liên Xô và Hiệp ước Warsaw sụp đổ.
Ba Lan nằm dưới sự bảo trợ của liên minh này vào năm 1999, sau đó là Estonia, Latvia và Lithuania gia nhập NATO vào năm 2004.
Cựu quân nhân Thụy Điển nhấn mạnh, sau khi Phần Lan và Thụy Điển trung lập trước đây gia nhập liên minh, Biển Baltic về nguyên tắc đã trở thành 'biển NATO' ngoại trừ hai bờ biển ngắn của Nga.
Lựa chọn của Nga
Moscow không có lựa chọn nào khác ngoài việc đáp trả việc NATO tiến gần hơn tới biên giới của mình bằng cách tăng cường phòng thủ ở các khu vực phía tây bắc.
Phần Lan có chung đường biên giới dài 1.340 km (830 dặm) với Nga, khiến vấn đề trở nên đặc biệt nhạy cảm đối với cả hai quốc gia.
Trong một tuyên bố mới đây, Tổng thống Nga Vladimir Putin lưu ý rằng Moscow đã hồi sinh Quân khu Leningrad và bắt đầu tập trung các đơn vị quân sự ở đó.
Valtersson giải thích: "Việc mở rộng NATO với việc kết nạp Thụy Điển và Phần Lan làm thành viên rõ ràng đã làm gia tăng mối lo ngại về an ninh của Nga.
Vấn đề chính là tư cách thành viên của Phần Lan trong NATO, vì nước này nằm gần các cơ sở hải quân tại Bán đảo Kola, các tuyến đường vận chuyển đến Bán đảo Kola và St. Petersburg.
Điều này phải dẫn đến việc Nga tăng cường rõ ràng các lực lượng quân sự dọc biên giới với Phần Lan".
Vị chuyên gia quân sự tiếp tục: "Về lâu dài, một số hệ thống quân sự phải được triển khai.
Trước hết, một lượng lớn lực lượng phòng không, đặc biệt là tầm xa, phải được triển khai để vừa bảo vệ lãnh thổ Nga vừa để giảm đáng kể khả năng của NATO trong việc sử dụng không phận Phần Lan và giảm việc sử dụng các phương tiện vận tải hàng không qua Biển Baltic tới các quốc gia Baltic".
Theo Valtersson, một mục tiêu quan trọng khác của Nga là phát triển các phương pháp nhằm hạn chế NATO tiếp cận các tuyến đường biển ở Biển Baltic. Ông gợi ý rằng các công nghệ mới như máy bay không người lái trên biển có thể được sử dụng cho mục đích đó.
Cựu quân nhân Thụy Điển nói thêm rằng trụ cột thứ ba của hệ thống phòng thủ Nga sẽ là vũ khí tầm xa, có thể đặt trọn các mục tiêu mặt đất quan trọng ở Phần Lan và các nước vùng Baltic, đặc biệt là các kho vũ khí, trong tầm ngắm.
Valtersson nhận xét: "Vấn đề quan trọng tiếp theo cần giải quyết là tình hình bấp bênh trong việc cung cấp cho Kaliningrad của Nga. Điều này có lẽ phải được giải quyết bằng cách dự trữ một lượng lớn vũ khí để khu vực này có thể chịu được sự cô lập trong vài tháng".
Ông kết luận: "Vấn đề cuối cùng cần giải quyết là bảo vệ lãnh thổ Nga khỏi các cuộc tấn công trên bộ. Để thành công trong việc này, một số lượng lớn các đơn vị mặt đất phải được triển khai dọc biên giới với Phần Lan và các nước vùng Baltic.
Các công sự như những công sự đã rất thành công ở khu vực Zaporozhye vào mùa hè năm ngoái cũng phải được thiết lập, ít nhất là tại các điểm đặc biệt quan trọng về phòng thủ".
Theo cựu chiến binh, sau sự mở rộng của NATO ở Biển Baltic và phản ứng sau đó của Nga, khu vực này sẽ được quân sự hóa mạnh mẽ trong vòng 5 đến 10 năm tới.